کتابی که مخاطب را به تامل در پشتوانه فرهنگی زبان فارسی فرا می خواند

خبرگزاری شبستان، سرویس فرهنگ و ادبی، مریم داوری:  مجموعه شعری با عنوان «عید در تبعید» اثر علیرضا رجبعلی زاده کاشانی از سوی انتشارات سوره مهر چاپ و روانه بازار کتاب شده است. این کتاب شامل دو بخش با عنوان «از خون و خوانگیریو »و «تلخ تا آخرین کوچه بلخ »است.

 

طوطی نامه، پرسش، از زخم شیر، پگاهی، کندو، آفرینش، کشف، دیگر هیچ، اسفار، کابوس، تلف، شقشقیه، به رنج رنج روایت، ماهیان محرم دریا و طوطی نامه عناوین برخی از شعرهای این کتاب است.

 

علیرضا رجبعلی زاده کاشانی سرودن شعر را به صورت حرفه‌ای از سال ١٣٧٤آغاز کرد و با انجمن‌های ادبی و مراکز فرهنگی در کاشان و تهران از قبیل حوزه هنری، کانون پرورش فکری و رادیو فرهنگ همکاری نزدیک داشته و هم اینک آن همکاری را در قالب نویسندگی ادامه می‌دهد. وی در بیش از ۱۰۰ کنگره و جشنواره بین المللی و کشوری شعر از جمله شعر مقاومت، بیداری اسلامی و شعر عاشورایی و جشنواره شعر فجر به دریافت لوح تقدیر نائل آمده است و کتاب های باغ در حصار مصائب و  رمه در مه از وی در دو دوره جشنواره بین المللی شعر فجر به عنوان برگزیده و نامزد نهایی معرفی شده است.

 

کتاب «عید در تبعید» به عنوان یکی از آثار برگزیده مشترک «شعر کلاسیک» در شانزدهمین جشنواره شعر فجر انتخاب شد.

دکتر اسماعیل امینی در مورد اشعار کتاب «عید در تبعید» معتقد است، زبان شعرها، با فاصله گرفتن از زبان شتابزده و تهی‌دست رسانه‌ای، مخاطب را به تأمل در قابلیت‌های نحوی، گسترۀ واژگانی و پشتوانۀ‌ فرهنگی زبان فارسی فرامی‌خواند.

 

این استاد دانشگاه اظهار داشته است: راوی شعرها از تاریخ، از اساطیر، از خبرهای روز و از هر چیزی و هر جایی که نشانی باشد از انسان، از شادی و اندوه، ازشوق و حسرت، از کامیابی و ناکامی، سخن می‌گوید و شعر می‌آفریند و با کلمات و تصاویر و تداعی‌هایش در زمان و مکان و در هستی تصرف می‌کند.

 

این شاعر با بیان اینکه رجبعلی زاده کاشانی شعر می‌آفریند اما به بازی‌های و بازیچه‌هایی چون مضمون سازی و زبان بازی دل‌خوش نمی‌دارد، تصریح کرده است:انگار شاعر ما، جست و جوگر، کاشف و راوی اندوهان نهان در پس اشیاء و رخدادها و روایت‌هاست.این است که گاهی به سراغ روایت‌های شناخته شده می‌رود و غم پنهانی آن روایت‌ها را  بازمی‌آفریند و به اندوه این روزگار می‌پیوندد.

 

سودابه مهیجی مطالعه مجموعه شعر «عید در تبعید» سروده علیرضا رجبعلی‌زاده را گزینه بسیار مناسبی برای غرق شدن در اندیشه‌های بغرنج زیبا دانسته و افزوده است: این کتاب ترکیب متناقض‌گونی از عواطف ظریف و موشکافانه، و خرد بلندپروازانه است. پیوند جمال و جلال است و حاصل قرابت بسزای شاعر با ادبیات کهن این مرز و بوم و معیارهای دقیق و درست زیبایی‌شناسی.

 

این شاعر و نویسنده  با بیان اینکه « عید در تبعید» پر است از پیچیدگی‌های زبانی، تصویری و فکری است، عنوان کرده است: شاعر به‌راحتی سر تسلیم در برابر واژگان معمول فرو نمی‌‌آورد یا تصاویر دست‌فرسوده را برای سرودن انتخاب نمی‌‌کند، زیرا تفکرات وی در افقی دورتر از عرصه فکر عموم پرسه می‌‌زند. از کنار هیچ واژه و معنایی سرسری نمی‌‌‌گذرد، حتی تداعی‌ها و خطورات ذهنی را کاملاً زیر نظر دارد اما زلال سخن را نه از برکه‌های پیش رو که از چشمه‌های بکر بالادست، جرعه برمی‌‌دارد.

 

این مترجم با اشاره به اینکه در کتاب« عید در تبعید»  اشعارش عاطفه و خرد دوش‌به‌دوش هم سیر‌و‌سلوک می‌‌کنند  و هر یک دیگری را سرشارتر می‌سازد، بیان کرده است: می‌‌توان دریافت کتاب «عید در تبعید» مخاطبان خاص و خود را از میان قشر ویژه‌ای دستچین خواهد کرد. یعنی کسانی که در شعر به‌دنبال احساسات و هیجان زودگذر، حرف‌های ظاهراً دلربا اما تنک‌مایه نیستند، بلکه برای جستن جهانی والاتر، زیبایی دیرآشنا و معانی گریزپا به سراغ شعر و ادبیات و هنر می‌‌روند.

 

در شعر «به رنج رنج روایت» که با یاد شهدای غواص و شهدای گمنام سروده شده است، می خوانیم:

پیرمرد

 روی جدول پیاده رو نشست

 سرفه اش سکوت را شکست

 ادامه داد:

 اولی میان آسمان پرنده شد

 سوخت آنچه داشت بال و پر،.

اولی که جای بوسه اش هنوز

 گرم مانده روی شانه ام

 اولی که خالی است

 از صدای «آمدم پدر سلام»ش آشیانه ام.

...

 

 

شعر دیگری با عنوان «ماهیان محرم دریا» از کتاب عید در تبعید می خوانیم:

 با زهرخند طعنه و تشویق

گفتند: برف برف

صحرا ولی

 هرگز ندیده بود از این پیشتر به خویش

 حتی به حرف

 برف.

 گفتند و ما

این سوی شیشه اما

دیدیم خون

خون سفید بسته

در شاهرگ حیات زمین موج می زند

 چنانکه آسمان

 از خیمه های ابر ستورن

 با دیدگان شرم و شگفتی

 نشسته دید

...

 

 

در شعری با عنوان «پگاهی» آمده است:

 صبح شد

پلک ها گشوده از هم

 جنگل مه گرفته در هم

مانده با خلوتش خموش اما

 وحشت گرگ و میش بی هنگام

 تا میانه روز

 و آنچه می آیدش به گوش اما

 شیون شادی شباویزان

 چون هماره هنوز

...

 

ز جنگل مه گرفته را صبحی است

زیر این پلک سنگی سنگین

 دست و رو

باری

 تا کجا شست می تواند او

 بر سر چشمه ای به خون رنگین؟..

 

گفتنی است، کتاب «عید در تبعید» اثر علیرضا رجبعلی زاده کاشانی در شمارگاه هزار و 250 نسخه با قیمت 24 هزار تومان از سوی انتشارات سوره مهر چاپ و روانه بازار کتاب شده است.