به گزارش خبرنگار گروه مسجد و کانون های مساجد خبرگزاری شبستان، آیت الله سیدرضی شیرازی، در سال ۱۳۰۷ در شهر نجف اشرف دیده به جهان گشود، وی که امام جماعت مسجد شفا در منطقه یوسف آباد تهران و از استادان حوزه و دانشگاه بود، آذرماه ۱۴۰۰ در تهران دار فانی را وداع گفت. به منظور نخستین سالگرد درگذشت آیت الله شیرازی و فرا رسیدن روز دانشجو، به بررسی شخصیت علمی و دانشگاهی و اجتماعی وی و تبدیل کردن مسجد به یک مرکز بزرگ علمی پرداخته ایم که در ادامه مرور می شود:
آیت الله سید رضی شیرازی از طرف پدری به میرزای بزرگ و از طرف مادری بلافاصله به فقیه اهل بیت علیهم السلام مرحوم آیت الله العظمی آقا شیخ محمد کاظم شیرازی منسوب است. تحصیلات عمده آیت الله شیرازی در همان نجف اشرف انجام شد و نزد استادان بزرگی چون آیت الله العظمی آقا شیخ محمد کاظم شیرازی به فراگیری فقه و اصول پرداخت. وی علوم قعلی را در تهران و قزوین نزد اساتید حکمت و عرفان فرا گرفت.
برخی از استادان استادان سید رضی، دانشگاهی بودند
از استادان وی در حکمت و عرفان می‌توان به آیت الله سید ابوالحسن رفیعی قزوینی، میرزا احمد آشتیانی، میرزا ابوالحسن شعرانی، محمدعلی حکیم شیرازی، آیت الله مهدی الهی قمشه ای و شیخ محمدحسین فاضل تونی اشاره کرد. با نگاهی به این اسامی روشن می شود که برخی از استادان وی نیز اهل تدریس در دانشگاه بودند همچنان که آیت الله شیرازی در دانشکده الهیات دانشگاه تهران نیز، فقه و اصول تدریس می کرد.
مباحث تفسیری آیت الله شیرازی در روزهای پنجشنبه و جمعه در مسجد شفا (واقع در تهران، منطقه یوسف آباد) و گاهی نیز در بیت آن مرحوم، هر مستمعی را به وجد می‌آورد که اکنون بالغ بر ۶۰۰ کاست تفسیری از ایشان به جای مانده و در دست تهیه برای چاپ و انتشار است.
آیت الله شیرازی در کنار اشتغال به طرح مباحث تفسیری در طول ۴۰سال گذشته هیچگاه سه درس مهم و مرسوم حوزوی یعنی فقه، اصول و فلسفه را ترک نکرد و تدریس خارج فقه، اصول و فلسفه متعالیه ایشان از پر رونق‌ترین حوزه‌های درسی است که شاگردان فراوانی را در این سه رشته تربیت کرده است. یک دوره کتاب الاسفار عن الاسفار ایشان که توسط سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی منتشر شده، در نوع خود کم نظیر است و نیز انتشار کتاب اصول دین ایشان با عنوان طرح و نقد اندیشه‌ها، یکی از اقدامات ارزشمند در زمینه طرح معارف اعتقادی به روش استدلالی است که با قلمی شیوا و روان و با بهره گیری از آیات قرآنی نوشته شده و مورد توجه محافل مختلف علمی و فرهنگی و آموزشی قرار گرفته است.
تدریس عمومی اخلاق و فلسفه در بیت و مسجد
نکته مهم در زندگی این عالم بزرگوار این است که تدریس همه روزه دروس حوزوی و اشتغالات علمی متنوع به هیچ وجه ایشان را از پرداختن به کارهای اجتماعی و برخورد بسیار متواضعانه با ارباب رجوع و حل مشکلات و گرفتاری های آنان اعم از مشکلات اعتقادی، فقهی، خانوادگی و اجتماعی و حتی مباحثه با پیروان سایر مکاتب و ادیان باز نداشته و افراد بسیاری توسط ایشان به دین مبین اسلام مشرف گردیده اند. وی هفته ای دو بار در مسجد شفا برای عموم مردم، درس اخلاق می گفت جلساتی که بسیار پرمخاطب بود و برخی از این سخنرانی ها در قالب کتاب تدوین شده اند.
وقتی خبرنگار ما برای تهیه گزارش به مسجد شفا و یک بار هم به بیت وی در همان منطقه یوسف آباد رفته بود، شاهد برخورد جالب دوسویه میان آیت الله شیرازی و مردم بود که در این تصاویر به وضوع مشخص است.
مرحوم حاج آقا رضی راه خود را دنبال کرد
حجت الاسلام والمسلمین «محمد فاضلی کدکنی» با بیان اینکه زمانی که مرحوم آیت الله شیرازی قصد حضور در ایران را داشت، جمعی از علمای مشهد و قم از ایشان برای تدریس در مدارس علمیه این دو شهر مقدس دعوت کردند ولی ایشان نپذیرفت، گفت: حاج آقا رضی که علاقه عجیبی به میرزای شیرازی داشت و در کلاس های درس و سخنرانی هایش، در حد تعادل از آن مرجع بزرگ نام می برد، به نظر می رسید می کوشید میراث علمی منحصر به فردی از خود به جای بگذارد که تاسیس مرکز علمی در مسجد شفا و همچنین منزلش در تهران در همین راستا بود.
این شاگرد آیت الله شیرازی و منبری سرشناس مشهد اضافه کرد: مرحوم حاج آقا رضی شیرازی پس از تکمیل مسجد شفا در اواسط دهه ۴۰ شمسی، به سرعت برگزاری جلسات درس خود را ابتدا در سطوح عالی و سپس در سح خارج فقه و اصول و از همه مهم تر، فلسفه آغاز کرد که بیشتر میراث علمی ایشان، حاصل همین جلسات و پس از آن، تدریس در دانشگاه است.
مسجد شفا را به مرکز بزرگ علمی برای طلاب و دانشجویان تبدیل کرده بود
آیت الله شیرازی به گفته حجت الاسلام والمسلمین علی ریخته‌گرزاده تهرانی، از هم مباحثه ای ها و دوستان نزدیک وی، توانسته بود مسجد شفا و بیت خود را به یک مرکز بزرگ علمی تبدیل کند به طوری که استادان دانشگاه ها و دانشجویان علوم کلام و فلسفه در کنار استادان و طلاب حوزه علمیه هر هفته خود را به کلاس درس آقای شیرازی می رساندند.
وی افزود: کمتر عالمی را می توان نام برد که همچون حاج آقا رضی شیرازی توانسته باشد توامان تعامل بسیار خوبی با مسجدی ها، حوزویان و دانشگاهیان برقرار کند.
فرید زمانه خود در آوردن دانشگاه به مسجد بود
حجت الاسلام والمسلمین «سیدمحمد حسینی» نیز با بیان اینکه روحیه علمی مرحوم حاج آقا رضی شیرازی در کنار علاقمندی ایشان به محراب و انجام خدمات اجتماعی به محرومان بسیار ویژه بود، گفت: کمتر عالمی را می شناسم که در این حد از مقام علمی، حاضر نشود همه زمان خود را در دانشگاه یا حوزه علمیه یا هر مرکز علمی دیگری سپری کند. ایشان واقعا از این منظر، فرید زمانه خود بود. آوردن دانشگاه به مسجد کار بزرگی است که باید همه علما و ائمه جماعاتی که اهل قلم و تحقیق است، انجام دهند.
محقق و نویسنده افزود: مرحوم حاج آقا رضی با وجود تسلط کامل به حکمت و فلسفه، وقتی قرار بود برای مردم در مسجد سخنرانی کنند، به زبان ساده این کار را انجام می داد و از هرگونه پیچیده گویی دوری می کرد.
گفت و گوی آزاد و روشنگرانه با پیروان ادیان
به گزارش خبرنگار شبستان، یکی از نکات درخشان در زندگی مرحوم شیرازی، تبدیل کردن مسجد شفا به مرکزی برای گفت و گوی میان ادیان بود. وی در مقدمه کتاب «نگاه ناب: درس های اصول عقاید» به این موضوع اشاره کرده بود که صدها تن از پیروان سایر ادیان به دلیل گفت و گو با وی به اسلام گرویدند. سید رضی شیرازی با افراد زیادی از اقلیت های مذهبی گفتگو می‌کرد. دلیل رفت و آمد اقلیت‌های مذهبی به مسجد شفا، موقعیت مسجد در یوسف‌آباد تهران بود، که بیشتر، مسیحیان تهران و دیگر اقلیت‌های مذهبی، در آنجا ساکن بودند.
«آیت الله غلامرضا رضوانی‌زاده» در این خصوص به خبرنگار شبستان گفت: مرحوم حاج‌آقای شیرازی همانطور که در جذب گروه های مختلف مردم از حوزوی و دانشگاهی تا کارگر و کارمند بسیار موفق بود، در گفت و گو با پیروان سایر ادیان نیز توفیقات بسیار داشت؛ ویژگی برجسته مرحوم آقای شیرازی در گفت و گو کردن بود. ایشان با روی خوشی که داشت، قدرت زیادی در جذب مردم و نرم کردن قبول آنان برای پذیرش حق داشت.
موفقیت خیریه بزرگ مسجد شفا در خدمت رسانی به آحاد مردم
از نکات جالب دیگر سیره مرحوم شیرازی این بود که خیریه بسیار بزرگی در مسجد شفا راه اندازی کرد که ضمن کمک رسانی تقریبا روزانه به مراجعان، در بسیاری از مناسبت های دینی به روحانیون هدایایی تقدیم می کند. امام جماعت این مسجد نیز که اکنون حجت الاسلام سید حسین شیرازی، فرزند مرحوم آیت الله سید رضی شیرازی است، به خوبی توانسته راه پدر را ادامه دهد چنان که تقریبا همه روزه به نیازمندان کمک می کند، ضمن اینکه همچون حاج آقا رضی، در مراکز علمی، دانش پژوه تربیت می کند.
به گزارش شبستان، شخصیت آیت الله رضی شیرازی چنان با مسجد مانوس و درهم تنیده بود که بسیاری از مراجع تقلید و شخصیت ها در پیامی که به مناسبت درگذشت ایشان صادر کردند، ضمن اشاره به جایگاه علمی وی، درباره اهمیت رویکرد این عالِم به مسجد نیز تصریح داشتند. این نشان از استمرار سیره اجداد طاهرین توسط آن مرحوم است که خوان علم و کرامت را در مسجد گشوده بود.
اشاره مراجع و شخصیت ها به تلاش مرحوم شیرازی برای ترویج علوم سلامی میان طلاب و دانشجویان در مسجد شفا
آیت الله سید ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری کشورمان در این خصوص نوشت: «این روحانی مبارز و وارسته که از همراهان امام خمینی (ره) و از مجاهدان دوران نهضت اسلامی بود، سالیان متمادی از عمر پربار خود را در سنگر تبلیغ و خطابه بخصوص چندین دهه در جایگاه امامت مسجد شفای یوسف آباد تهران، وقف ترویج علوم و معارف اسلامی کرد و در این مسیر نورانی حتی تا پای جان پیش رفت و مورد سوء قصد نافرجام گروه تروریستی فرقان قرار گرفت.»
آیت الله العظمی سید محمد علوی گرگانی از مراجع تقلید نیز در پیام تسلیت خود چنین نوشت: «رحلت عالم وارسته و استاد بزرگوار حوزه علمیه تهران حضرت آیت الله حاج سید رضی شیرازی که از بیت مرجعیت و علم بوده و سال های متمادی را با بیان شیوا و هدایت گر خود در مسجد شفاء تهران به موعظه و ارشاد قلوب هدایت پذیر مشغول بودند، به محضر امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف، مراجع عظام و حوزه های علمیه قم و تهران و شاگردان و ارداتمندان و علاقمندان آن عالم بزرگوارمخصوصا بیت رفیع ایشان و آقازاده گرامی حجة الاسلام آقای سید حسین شیرازی تسلیت عرض می کنم.»
نظر شما