«مراد آغا» مسجدی تاریخی در لیبی، نماد مقاومت و پایداری

به گزارش خبرگزاری شبستان به نقل از الجزیره، مسجد «مراد آغا» در منطقه تاجوره در شرق طرابلس پایتخت این کشور قرار دارد، قرن ‌هاست که یکی از مهم‌ ترین و قدیمی ‌ترین مساجد لیبی به ‌شمار می ‌رود و با وجود ویرانی‌ هایی که در طول سال‌ های جنگ بر این کشور وارد شده است، همچنان مقاوم باقی مانده است.

این مسجد حدود 5 قرن است که نام «مراد آغا»، اولین فرمانروای امپراتوری عثمانی بر لیبی، که از سال 1551 تا 1553 میلادی بر لیبی حکومت می کرد، پا برجاست.

در سال 1521 بنا شد این بنا به عنوان قلعه ای بود که برای اهداف نظامی استفاده می شد  و پس از از بین بردن تهدیدهای اسپانیا علیه لیبی این مکان به مسجد تبدیل شد.

با وجود حملات مسلحانه به این ساختمان در سال 2013 در دوره ناآرامی های داخلی در لیبی، این مسجد با حفظ ویژگی معماری خود، علاوه بر میزبانی از بیشترین تعداد نمازگزاران در منطقه، همچنان وجود دارد.

مقاومت در برابر حملات اسپانیا

غیاث الدین قره تپه، هماهنگ کننده آژانس همکاری و هماهنگی ترکیه (TIKA) در لیبی در این باره گفت: داستان ساخت مسجد مراد آغا به دوره تسخیر شمال آفریقا توسط اسپانیایی ها برمی گردد.

وی افزود: اسپانیایی ها با همکاری صلیبیون، پس از تصرف آخرین امارت در اندلس در سال 1492، لشکرکشی به شمال آفریقا را آغاز کردند.

قره تپه اشاره کرد که اسپانیایی ها در سال 1510 پس از اشغال مراکش و الجزایر در این دوره، طرابلس را در غرب اشغال کردند.

وی تاکید کرد که نتیجه پیشروی اسپانیا در طرابلس، نیروهای مقاومت محلی به تاجوره عقب نشینی کردند، پس از آن شورای سرشناسان منطقه در سال 1519 هیئتی را برای درخواست کمک به استانبول فرستاد.

وی ادامه داد: بر همین اساس سلطان سلیمان عثمانی 6000 نفر از نیروهای دریایی به رهبری مراد آغا یکی از برجسته ترین متجاوزان کاخ سلطنتی استانبول را تجهیز کرد و در سال 1520 برای آزادسازی آن از دست اسپانیایی ها به طرابلس فرستاد.

قره تپه خاطرنشان کرد: مراد آغا در سال 1521 شروع به ساختن قلعه بزرگی در تاجوره کرد تا از غیرنظامیانی که از طرابلس به این منطقه پناه می بردند محافظت کند و در واقع از طریق آن توانست حملات اسپانیایی ها را دفع کند و از غیرنظامیان محافظت کند.

وی گفت: سلطان مراد آغا در نتیجه تلاش های خود برای محافظت از غیرنظامیان، شکست اسپانیایی ها و رهایی از خطر آنها، اولین فرماندار طرابلس را منصوب کرد و در سال 1535 قلعه را به مسجد تبدیل کرد.

قره تپه خاطرنشان کرد: مراد آغا در سال 1556 درگذشت و جسد او را در صحن مسجد دفن کردند.

مرمت مسجد مراد آغا

قره تپه درباره مرمت این مسجد گفت: «مسجد مراد آغا که قدیمی ترین مسجد عثمانی در لیبی محسوب می شود، توانست ویژگی های معماری خود را که ترکیبی از مسجد و قلعه در کنار هم است، حفظ کند».

وی خاطرنشان کرد: این بنا در سال های مختلف توسط یک شرکت تخصصی ترکیه ای در سال 2013 و با دستور ریاست جمهوری ترکیه، تحت اقدامات مرمتی بسیاری قرار گرفت.

وی افزود: «اما این مسجد در نتیجه ناآرامی‌های داخلی لیبی، در نتیجه یک حمله موشکی که در نوامبر 2013 و تنها دو ماه پس از اتمام کار مرمت انجام شد، به شدت آسیب دید.

مسجد بزرگ طرابلس

نوری عمار، شهروند لیبیایی و یکی از نمازگزاران این مسجد گفت: «اهالی تاجوره مسجد مراد آغا را مسجد بزرگ می نامند، زیرا روزانه بیشترین تعداد نمازگزار را در خود جای می دهد.

عمار تصریح کرد: این مسجد در سال 1986 تحت عملیات مرمت گسترده ای قرار گرفت، زیرا تمام سقف ها، ستون ها و طاق هایی که دارای ویژگی های معماری اسلامی است، به ویژه مناره که دارای ویژگی های معماری مغرب است، تعمیر شد.

عبدالرزاق الغاریانی، یکی از کسانی که مرتباً در مسجد نماز می خوانند، درباره مسجد گفت: «مسجد اعظم دارای دو چاه آب یکی در داخل مسجد و دیگری در بیرون است. وی با بیان اینکه «ترکیه مسجد را پس از انقلاب 17 فوریه مرمت کرد»، خاطرنشان کرد: «این مسجد نیاز به مرمت و نگهداری دوره ای دارد».

الغاریانی خاطرنشان کرد: اهالی تاجوره در این مسجد و صحن بزرگ آن نماز جمعه را اقامه می کردند. وی افزود: مسجد مراد آغا نه تنها بزرگ ترین مسجد تاجوره، بلکه بزرگ ترین مسجد در کل طرابلس است.