زن مسلمان باید موقعیت‌شناس باشد/ فرزندآوری اولویت خانواده‌ها باشد

به گزارش خبرنگار گروه قرآن و معارف خبرگزاری شبستان، زندگی اهل بیت عصمت و طهارت (ع) راهنمای بسیار روشن برای افرادی است که بخواهند حیات دنیوی و اخروی شایسته و خوبی داشته باشند. بنابراین الگو گیری از سبک زندگی ایشان نقش مهم و ارزنده ای در رسیدن به سع ادت می باشد. پیروی و الگوگیری از سبک زندگی ائمه اطهار (ع) آنقدر مهم است که در احادیث و روایات بر این موضوع تاکید شده است. 

 
در زیارت مقدسه جامعه کبیره که از امام هادی (ع) نقل شده است، می خوانیم:اَلسَّلامُ عَلى مَحاَّلِّ مَعْرِفَةِ اللَّهِ (سلام بر جایگاه هاى شناسایى خدا)؛ آنچه از این فراز بر می آید این است که بهترین راه و جایگاه برای شناخت خدا و راه رسیدن به خدا بررسی زندگی ائمه و معصومین (ع) است یا در فرازی دیگر از این زیارت آمده است: مَنْ اَتیکُمْ نَجى وَمَنْ لَمْ یَاْتِکُمْ هَلَک؛ هرکس به نزد شما آمد نجات یافت و هر کس نیامد هلاک شد.
 
همچنین در فرازی از زیارت عاشورا می خوانیم: «اللهُمَّ اجْعَلْ مَحْیایَ مَحْیا مُحَمَّد وَآلِ مُحَمَّد، وَمَماتی مَماتَ مُحَمَّد وَآل مُحَمَّد؛ که همان اشاره به خواست خداوند و دعای شیعه برای قرار گرفتن در مسیر سبک زندگی اهل بیت(ع) است.
 
در میان معصومین (ع)، وجود نازنین حضرت فاطمه زهرا (س) و سبک زندگی ایشان برای همه جهانیان به ویژه بانوان مسلمان بسیار راهگشا خواهد بود. به خصوص که نظام سرمایه داری غرب می کوشد تا الگویی مبتذل و غیرانسانی برای زنان و دختران ارائه کند و از این طریق کیان خانواده را دچار چالش کرده و به اهداف فرهنگی خود در جوامع اسلامی دست یابد، الگو قرار دادن ائمه اطهار (ع) و سبک زندگی ایشان می تواند بنیان خانواده را از گزند آسیب ها مصون نکه دارد.

 
با توجه به جایگاه ارزشمند حضرت فاطمه (س) و سبک زندگی ایشان، خبرنگار گروه قرآن و معارف خبرگزاری شبستان گفتگویی با «زهرا اسلامی نیا» پژوهشگر حوزه دین انجام داده است که بخش دوم آن را در ادامه می خوانید:

درباره جایگاه حضرت فاطمه (س) در آیات و روایات توضیح بفرمایید؟ حضرت فاطمه (س) در جایگاه و مقام مادر چه اقداماتی انجام دادند؟

امام حسن عسکری (ع) در مورد مقام و مرتبه حضرت فاطمه زهرا (س) می‌فرمایند: «نحن حجج اللّه على خلقه و جدّتنا فاطمة حجّة علینا: ما حجت های خدا بر مخلوقین هستیم و جد ما حضرت فاطمه حجت بر ماست.» این روایت از امام حسن عسکری (ع) در واقع بر جایگاه حضرت فاطمه را تاکید می کند. ما در دفاع از ولایت می توانیم با الگوگیری از حضرت فاطمه (س) با درک معنای رهبری از جایگاه رهبری و ولایت فقیه دفاع کنیم همان طور که حضرت فاطمه (س) از جایگاه دین، ولی و امام و حتی حقوق مادی جایگاه رهبری یعنی فدک دفاع می کنند.

حضرت فاطمه (س) در رفتارهای مختلف به گونه ای عمل می کنند که با این رفتارها فرزندان خود را تربیت می کنند و در جایگاه مادی خود نیز فوق العاده عمل می کند و فرزندانی مانند امام حسن، امام حسین، حضرت زینب و ام الکلثوم را تربیت می کند.

در حدیث کسا نوع رفتار حضرت فاطمه (س) با فرزندان، همسر و پدرش را مشاهده می کنم. ایشان زمانی که فرزندانش را خطاب قرار می دهد به آنها القاب و عناوین بزرگی عطا می کند و این امر می تواند برای ما الگو باشد تا فرزندانمان را بزرگ بشماریم و خطاب مان نسبت به فرزندانمان نباید هیچ گاه تحقیرآمیز باشد. نوع مدیریت حضرت فاطمه (س) باعث می شود که حضرت زینب (س) مدیر بحران کربلا و پیام آور کربلا شود و راوی خطبه فدکیه باشد. حضرت زینب (س) تنها راوی ای است که خطبه فدکیه را بیان می کند. حضرت فاطمه در شب های قدر فرزندانش را در طول روز می خواباند تا برای عبادت در شب قدر آماده باشند. در قضیه فدک از حق فرزندانش دفاع می کند و یاد می دهد که از حق فرزندانتان دفاع کنید. این شیوه های فرزندپروری حضرت فاطمه (س) بسیار جذاب است.

فدک یک ارثیه ارزشمند بوده که درآمد آن سالانه 500 کیلو طلای سرخ بوده است به طوری که در یک سالی که از این درآمد بهره مند بودند، محصولی که برداشت می شود اموال را بین مردم تقسیم کرده و به اندازه زندگی یک ساله خود نگه می دارند. حضرت فاطمه با ارایه الگوهای متعدد به ما درس زندگی می آموزد.

حضرت زهرا (س) حدیثی از پیامبر شنیده و آن را می نویسند و به اسما می دهند تا آن را نگه دارد. پس از مدتی حضرت فاطمه امانتی را از اسما می خواهد و زمانی که اسما موفق به یافتن آن نمی شود، حضرت فاطمه می فرمایند این حدیث برای من از حسن و حسین مهم تر بود، چطور آن را پیدا نمی کنی؟ حضرت فاطمه (س) با این رفتار بیان می کند که حدیث پیامبر (ص) چقدر مهم بوده و جایگاه ارزشمندی دارد.

حضرت فاطمه (س) در جایگاه همسر امیرالمومنین حضرت علی (ع) چگونه رفتار می کردند؟ بانوان چه درس هایی از سبک همسرداری ایشان می توانند بیاموزند؟

اما اینکه ما چگونه می توانیم و می خواهیم از حضرت فاطمه (س) الگو بگیریم، موضوع مهمی است که باید به آن توجه داشته باشیم. حضرت فاطمه (س) همسر یک سردار جنگی است و از زمان ازدواج تا زمان شهادت حضرت علی (ع) در 60 نبرد شرکت می کند. امیرالمومنین سرداری است که همیشه وسط میدان بوده و به مبارزه با باطل می پرداختند و در عصر حاضر مشاهده می کنیم که شهید حاج قاسم سلیمانی از حضرت علی (ع) الگوگیری کرده است.

حضرت فاطمه (س) جزو زنانی است که آزمون های شگفت زنانه را تحمل می کند؛ زندگی فقیرانه، انواع طعنه و رنج و نفهمی مردم زمان را تحمل می کند، کنار گذاشته شدن حضرت علی (ع)، غصب فدک و سایر رنج ها و سختی ها را تحمل می کند اما صبورانه در برابر آنها می ایستد و مواردی را مادرانه برای تاریخ و آینده بیان می کند. در واقع با این نوع رفتار برای تاریخ و آینده مادری می کند و برای آموختن به شیعیان اش صبورانه رنج ها را تحمل می کند و همه این موارد به ما می گوید با زن و انسان چگونه باید رفتار کرد.

حضرت فاطمه (س) مانند خورشید است و هر زمان خود را از خورشید پنهان کنیم در سایه قرار می گیریم و از نور بهره مند نمی شویم. ائمه اطهار مثل خورشیدی هستند که اگر بخواهیم از نور هدایت آنها بهره مند شویم، باید رو به آنها قرار بگیریم.

درخصوص نقش سیاسی حضرت فاطمه (س) به عنوان الگوی زن مسلمان توضیح دهید؟ زنان مسلمان چگونه می توانند از ایشان الگو بگیرند؟

درباره نقش های سیاسی حضرت فاطمه (س) نیز باید بگوییم که خانه حضرت فاطمه (س) با توجه به جایگاه همسرش امام علی (ع) محل مراجعات مردم است و مهمترین اتفاقات اسلام در آن خانه رخ می دهد. فرشته خویی، انفاق و بندگی و هر نوع رشدی که می تواند در عالم رخ دهد در خانه حضرت فاطمه (س) قابل مشاهده است. خانه فاطمه (س) بنای انسانیت است. حضرت فاطمه محور خانه بوده و بزرگان دیگر به دور ایشان قرار دارند. حضرت فاطمه «ام» است. ام ریشه است و تا امروز هم دارد تربیت می کند و این پرورش ادامه دارد لذا در زمان شهادت می فرماید علی سلام مرا به شیعیانم تا قیامت برسان.

خانه گلی ساده و بی آلایش اما مشمول فضایل انسانی می شود محل توسل و مراجعه میلیون ها انسان و زمانی می آید میلیاردها انسان به پنج تن آل عبا و حضرت فاطمه متوسل می شوند و امروز بسیاری از انسان ها از این خانواده هدایت و شفاعت می گیرند و گره گشایی در کارهایشان ایجاد می شود و دردها و مصیبت هایشان آرام می گیرد. حضرت فاطمه (س) جوری رفتار کرده است که این خانه می شود کانون اسلام، کانون انسانیت، عدالت، قدرت، شفقت، رحم و مهربانی و این بانو جایگاه مهمی را برای همیشه تاریخ به عهده می گیرد.

حضرت فاطمه (س) هنوز هم با فاطمیه هایش به ما رزق می دهد به طوریکه رهبر معظم انقلاب فرموده اند رزق یک سال را در ایام فاطمیه می گیرم. حضرت فاطمه دارد برای ما مادری می کند و نقش ایفا می کند و کسانی که بعدها برای امام حسین (ع) عزاداری می کنند به آنها نیز وعده شفاعت داده شده است.

حاج قاسم سلیمانی در تاسی و الگوگیری از حضرت فاطمه (س) گفته است: حضرت فاطمه (س) چادری تکان داد و فرمود تمام شود و فردای آن روز ناو اسراییل را در مدیترانه زدند و پس از آن جنگ ها به نفع حزب الله و انقلاب تمام شد و اسراییل دچار شکست های متعددی شد.

حضرت فاطمه (س) در ترویج فرهنگ عفاف و حجاب پس از نزول آیه حجاب، چگونه رفتار کردند و چه اقداماتی انجام دادند؟

درباره نقش اجتماعی حضرت فاطمه (س) نیز باید بگوییم که زمانی که آیه جلباب نازل شد و دستور پوشیدن جلباب به زنان داده شد با اینکه درب خانه حضرت فاطمه به مسجد باز می شد اما وقتی که آیه حجاب نازل شد، حضرت فاطمه (س) برای رفتن به مسجد از بیرون خانه اقدام می کند تا همه زمان مدینه ببینند که حضرت فاطمه (س) زمان بیرون آمدن از خانه حجاب دارد و با حجاب در ملا عام ظاهر می شود، هرچند پیش از آن نیز حضرت فاطمه حجاب را رعایت می کرد اما پس از نزول آیه حجاب برای تاکید بیشتر این روش را بر می گزینند. زن مسلمان عفیف نیز با الگوگیری از حضرت فاطمه (س) و با رعایت عفت و عفیف بودن می تواند نقش خود را در جامعه ایفا کند. حضرت فاطمه (س) سیاسی ترین زن تاریخ است زیرا آنجا که قرار می شود از همسر و امام زمان دفاع کند در آن شرایط با تمام دارایی اش می ایستد و دفاع می کند، اشک ریختن هایش در بیت الاحزان سیاسی است، حضور و ایستادگی و تبیین نمودنش سیاسی است. در زمان شهادت نیز به حضرت علی (ع) وصیت می کند مرا شبانه غسل بده و به خاک بسپار و آنها را به مجلس من دعوت نکن. درباره علت این موضوع باید گفت حضرت فاطمه (س) می خواهد بزرگترین سوال ها را برای آینده تاریخ به جا بگذارد و جا پایی بگذارد که آیندگان سوال کنند قبر دختر پیامبر کجاست، قصه ای داشته است که شبانه غسل داده و پنهانی دفن کرده اند و کسی در مراسم او نبوده؟ او این سوال را در تاریخ ایجاد می کند.

باید این رد پا در تاریخ گذاشته شود تا آیندگان سوال کنند و پیگیر شوند و وقتی این سوال مطرح شد، آن زمان است که ماجرای کتک خوردن و شهادت و علت شهادت حضرت فاطمه (س) تبیین می شود و به این می رسند که حضرت فاطمه (س) چون از حق امام جامعه دفاع کرد به شهادت رسید و این رفتار از سیاست حضرت فاطمه نشات می گیرد. 

حضرت فاطمه (س) کار حقوقی انجام می دهد و در دفاع از حق فرزندانش می گوید ارثیه فدک به قدری زیاد و وسیع است که امام را تا آخر تامین خواهد کرد. برای همین دشمنان اسلام فدک را غصب می کنند تا امام نتواند تبلیغ کند و دست شان بسته شود و این حق ها که گرفته شد، حضرت فاطمه (س) برای دفاع از حقوق غصب شده اقدام به کار حقوقی می کند. حضرت فاطمه (س) با این کار می آموزد که از حق خودتان دفاع کنید حتی اگر لازم باشد در دفاع از حق خود خلیفه را در مسجد استیضاح کنید.

درباره نقش عبادی حضرت فاطمه (س) نیز باید بگوییم که حضرت فاطمه از لیله القدر برتر است و سر لیله القدر حضرت زهرا (س) است، مظهر اسم مکنون خداوند است و باعث نزول برکت خدا و کوثر جاری هستی است.

حضرت فاطمه (س) القاب و اسامی ای چون عفیفه، راضیه، مطهره، محدثه و فاطمه دارد. با توجه به اینکه جبرییل برای حضرت فاطمه حدیث می آورد او را محدثه می نامند و فاطمه یعنی بریده از بدی و هر نوع شر، مطهره به معنای کمال پاکی و طهارت است. صدیقه طاهره کسی که در عقیده و عمل و گفتار منطبق بر هم است؛ این جایگاه را در بندگی دارد؛ بنابراین تلاش مان باید این باشد که برخی از این کارها را انجام دهیم. حضرت فاطمه (س) در برنامه های عملی اش تلاش رشددهنده علمی دارد تحت تعلیم خدا و پیامبر خدا است و همکلام جبرییل است و با اینکه حضرت زهرا خودش برابر با قرآن است اما قرآن می خواند و با تسبیح خداوند به مرتبه خود می افزاید. پاسخگوی همه پرسشگران زمان خود است و با رفتارهایش هم سوالات عمیق و بزرگ تاریخی را برای آینده به جا می گذارد تا شیعیان تلاش کنند و از این بانوی بزرگوار الگو بگیرند.

در عصر حاضر برای الگوگیری از سبک زندگی حضرت فاطمه (س) چه راهکارها و پیشنهاداتی دارید؟

مواردی که به عنوان الگوگیری از حضرت فاطمه (س) مطرح شد را بر روی کاغذ نوشته، رفتار خودمان را نیز در مورد همان حوادث در مقابل آنها و در ستون دیگری بنویسیم و این برگه را هر از چند گاهی بررسی کنیم و خودسنجی و حسابرسی از کارهای خودمان انجام دهیم. در نقش همسری، دختری، مادری، بزرگ بودن و بزرگواری و صرفه جویی، کنار آمدن در کمبودها، صبور بودن و تبیین گری در همه موارد کارهای خود را با رفتار و عملکرد حضرت فاطمه (س) مقایسه کنیم. حضرت فاطمه (س) به عنوان بانویی که دین را خوب فهمیده و خوب عمل کرده، ببینیم؛ اینکه در جایگاه مادر و انسان وظیفه شان را چگونه انجام می دادند؟

در الگوگیری از حضرت فاطمه شاید این موضوع مطرح شود که حضرت فاطمه (س) مربوط به 1400 سال قبل بوده، در زمانی که زنان هیچ نوع مالکیت و حق و حقوقی نداشتند و از طرفی حضرت فاطمه (س) مقام قدسی دارد و ما نمی توانیم به آن مرتبه دست پیدا کنیم و فاصله زمانی و موقعیت داریم. در پاسخ به این سوال می توان گفت با مقایسه نقش ها و مقایسه نوع نقش آفرینی حضرت فاطمه و جای گذاری نقش های خودمان در نقش های انسانی حضرت فاطمه (س) می توانیم به آن الگوها برسیم. اثرگذاری اقتصادی، بصیرت افزایی، همسرداری، مادری و دختری همه نقش ها و آثاری است که باید همه جامعه به دنبال الگوگیری از آن باشند. شهدا رفتند تا جامعه بماند و الگوگیری از فاطمه (س) را می توانیم با الگوگیری از شهدا آغاز کنیم؛ صرفه جویی، کار جهادی، اقتصاد مقاومتی، کار عملی، پژوهش و تبیین، خانه داری، همسرداری و فرزندآوری و افزایش جمعیت از جمله اقداماتی است که می توانیم در برنامه های خود بگنجانیم.

در حال حاضر فرزندآوری از مهمترین کارهایی است که باید در زندگی خود به آن توجه داشته باشیم و نقش های حضرت فاطمه را مطابق با زمان برای خود تبیین کنیم و از آنها الگو بگیریم. رهبر معظم انقلاب می فرمایند: آنچه که زن مسلمان باید به آن توجه کند، این است که موقعیت را بشناسد و مطابق موقعیت به وظیفه اش عمل کند. امروز زن مسلمان ایرانی باید موقعیت را بشناسد و مطابق موقعیت به وظیفه اش عمل کند. در حال حاضر پنج سال فرصت داریم تا به افزایش جمعیت بپردازیم. بانوان و خانواده ها باید در این پنج سال برای فرزندآوری اقدام کنند و پس از آن به دنبال سایر فعالیت هایشان بروند یعنی فرزندآوری باید اولویت اول آنها باشد و دولت نیز باید تسهیلاتی برای ازدواج جوانان فراهم کند.