حجت الاسلام والمسلمین سید سجاد ایزدهی در گفتگو با خبرنگار اندیشه خبرگزاری شبستان با گرامیداشت ولادت امام محمد باقر(ع) اظهار داشت: پس از رحلت پیامبر(ص)، اسلام اصیل در ذهن مردم به فراموشی رفت و رویکردی انحرافی شکل گرفت و چون نقل روایات و بیان سیره پیامبر(ص) ممنوع شد، جامعه شناختی دقیق از رسول خدا(ص) و دین اسلام نداشتند.
این مدرس خارج فقه و اصول حوزه افزود: در آن دوران جامعه با اسلام دیگری مواجه شدند که نشان ازاسلام پیامبر نداشت؛ در زمان امام حسن(ع) و امام حسین(ع) و امام سجاد(ع) شرایط محیطی جامعه اجازه هدایتگری را نمی داد و براین اساس بحران هویت و انحرافی باعث شد تلاش هایی در جهت معرفی اسلام اصیل شکل بگیرد.
وی در تشریح این فعالیت ها بیان کرد: در دوران امام باقر (ع) با توجه به مسلک‌هایی که ایجاد شد و در بین مروان و بنی عباس فضایی شکل گرفت که امکان برای ارائه اسلام اصیل وجود داشت و امام باید باید اسلام اصیل را به مردم ارائه می کرد.
حجت الاسلام والمسلمین ایزدهی عنوان کرد: با توجه به اینکه در زمان های گذشته عملا نقل روایات ممنوع بود و لذا مردم از پیامبر(ص) ذهنیت واضحی نداشتند و سیره پیامبر(ص) را به خوبی نمی شناختند روشن بود که امام باقر(ع) در زمان خودش باید کاری می کرد، آیا باید عده و عُده ای را جمع می کرد و به انتقام از قیام امام حسین(ع)می پرداخت و با بنی عباس و کسانی که می خواستند انتقام بگیرند و یا برای خود حکومت ایجاد کنند همراهی می‌کرد؟
وی خاطرنشان کرد: امام باقر(ع) با یک ذهنیت مناسب از شرایط جامعه به این باور رسید که اگر مردم از اسلام اصیل فاصله بگیرند و درکی از اسلام نداشته باشند در آن جا اگر رویدادی شکل بگیرد باز هم ابتر می ماند و در نهایت به حاکمیت اسلام در جامعه منجر نمی‌شود لذا مناسب دید رویکردی علمی و فرهنگی در جامعه ایجاد شود و اسلام اصیل که انسان را متحول می کند و به سوی رویکرد الهی و اجتماعی مناسبی پیش می برد مردم را به آن سمت دعوت کند.
رئیس پژوهشکده نظام های اسلامی، پژوهشکده فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: لذا عملا باب علم الهی را به سوی مردم گشود و شاگردانی تربیت کرد و به واسطه شاگردان توانست در دوره های بعد، سرنوشت جامعه اسلامی را تغییر دهد و از آن فضای لاابالی گری از زمان یزید به بعد را به فرآیندی تبدیل کند که در جامعه اسلامی، علم و فرهنگ غالب شود و خلفا مجبور شوند علما را به دربار خود راه دهند و عملا نسبت به فضای علمی و اسلامی موجود تمکین نمایند.
وی افزود: اینکه امام باقر(ع) به باقرالعلم و باقرالعلوم معروف شدند چون ایشان راه علم را باز گذاشت و مسیر جامعه را از مسیر انحرافی و گوشه نشینی و یا اسلام سلاطین فاسد دور نگه داشتند و موفق شدند به سمت اسلام اصیل عبادت خدا و اسلام اجتماعی بکشانند. حجت الاسلام والمسلمین ایزدهی بیان کرد:در آن زمان بخشی از مردم عملا از اسلام، رهبانیت و گوشه گیری مد نظر داشتند و از جامعه فرار کرده بودند و بخشی از جامعه نیز اصحاب قدرت بودند و اسلام را درفضای قدرت جستجو می کردند که با لاابالی هم همراه بود.
وی تصریح کرد: آنچه امام باقر(ع) به ثمر نشاند اولا تغییر مسیر جامعه از مسیر دو گانه رهبانیت و لاابالی گری به سمت اسلام اصیل و ایجاد هویت برای اسلام اصیل در قالب مکتب شیعه بود. این مدرس خارج فقه و اصول حوزه عنوان کرد: اگر بعد از امام علی(ع) ما افرادی خاصی که ذیل شیعه به مثابه مکتب قرار بگیرند را مشاهده کنیم می بینیم نوع تربیت امام باقر(ع) باعث شد با مکتبی مواجه شویم که مکتب شیعه است و بنیادهای فکری و عقیدتی داشته و از حیث شریعت یک منطق نظری دارد و عملا راهبردی می کند و مردم را برای فضای اسلام اصیل فراهم می سازد.
وی ادامه داد: البته این فضا، مشکلاتی را نیز برای امام باقر (ع)رقم می زند از یک جهت چون بحث علم است اندیشمندانی که از اقصی نقاط جهان به واسطه ظهوراسلام با آن محیط مرتبط بودند با حضرت باید مناظره و مذاکر کنند،از طرفی شاگردانی را تربیت کنند که این شاگردان آینده اسلام را رقم بزنند. حجت الاسلام والمسلمین ایزدهی اظهار داشت: لذا در تاریخ دارد که حضرت با افرادی متعدی هم بحث می شدند، با فرقه زیدیه که در آن زمان قدری فراگیر و به عنوان افراد انحرافی در آن دوران معروف بودند باید مواجه می شد و با فرقه کیسانیه نیز به نوعی باید مواجه می‌گردید و اسلام م اصیل را مشخص می کرد تا در نهایت بتواند امتداد اسلام را به گونه ای صحیح رقم بزند.
وی خاطرنشان کرد: این منطق امام باقر(ع) و نقل روایات و ایجاد مدرسه های فقهی و کلامی و و مذهبی موجب شد در نهایت شیعه به معنای مذهب حق شکل بگیرد و درزمان امام صادق(ع) پربار شود و بتواند در مقابل مذاهب دیگر اهل سنت به عنوان مذهب مشخص خودش را نشان دهد و اگر امروز خود را شاگرد مذهب امام باقر(ع) و امام صادق(ع) می‌دانیم و مذهب شیعه را به امام صادق(ع) مرتبط می دانیم به دلیل جهاد علمی و فرهنگی امام باقر(ع) بود.
رئیس پژوهشکده نظام های اسلامی، پژوهشکده فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: اگر امام باقر(ع) به قیام و یا به امور سیاسی و مقابله با حاکمان مبادرت می کرد، شاید این فضای موجود رقم نمی خورد و اسلام اصیلی که رد پای آشکاری دارد شکل نمی گرفت و عملا در همان ایام صدای اسلام اصیل خفه می شد. وی افزود: اینکه امام باقر(ع) توانست زمانه را بشناسد و متناسب با زمانه تصمیم بگیرد و آن را به مثابه بهترین ابزار برای توسعه اسلام برای مردم در نظر بگیرد چه بسا امتیازی نسبت به سایر اهل بیت(ع) و هم دوره هاست چون متاسب با دوران خودش است و بهترین تصمیم را در زمان خودش برای برون رفت از مشکلات تلقی نماید، در واقع جهاد علمی و فرهنگی امام باقر(ع)، باعث شکل گیری هویت اصیل اسلامی در جامعه در آن دوران شد.
نظر شما