به گزارش گروه مسجد و کانون‌های مساجد خبرگزاری شبستان، مسجد لرزاده (واقع در تهران، خیابان هفده شهریور، خیابان خراسان، خیابان لرزاده) را بدون اغراق و با ارائه شواهد بسیار متقن می توان یکی از پنج مسجد اثرگذار در جریان انقلاب اسلامی و نهضت بزرگ حضرت امام خمینی (ره) در تهران دانست. برای درک اینکه چگونه این مسجد به چنین جایگاهی رسید ابتدا لازم است به صورت مختصر درباره تاریخچه این خانه خدا صحبت کرد.
نقش مهم آیت الله برهان در تربیت نیروهای انقلابی در مسجد لرزاده
مسجد لرزاده به همت مرحوم آیت الله علی اکبر برهان تاسیس شد و خود وی کلاس درس بسیار مهمی در این خانه خدا راه اندازی کرد. بعد از وی نیز شیخ رضا سراج و آیت الله عباسعلی عمید زنجانی راه مرحوم برهان را ادامه دادند و مسجد لرزاده به محل تربیت شخصیت هایی همچون آیت الله محمدرضا مهدوی کنی، رئیس فقید مجلس خبرگان رهبری، آیت الله احمد مجتهدی تهرانی و حجت الاسلام والمسلمین حسین انصاریان شد.
میرزا علی آقا فلسفی تنکابنی از شخصیت های مهم دیگر در تاریخ مسجد لرزاده است. وی برادر محمد تقی فلسفی، خطیب مشهور است که به دلیل جایگاه علمی‌ای که در حوزه علمیه داشت، توانست موجب توسعه حوزه علمیه این مسجد شود. وی نیز از نیروهای مقید به انقلاب اسلامی و امام خمینی (ره) بود. چرخه تربیت روحانیون و غیرروحانیون مقلد حضرت امام خمینی (ره) در مسجد لرزاده هیچگاه متوقف نشده است.
این همه سابقه علمی و حضور این همه شخصیت فرهنگی و علمی و انقلابی را به تاسیس نخستین صندوق قرض الحسنه در مساجد کشور به صورت رسمی، اضافه کنید، تا بتوانیم درک درستی از جایگاه بسیار مهم مسجد لرزاده در تاریخ پیش و پس از پیروزی انقلاب اسلامی برسیم. صندوق قرض الحسنه ذخیره جاوید که در نوع خود، اولین بود ابتدا در مسجد لرزاده تاسیس شد تا بنایی باشد برای توسعه کارهای خیریه در مساجد کشور.
پاتوق نیروهای فدائیان اسلام و هیئت موتلفه اسلامی
مسجد لرزاده آنقدر در مبارزه با طاغوت پهلوی فعال و موفق بود که می توان این مسجد را پاتوق بسیاری از هسته های اصلی نیروهای انقلابی دانست. فدائیان اسلام و هیئت موتلفه اسلامی و بسیاری دیگر از شاگردان و یاران و پیروان رهبر کبیر انقلاب اسلامی مسجد لرزاده را پاتوق خود قرار داده بودند.
حجت الاسلام والمسلمین علی تاجیک، امام جماعت مسجد لرزاده در این خصوص به خبرنگار شبستان گفت: مرحوم آیت الله عباسعلی عمید زنجانی چندین بار در جلسات هفتگی که علمای شهر تهران و مبلغان و خطبا در این مسجد برگزار می کردند، گفت: آیت الله آقای محمد تقی فلسفی مرتبا در مسجد لرزاده منبر می رفت و به انتقاد از عملکرد طاغوت نسبت به مردم و علما و همراهی با استکبار جهانی می پرداخت.
امام جماعت مسجد لرزاده افزود: نیروهای قدیمی و اولیه تشکیل دهنده هیئت موتلفه یکی از مساجدی که مرتبا برای توزیع و تکثیر نوارهای سخنرانی و اعلامیه حضرت امام خمینی (ره) و گردهمایی برای مشورت نیروها در آن حاضر می شدند مسجد لرزاده بود. ضمنا بسیاری از کسانی که در مدارس کلاسیکی که مرحوم برهان تاسیس کرده بود، تحصیل می کردند نیز برای فعالیت های دینی و انقلابی و روشنگری درباره بدعت های ضد دینی رژیم طاغوت به مسجد لرزاده می آمدند.
تشکیل هیئت های انقلابی یکی پس از دیگری در مسجد لرزاده
شهید صادق امانی نیز از که از اعضای اولیه و اصلی هیئت موتلفه اسلامی است در دهه چهل هیئتی را در مسجد لرازده تشکیل داد و به این صورت به فعالیت های انقلابیون طرفدار امام خمینی (ره) در ابتدای تشکیل نهضت رهبر کبیر انقلاب، شتاب بیشتری بخشید. همین گروه و سایر نیروهای انقلابی در برپایی تظاهرات بسیار وسیع در اعتراض به حادثه خونین پانزده خرداد ۱۳۴۲ و همچنین اعتراضات قبل از این واقعه دردناک نیز نقش داشتند که باز هم ردپای مسجد لرزاده به خوبی مشاهده می شود.
خشم طاغوت از مسجد لرزاده به وقوع فاجعه رمضان ۵۷ منجر شد
مسجدی که به همت مرحوم برهان برای خدمت به دین و مردم تاسیس شد و با محوریت یافتن آن در مبارزات شهید نواب صفوی و سایر اعضای فدائیان اسلام به شهرت چشمگیری دست یافت، در سال ۱۳۵۷ با حمله نیروهای دژخیم پهلوی شاهد رخدادی بسیار غمگین شد که از آن به عنوان حادثه یازدهم رمضان یاد می شود. آیت‌الله عباسعلی عمید زنجانی در خاطرات خود درباره حمله عمال رژیم پهلوی به مسجد لرزاده در ماه رمضان سال ۱۳۵۷ می‌گوید: «ما از مرحوم شهيد چاووشى دعوت کرده بوديم در مسجد لرزاده شب ها صحبت بکند و جمعيت بسيار زيادى از علاقمندان به نهضت و انقلاب شرکت مى کردند. در مسجد اجتماع خيلى عظيمى تشکيل مى شد و آقا شيخ محمد چاووشى منبرهاى خيلى خوبى در جهت آگاه کردن مردم به مظالم رژيم داشت. پيرو آن اعلاميه اى که حضرت امام داده بود تا علما، روحانيون و وعاظ، مردم را با مظالم پنجاه ساله رژيم سياه پهلوى آشنا کنند.
شب يازدهم بود که مسجد پر بود و جمعيت خيلى زيادى در اطراف مسجد گرد آمده بودند که خبر رسيد آقاى چاوشى را موقع آمدن به مسجد سر راه دستگير کردند. مردم هيجان زده بودند نمى‌دانستند چه کار بايد بکنند و ما هم سعى مى‌کرديم که از متفرق شدن مردم جلوگيرى بکنيم تا ببينيم که چه تصميم نهايى بايد گرفت. جريان امر نشان مى داد که زمينه آماده يک تظاهرات است که مردم از مسجد بيرون بزنند و يک راهپيماى شبانه اى راه بيفتد. در همين شرايط خبر آوردند که مسجد در محاصره‌است و افرادى را ما فرستاديم تأييد کردند که نيروهاى زيادى از قبيل نيروهاى انتظامى و ارتش را آماده کرده‌اند.
مسجد محاصره شد، ابتدا ما تصور کرديم که اينها قصدشان متفرق کردن مردم است، لذا به مردم اطلاع داده شده که آرام از مسجد بيرون بروند و اگر بشود در بيرون يک کارى انجام بگيرد. سرانجام ما متوجه شديم که امکان تظاهرات ديگر وجود ندارد و فقط يک راه وجود دارد، آن اين است که ما مردم را به طريقى از مسجد خارج بکنيم. بچه‌هاى مسجد، يعنى جوانان يک فکرى به نظرشان رسيد که نيروهاى انتظامى را از بيرون مشغول کنند، آن فکر بسيار جالبى بود و اينها به هر شکلى بود به طور انفرادى از مسجد خارج شدند که اکثراً هم کتک خورده بودند و در يکى از کوچه‌هاى مجاور مسجد بيست، سى نفر جمع شده بودند و به تظاهرات و شعار دادن شروع نموده بودند، منتها از پيش نقشه را درست در ذهنشان منعکس کرده بودند و راه‌هاى فرار را کاملا کنترل نموده بودند؛ چون آنها بومى و محلى بودند، ولى نيروهاى نظامى محلى نبودند و به آنجا آشنايى نداشتند.
آنها با شروع تظاهرات نيروهاى امنيتى را گيج کردند و نيروها از دور مسجد جمع و متمرکز شدند تا به آن سمتى که تظاهرات است حمله کنند. بچه‌ها با استفاده از تاريکى شب کوچه‌ها را عوض مى‌کردند و از اين کوچه مى‌رفتند و از آن کوچه مى‌آمدند، باز دو مرتبه شروع به شعار دادن مى‌کردند و نيروهاى انتظامى فکر مى‌کردند که جمعيت زياد است.
بعد از آن‌که مردم مسجد را تخليه کرده بودند تازه کار نظاميان آغاز شده بود و اول به پشت بام حمله کرده بودند؛ چون يک گزارش به آن ها رسيده بود که در پشت بام‌اسلحه ژ سه و تيربار کار گذاشته شده است. معلوم بود که نيروهاى انتظامى تصورشان آن بود که اولا پشت بام مسجد سلاح کار گذاشته شده‌است و ممکن است از سلاح گرم استفاده شود، ثانيآ مقدار زيادى چوب دستى اينجا آماده شده که احتمال دارد مردم با چوبدستى با نيروها مقابله بکنند، البته آنها نه چوبدستى و نه اسلحه پيدا کرده بودند و از اينکه فريب خورده بودند عصبانى شده بودند؛ چون آن کارهايى که در مسجد انجام داده بودند کار آدم‌هاى ديوانه بود و آنها آمده بودند تمام فرش ها را جمع کرده بودند، نه جمع کردنى که مثلا جمع کنند کنار بگذارند، بلکه پرت کرده بودند، براى اينکه زير فرش‌ها را بگردند و ببينند زير آن ها چيست.
کليه مهتابى‌ها را شکسته بودند که مثلا فرض کنيد که لاى مهتابى‌ها چيزى باشد و تمام اين مسجد را پر از گاز اشک‌آور کرده بودند. بطورى که يادم هست يک هفته مسجد تعطيل بود چون قابل استفاده نبود و در و ديوار آن هم خونى بود.» (به نقل از سایت مرکز اسناد انقلاب اسلامی).
حفظ سنت انقلابی‌گری در مسجد لرزاده
مسجد لرزاده از جمله مساجدی است که توانسته است با همان ویژگی های ابتدای تاسیس تاکنون با قدرت به راهش ادامه دهد به طوری که پایگاه بسیج آن یکی از فعال ترین مراکز در منطقه هفده شهریور و خراسان تهران است. سالیان درازی نیز این مسجد پایگاه اجتماع علما و ائمه جماعات و روحانیون شهر تهران بوده است. ضمن اینکه تقریبا در تمام انتخابات پس از پیروزی انقلاب اسلامی مسجد لرزاده یکی از مهم ترین مراکز اخذ رای بوده است که همیشه چند شخصیت مهم سیاسی کشور در روز انتخابات، رای خود در این شعبه اخذ رای به صندوق انداختند.
حجت الاسلام تاجیک در این خصوص گفت: مسجد لرزاده را مرحوم برهان به اوج رساند و شخصیت هایی همچون آیت الله عباسعلی عمید زنجانی و آیت الله فلسفی در رونق آن بسیار نقش آفرین بودند. این مسجد هنوز هم با قدرت در تربیت نیروهای انقلابی موفق است و انشاءالله این روند در مسجد لرزاده همیشگی خواهد بود.
حجت الاسلام والمسلمین سید حبیب الله حسینی، استاد در خارج فقه که سال ها در مسجد لرزاده سخنرانی می کرد درباره فعالیت های انقلابی در این مسجد به خبرنگار شبستان گفت: با تلاش آیت الله عمید زنجانی، این مسجد به یکی از قوی ترین و مهم ترین مساجد در مقابله با ضد انقلاب تبدیل شد. این خانه خدا بسیار در حوزه جهاد تبیین و روشنگری نیز بسیار فعالیت خوبی دارد.
نظر شما