به گزارش خبرنگار گروه مسجد و کانون‌های مساجد خبرگزاری شبستان، به مناسبت فرا رسیدن یوم‌الله ۲۲ بهمن و به منظور بررسی آرمان‌های امام خمینی(ره) در حوزه مساجد با حجت‌الاسلام‌والسملمین «مهدی طائب»، رئیس شورای قرارگاه راهبردی عمّار گفتگویی ترتیب داده‌ایم که در ادامه مشروح آن تقدیم حضورتان می‌شود:
امام خمینی(ره) مسجد را مرکز اداره امور می‌دانستند و می‌فرمودند: «مسجد محلی است که از آن باید امور اداره بشود، این مساجد بود که این پیروزی را برای ملت ما درست کرد»، چقدر در طول عمر ۴۴ ساله انقلاب این مهم محقق شده و چه میزان از این هدف و آرمان فاصله داریم؟
یکی از عوامل اصلی در اسلامی شدن نهضت امام(ره) و امت، انجام فعالیت‌های انقلابی در مساجد بود، با توجه به آنکه مسجد مرکز ترویج فرهنگ اسلامی است، این مرکزیت یافتن آن در انقلاب، وجه اسلامیت آن را پررنگ کرد؛ حتی رفتن نهضت به سمت دانشگاه‌ها یا فعال شدن حسینیه‌ها و دیگر اماکن مذهبی در پیشبرد انقلاب اسلامی، نیز متاثر از مسجد بود و همه این جریان‌ها از مسجد سیراب و اشراب می‌شدند.
اما متاسفانه بعد از پیروزی انقلاب‌اسلامی بتدریج از مسجد در ذات حکومت غافل شدیم و شاید از تاریخی به بعد احساس شود حتی نوعی عمد پنهان در کار بود که اماکن دیگر در بسط و توسعه فرهنگ، جانشین مسجد شوند! در همین راستا از زمانی به بعد توجه به فرهنگسراها در مقایسه با مسجد بیشتر شد و سرمایه‌ها بیش از آنکه در مسجد هزینه شود در فرهنگسراها هزینه شد!
به طور کلی در دو بُعد در ارتباط با مسجد دچار ضعف شدیم یکی توجه به اصل مسجد و دیگری توجه به تربیت امام جماعت برای مساجد که به حوزه‌های علمیه مربوط می‌شود. از این‌رو، در امر مسجدداری و تربیت امام جماعت تراز برای مساجد دچار عقب‌افتادگی و بی‌توجهی و بدین ترتیب در توجه به مسجد و استفاده از کارکردها و ظرفیت‌های آن دچار غفلت شدیم. البته بعضاً حرکاتی انجام اما سریع به فراموشی سپرده می‌شد.
امام‌خمینی(ره) به نقش مسجد در حل مسائل سیاسی نیز تصریح داشتند، آیا در عمر انقلاب این نقش محقق شده؟ در چه عرصه‌هایی و خروجی آن چه بوده است؟
با توجه به آنکه مسجد ذاتاً مرکز ترویج اسلام است و چون به تعبیر امام راحل، سیاست ما عین دیانت ما است، به طور ذاتی کار خود را انجام می‌دهد و در همه عرصه‌ها اعم از فرهنگ و سیاست کارکرد و تاثیر دارد اما وقتی به مسجد بی‌توجهی می‌کنیم مجموعه عملکرد آن ضعیف می‌شود درواقع مسجد ابزاری برای توسعه فرهنگ دینی است اما وقتی از آن استفاده‌ای را که باید، نداشته باشیم اگرچه مسجد ابزاریت خود را حفظ می‌کند اما نتیجه‌ای را که مدنظر است به بار نمی‌دهد! لذا در حدی که به مسجد توجه کرده‌ایم، منشأ اثر بوده‌اند هر چند در بسیاری از مواضع بیش از توجهات هم تاثیر داشته‌اند.
علی‌رغم کمکاری‌ها و غفلت ما از ظرفیت مسجد، خانه‌های خدا در حیات انقلاب‌اسلامی در حوزه سیاست چه برکاتی را برای مردم رقم زده‌اند؟
علی‌رغم آنکه از سرمایه عظیم مساجد به اندازه‌ای که باید، در حکومت اسلامی بهره نبرده‌ایم اما در جریانات سیاسی کماکان در طول ۴۴ سال باز هم مساجد اصلی‌ترین منشأ تاثیرات بوده‌اند، چنان‌که در دوران دفاع مقدس مساجد نقش پشتیبان جبهه‌ها را داشتند، در بحران‌های طبیعی همچون سیل و زلزله ورود کرده و کمک‌های مردمی را جمع‌آوری و ارسال می‌کنند، در راهپیمایی‌ها مساجد محور تجمع و گردهمایی مردم هستند، در بحران کرونا نیز مساجد محور مقابله با شیوع ویروس و ارائه خدمات به اهالی محله بودند و در انتخابات مساجد محل تبیین برای انتخاب توأم با بصیرت و پایگاه رای‌گیری هستند ... اما این کارکردها نسبت به توان و ظرفیتی که مساجد دارند، بسیار محدود است.
امام خمینی(ره) تاکید داشتند: «شما دانشگاهی‌ها شما دانشجوها، همه‌تان مساجد را بروید پر کنید، سنگر هست اینجا، سنگرها را باید پر کرد»، میزان موفقیت ما در عمل به این توصیه امام راحل چقدر بوده است؟
نمی‌شود جامعه‌ای بالاتر از جامعه‌ای که پیامبر(ص) ایجاد کردند، مطلوب ما باشد؛ پایگاه مدینه فاضله‌ای که رسول خدا(ص) در پی ایجاد آن بودند و پایه‌گذاری‌اش کردند، مسجد بود، اگر مسجد برود، مدینه هم می‌رود اگر بخواهیم مدینه فاضله‌ای شبیه به مدینه عصر پیامبر(ص) داشته باشیم باید همچون ایشان رویکرد مسجدمحور را دنبال کنیم.
از مسجد جنگ و دعوا و شراب‌خواری، ناهنجاری، دروغ و تهمت رواج نمی‌یابد البته ممکن است فردی مسجدی دروغگو باشد اما مسجد او را دروغگو بار نیاورده است، اگر بخواهیم به مدینه فاضله برسیم راهی جز محوریت مسجد نداریم، این در ابعاد مختلف است؛ به عبارت بهتر، مسجد در بعد فرهنگی سنگر مقابله با تهاجم فرهنگی، در بُعد اقتصادی سنگر مقابله با حمله دشمن و ایجاد قحطی و بخل و تحریم است، در مسجد می‌توان فرهنگ همکاری، نوع‌دوستی و همدلی را ایجاد و تقویت کرد و ارتقا داد. حتی فرهنگ ایثار و شهادت برای عقب‌راندن دشمن از مسجد رواج می‌یابد. بنابر این، برای رسیدن به مدینه فاضله و تمدن نوین اسلامی راهی جز مسجد نیست و باید به مسجد تراز انقلاب اسلامی برسیم.
نظر شما