مروری بر تاریخچه ۳ مسجد تاریخی تخریب شده در زلزله ترکیه

خبرگزاری شبستان،جهان اسلام: زمین لرزه های ویرانگری که جنوب ترکیه و شمال غرب سوریه را لرزاند، به چندین مکان تاریخی با قدمت چند صد ساله آسیب رسانده است.

این زمین لرزه قدرتمند بسیاری از زیرساخت های منطقه از جمله مکان های تاریخی و بناهای مذهبی از جمله حداقل سه مسجد را که برای جمعیت بزرگ مسلمان این منطقه اهمیت بسیار دارند، تخریب کرده است.

همچنین چندین مکان تاریخی از جمله قلعه معروف غازی عینتاب ، قلعه دیاربکر و چشم‌انداز فرهنگی باغ‌های هوسال تخریب شده‌اند. خوشبختانه، برخی دیگر مانند سازه «گوبکلی تپه» که به عنوان قدیمی ترین مکان عبادی جهان شناخته می شود، سالم باقی مانده است.

تا کنون بیش از 25 هزار نفر از زمان زلزله ویرانگر 7.8 ریشتری روز دوشنبه که یکی از قوی‌ترین زلزله‌های ترکیه از سال 1999 ترکیه بوده است ،جان خود را از دست داده‌اند.

در اینجا نگاهی کوتاه به تاریخچه سه مسجد که در زلزله ترکیه تخریب شده اند،می اندازیم:

مسجد جامع «اولو کامی» آدیامان

منطقه آدیامان که در جنوب شرقی ترکیه قرار دارد به دلیل تاریخ غنی خود شناخته شده است. بر اساس اسناد باستان شناسی، قدمت این منطقه به دوران پارینه سنگی باز می گردد.

این منطقه میزبان تعدادی از تمدن های مختلف از هیتی ها، میتانی ها، آشوری ها گرفته تا ایرانی ها و اسکندر مقدونی بوده است. در این منطقه همچنین ویرانه ها و آثار باستانی دوران هلنیستی، رومی و بیزانسی دیده می شود.

مسجد تاریخی «اولو کامی» آدیامان که در مرکز شهر قرار دارد در زلزله اخیر ترکیه تخریب شد. تصاویر و ویدئوهای به اشتراک گذاشته شده در فضای مجازی نشان می دهد که گنبد و دیوارهای مسجد کاملا فرو ریخته است.

بنا به گزارش رسانه های محلی، این مسجد توسط « بی دوراک بیگ» بین سال های 1506 تا 1515 ساخته شده است.این مسجد در طول سال ها تحت تعمیرات و بازسازی های زیادی قرار گرفته است. بر اساس یکی از کتیبه ها، این مسجد در سال 1863 و بر اساس یک کتیبه دیگر سال 1902 بازسازی شده است.

ورودی مسجد از یک درگاه طاقدار با ستون های سنگی تشکیل شده است. مسجد «اولو کامی» یکی از جاذبه های گردشگری در شهر «آدیامان» به شمار می آید،اما در حال حاضر قسمت های وسیعی از آن ویران شده است.

مسجد جامع سیروانی

مسجد جامع «سیروانی» واقع در «غازی عینتاب» در جنوب غربی قلعه معروف «غازی عینتاب» قرار داشت که هر دو در این زلزه ویران شدند. این مسجد یکی از قدیمی ترین مسجدهای شهر بود که توسط «سیروانی مهمت افندی» ساخته شد.

این مسجد که با نام « Iki Serefeli Camii » یا مسجد «بالکن دوتایی» نیز شناخته می شود به دلیل ویژگی منحصر به فرد خود یعنی داشتن مناره ای با دو بالکن مشهور بود. این مسجد همچنین به دلیل تزئینات چشمگیر مناره اش به خوبی شناخته شده بود.

مسجد جامع «سیروانی» در طول سال ها تبدیل به یک مرکز توریستی شده بود و هتل های زیادی در اطراف آن وجود داشت. تصاویر به اشتراک گذاشته شده در فضای مجازی نشان می دهد که گنبد و دیوار شرقی این مسجد متغلق به قرن هفدهم فرو ریخته است.

مسجد تاریخی «قراگوز» که در یکی از قدیمی‌ترین بخش‌های «غازی عینتاب» قرار داشت توسط «باتال آقا»، پدربزرگ ژنرال مشهور ترک به نام «نوری مهمت پاشا» ساخته شد.

این مسجد در سال 1758 تکمیل شد و نام خود را از یک قبیله ترکمن به نام «قراگوزلو» گرفته است که بین حلب سوریه و آنتپ زندگی می کردند.  کاربران شبکه های اجتماعی تصاویری از مسجد آوار شده را به اشتراک گذاشتند. در حالی که برخی از دیوارهای مسجد سالم بود و مناره همچنان پابرجا بود، به نظر می رسد که آسیب زیادی به آن وارد شده است.