از «آپارتاید» تا «کالریسم» / آیا رویای «لوترکینگ» با سرکشی های آمریکا محقق خواهد شد؟

خبرگزاری شبستان:جهان اسلام: روز جهانی مبازره با تبعیض نژادی هر سال در روز 21 مارس یعنی در روزی برگزار می‌شود که پلیس در «شاریویل» آفریقای جنوبی در تظاهراتی مسالمت‌آمیز علیه «قوانین تصویب» آپارتاید در سال 1960 به سوی مردم تیراندازی کرد و 69 نفر را کشت.

در سال 1979، مجمع عمومی سازمان ملل فعالیت هایی را برای اقدام علیه نژادپرستی و تبعیض نژادی تصویب کرد و تصمیم گرفت که یک هفته همبستگی با مردمی که علیه نژادپرستی و تبعیض نژادی مبارزه می‌کنند، در سراسر دنیا برگزار شود.

از آن زمان سیستم آپارتاید در آفریقای جنوبی برچیده شد ، قوانین و شیوه‌های نژادپرستانه در بسیاری از کشورها لغو شد و چارچوب بین المللی برای مبارزه با نژادپرستی بر اساس کنوانسیون بین المللی رفع تبعیض نژادی ایجاد شد.

با این وجود هنوز هم بسیارند افرادی که در جوامع مختلف به ویژه در کشورهایی مانند آمریکا از بی عدالتی و نژادپرستی رنج می‌برند.

تبعیض نژادی از نوع کالریسم:

«رنگ گرایی» یا «کالریسم» نوعی تبعیض نژادی است که در آن به دلیل رنگ پوست با مردم به طور نابرابر رفتار می شود.

 این نوع تبعیض در ابتدا در ایالات متحده در دوران برده داری به وجود آمد. در سال 1865 در دوره بازسازی پس از جنگ داخلی آمریکا، متمم سیزدهم قانون اساسی ایالات متحده به تصویب رسید و برده داری را لغو کرد.

 اما در دهه 1870 قوانین «جیم کرو» در جنوب شرقی ایالات متحده معرفی شد. این قوانین ایده «برابر اما جدا» را مطرح کرد به این معنی که همه نژادها اگرچه در ظاهر برابر بودند، اما باید امکانات عمومی جداگانه برای خود داشتند و اختلاط نژادها در بیشتر مکان‌ها مانند مدارس دولتی، حمل و نقل عمومی و رستوران‌ها غیرقانونی بود.

این قوانین باعث افزایش تبعیض و جداسازی در آمریکا شد و قوانین «جیم کرو» به طور سیستماتیک زندگی را برای آمریکایی‌های آفریقایی تبار و رنگین پوستان سخت‌تر کرد و حتی مانع رای دادن آنها شد، زیرا آمریکایی‌های آفریقایی‌تبار باید قبل از رای دادن تست‌های سوادآموزی را انجام می‌دادند و از موانع دیگر عبور می‌کردند.

برخی این مسئله بحث برانگیز را مطرح کرده‌اند که رفتار نژادپرستانه با آمریکایی‌های آفریقایی تبار به معنای نسل‌کشی است.

مقابله با کالریسم:

چهره‌های بزرگی مانند «مارتین لوتر کینگ جونیور»، «مالکوم ایکس« و «رزا پارکس» در مبارزه با تبعیض نژادی از طریق جنبش حقوق مدنی نقش مهمی را ایفا کردند. امتناع رزا پارکس از واگذاری صندلی اتوبوس خود به یک سفیدپوست در سال 1955 جرقه تحریم اتوبوسرانی مونتگومری را ایجاد کرد؛ جنبشی بزرگ در مونتگومری، آلاباما که دوره جدایی ناپذیری در آغاز جنبش حقوق مدنی بود.

«مارتین لوتر کینگ» نیز یک کشیش و فعال سیاه پوست بود که بسیاری از اعتراضات ضد نژادپرستی را رهبری و از بهبود وضعیت آفریقایی‌تبارها در جامعه آمریکا حمایت کرد. کینگ تظاهرات بسیاری را ترتیب داد که نه تنها آفریقایی‌ها-آمریکایی ها، بلکه قفقازی ها نیز در آن شرکت کردند.

«مالکوم ایکس» هم مسیر دیگری را در پیش گرفت. حامیان اصلی او در موسسه  «ملت اسلام» بر ایده قدرت سیاه و غرور سیاه تاکید داشتند. ایده‌های او در مورد ناسیونالیسم سیاه‌پوستان به جرقه‌زنی گروه سیاسی در حزب پلنگ سیاه برای دفاع از خود که بعدها به حزب پلنگ سیاه معروف شد، کمک کرد. پلنگ‌های سیاه که ابتدا گشت‌زنی در فعالیت‌های اداره پلیس اوکلند را آغاز کردند، به زودی به حمایت گسترده در شهرهایی مانند لس‌آنجلس و شیکاگو رسیدند. پلنگ‌های سیاه برنامه‌های اجتماعی متعددی مانند صبحانه رایگان برای بچه‌های مدرسه و کلینیک‌های رایگان را در شهرهای متعدد به ارمغان آوردند.

اما با وجود همه این تلاش‌ها هنوز هم تبعیض نژادی در آمریکا به طور مشهود وجود دارد و این تبعیض‌ها در سایه سکوت جوامع بین المللی که تنها به شعار بسنده کرده‌اند، هر روز بیشتر می‌شود.

تبعیض علیه سیاه‌پوستان،هیسپانیک‌ها و آسیایی تبارها

اکثر آمریکایی‌ها می گویند که حداقل یک بار شاهد تبعیض علیه سیاه پوستان، اسپانیایی تبارها و آسیایی ها در ایالات متحده بوده اند.

بر اساس تحقیقات انجام شده از سوی موسسه تحقیقاتی «پیو»، 80 درصد آمریکایی ها می‌گویند تبعیض زیادی علیه سیاه‌پوستان وجود دارد، 76 درصد قائل به تبعیض علیه اسپانیایی تبارها و 70 درصد هم قائل به وجود تبعیض علیه آسیایی ها هستند.

این در حالی است که به گفته 40 درصد از آمریکایی ها،سفیدپوستان با حداقل تبعیض در آمریکا مواجه هستند و فقط 14 درصد قائل به وجود تبعیض زیاد علیه سفیدپوستان هستند.

تبعیض در محل کار،تعامل با پلیس و مراقبت های بهداشتی:

در نتایج تحقیقات انجام شده از سوی دانشکده بهداشت عمومی دانشکده هاروراد نیز نتایج جالب توجهی از رواج تبعیض نژادی در آمریکا به دست آمده است.

محل کار

57 درصد از سیاهپوستان آمریکایی تبعیض در پرداخت حقوق و توجه به ترفیع را در ادارات عمومی این کشور گزارش کردند.

31 درصد از کل زنان نیز می گویند که در هنگام درخواست شغل به دلیل جنسیت خود مورد تبعیض قرار گرفته اند.

مراقبت های بهداشتی

9 درصد از سیاه پوستان آمریکایی که در آمد ماهیانه بالایی ندارند، می‌گویند که از درخواست مراقبت‌های پزشکی به دلیل نگرانی از تبعیض نژادی به دلیل نژاد خود اجتناب کرده اند،در حالی که هیچ سفید پوست آمریکایی شکایتی در این زمینه مطرح نکرده است.

22 درصد از سیاهپوستان آمریکایی با درآمدهای بالاتر از حد متوسط نیز می‌گویند که از مراجعه به مراقبت‌های پزشکی برای خود یا یکی از اعضای خانواده خود اجتناب کرده اند زیرا نگران هستند که به دلیل سیاهپوست بودن مورد تبعیض قرار بگیرند.

تعامل با پلیس:

60 درصد از سیاهپوستان آمریکایی می‌گویند که آنها یا یکی از اعضای خانواده به دلیل سیاه پوست بودن توسط پلیس متوقف شده یا با آنها رفتار ناعادلانه‌ای شده است.

لاتین تبارهای غیرمهاجر تقریبا دو برابر (36٪) بیشتر از لاتین تبارهای غیر مهاجر (19٪) می‌گویند که آنها یا یکی از اعضای خانواده آنها به دلیل لاتین تبار بودن توسط پلیس متوقف شده یا با آنها رفتار ناعادلانه‌ای شده است.

نتیجه گیری:

به این ترتیب بعید به نظر می‌رسد که سخنرانی تاریخی «رویایی دارم» مارتین لوترکینگ که رهبر سیاهپوست جنبش حقوق مدنی ایالات متحده آمریکا بود در نهایت در این کشور تحقق پیدا کند.

مارتین لوتر کینگ در این سخنرانی که در آن عبارت «رویایی دارم» تکرار می‌شد، درباره آرزوی خود سخن گفت و ابراز امیدواری کرد که زمانی در آمریکا طبق مرام و آرمان خویش زندگی کند و تحقق مساوات و برابری ذاتی انسان‌ها را به چشم ببیند.

اما به گفته تحلیلگران در نهایت باید دیوار برتری طلبی سفیدپوستان در آمریکا روزی تخریب شود و این نیازمند ادامه تلاش های رنگین پوستان و دیگر اقلیت ها در این زمینه است.