به گزارش خبرنگار گروه اندیشه خبرگزاری شبستان، اسلام در آغاز توسط شخصیت‌های بنامی تقویت‌شده است. یکی از آنها امیرالمؤمنین علیه‌السلام است. دیگری حضرت خدیجه کبری سلام‌اللّه‌علیهاست. دو شخصیت دیگر هم، حضرت ابوطالب علیه‌السلام و جناب حمزه سیدالشهدا علیه‌السلام هستند. حضرت حمزه علیه‌السلام، عزم راسخی در دفاع از اسلام داشت و همین عزم راسخ او منجر به شهادتش در جنگ احد شد و هرگز در دفاع از پیامبر تردید در خودش راه نداد. از جمله کسانی که می‌شود آنها را در این قصه تشبیه کرد، اباالفضل‌العباس علیه‌السلام در دفاع از امام حسین علیه‌السلام و در زمانه خودمان شهید سلیمانی است که با عزم راسخ در دفاع از ولایت ایستاد. لذا در این خصوص با حجت الاسلام والمسلمین دکتر«حمیدرضا مطهری»، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی گفت و گویی انجام دادیم که در ادامه مشروح آن تقدیم حضورتان می شود.
در خصوص شخصیت و فضایل حضرت حمزه (ع) توضیح دهید؟
در تاریخ اسلام چند نفر به عنوان چهره های شاخص و اثرگذار و به نوعی پشتیبان پیامبر اسلام (ص) معرفی شدند که یکی از این اشخاص حضرت ابوطالب (ع) است که بی شک بدون حمایت های ایشان دعوت پیامبر اکرم (ص) در مکه توسعه نمی یافت و همچنین حضرت خدیجه (س) که با حمایت های مادی و معنوی خود نقش مهمی در شکوفایی اسلام داشتند، این در حالی است که متاسفانه در تاریخ بیشتر حمایت های مادی این بانوی بزرگوار (اموال حضرت خدیجه) مطرح شده است در صورتی که حمایت معنوی حضرت خدیجه (س) بیش از حمایت های مادیش بود.
حضرت حمزه سیدالشهدا نیز یکی از این شخصیت های بزرگ اسلام است که با اعلام و علنی کردن مسلمان شدن خود به نوعی یک فشار شدیدی را از دوش پیامبر اکرم (ص) برداشتند. جریان اسلام آوردن حمزه عموی پیامبر این گونه بود؛ زمانی که پیامبر اکرم(ص) در مسجدالحرام مورد جسارت و اهانت ابوجهل قرار گرفت و چون حضرت نمی‌خواست با او دهان به دهان شود ابوجهل را رها کرد و به منزل رفت. از آنجایی که حضرت حمزه(ع) عادت داشت بعد از شکار به طواف کعبه می‌رفت لذا کنیزی که شاهد اهانت ابوجهل به شخص پیامبر(ص) بود جلو رفت و به حضرت حمزه(ع) گفت: من شاهد بودم که چگونه ابوجهل به برادرزاده‌ات اهانت کرد. حمزه(ع) به شدت برآشفت و با کمان خود بر سر ابوجهل زد و او را خونین کرد، به گونه ای که شاید اگر کس دیگری غیر از حضرت حمزه سیدالشهدا بود، ابوجهل در مقابل او اقدام می کرد منتهی ابوجهل با دیدن او نتوانست کاری انجام دهد، اینجا بود که حضرت حمزه(ع) فریاد برآورد چرا تو این گونه با برادرزاده من رفتار می‌کنی مگر نمی‌دانی من به آیین او درآمده‌ام لذا از اینجا به بعد دیگر ایمان حضرت حمزه(ع) برای همگان مشخص شد و تا حد زیادی در دور کردن مشرکان از جسارت به ذات مقدس حضرت رسول(ص) مؤثر بود.
این نکته را باید توجه داشته باشیم که ممکن است، برخی از افراد بگویند که حضرت حمزه سیدالشهدا (ع) به حمایت از برادرزاده خود پرداخته است اما واقعیت این است که وقتی حضرت حمزه (ع) دین اسلام را می پذیرند و می گویند: من هم به دین محمد (ص) هستم، نشان دهنده این است که این مساله چیزی فراتر از حمایت برادرزادگی و حمایت از فردی از قبیله خودشان است. در واقع حمایت از کسی است که آیین جدیدی را آورده، حمایت از پیامبر اسلام و رسول خداوند متعال می باشد. بعد از این هم حضرت حمزه سیدالشهدا (ع) در کنار پیامبر اکرم (ص) بودند تا در غزه احد که یکی از مهمترین و اثرگذارترین غزه ها در تاریخ اسلام محسوب می شود که عده زیادی از مسلمانان از جمله حضرت حمزه سیدالشهدا (ع) در این جنگ به شهادت رسیدند.
پس از شهادت حضرت حمزه (ع) بر پیامبر (ص) چه گذشت؟
شهادت حضرت حمزه سیدالشهدا (ع) یکی از ضربه های جبران ناشدنی به اسلام و پیامبر عظیم الشان اسلام (ص) وارد کرد به گونه ای که حضرت در این جنگ بسیار متاثر شدند و بر حمزه سیدالشهدا (ع) گریستند. جالب اینجاست که ما دستوری از جانب پیامبر اکرم (ص) برای گریه کردن بر افراد از دنیا رفته نداریم اما درباره حضرت حمزه سیدالشهدا (ع) چنین دستوری صادر نمودند که پیامبر اکرم (ص) به نوعی دستور دادند و تقاضا نمودند که برای حضرت سیدالشهدا (ع) عزاداری و سوگواری کنند.
پیامبر اکرم (ص) فرمودند: عمویم حضرت حمزه گریه کننده ای ندارد، بر او سوگواری کنید لذا این فرمایش پیامبر(ص) باعث شد که ساکنان مدینه به خانه حضرت حمزه بروند، ابتدا برای ایشان سوگواری کنند، سپس بر شهدای خودشان عزاداری کنند. این بیانگر جایگاه والای حضرت حمزه سیدالشهدا (ع) است. حضرت حمزه(ع) در دفاع از پیامبر(ص) تا بذل جان خویش پیش رفت و این موضوع باعث شد تا حضرت زهرا(س) همان احترامی را که پیامبر(ص) برای عمومی خود داشت را داشته باشد و هر از چندگاهی بر سر قبر ایشان حاضر می شدند و برای او و سایر شهدای احد دعا میکردند، این را از باب ارج نهادن به زحمت‌های مجاهد بزرگ اسلام که از قضا عموی پیامبر(ص) نیز بود، انجام می‌دادند.
مهمترین شخصیت حضرت حمزه سیدالشهدا که می توان امروز از وی الگوبرداری کرد، چیست؟
حضرت حمزه سیدالشهدا (ع) فردی بود که در بدترین شرایط به دفاع از دین مبین اسلام پرداخت. دفاع از دین و دفاع از حق مهمترین شاخصه ای بود که حضرت حمزه به آن توجه نمودند و در دفاع از دین در مقابل کسانی که مخالف این آیین بودند، قد علم کرد و جان خود را هم در این راه فدا نمود لذا این ویژگی حضرت حمزه سیدالشهدا (ع) می تواند به عنوان یک نمونه و شاخص، الگویی برای جامعه امروز ما محسوب شود. نکته دیگر اینکه شخصیت حضرت حمزه سیدالشهدا به اندازه ای مهم بود که مشرکان برای به شهادت رساندن وی جایزه تعیین کرده بودند. قاتل حضرت حمزه (ع)یک برده حبشی بود در جنگ احد از طرف هند مامور شد تا یکی از سه نفر را بکشد یا رسول خدا(ص) یا امیرالمؤمنین(ع) یا حمزه بن عبدالمطلب(ع) و در نهایت این مأموریت را با کشتن حضرت حمزه به پایان رسانید.
هند همسر ابوسفیان به او وعده آزادی داد که در صورت کشتن حمزه تو آزاد هستی و او هم می دانست که در جنگ رو در رو با حمزه موفق نخواهد شد لذا با نیزه از پشت سر حضرت حمزه را به شهادت رساند و همسر ابوسفیان و مادر معاویه به نوعی بدن حضرت حمزه را مثله کرد، جگر وی را به دندان کشید و به همین نام هم در طول تاریخ معروف و مشهور شد.
برخورد پیامبر اکرم (ص) بعد از به شهادت رساندن حضرت حمزه (ع) توسط وحشی چگونه بود؟
جالب اینجاست که حضرت رسول (ص) عهد کردند که از قاتل حضرت حمزه نگذرند. وقتی بر سر جسم حضرت حمزه سیدالشهدا (ع) رسیدند و با آن وضعیت وی را مشاهده نمودند، به شدت متاثر شدند و در همان فتح مکه همه مردم منتظر مجازات عده ای از جمله وحشی بودند. مسلمان شدن وحشی مربوط می شود به زمان فتح مکه، بعد از جنگ احد پیامبر اکرم(ص) خون وحشی را هدر اعلام کرده بودند در جریان فتح مکه وحشی دیگر مجالی برای فرار ندید و مسلمان شد. به وی خبر دادند که پیامبر(ص) هر کس را که ایمان بیاورد می بخشد برای همین گروهی را به نزد پیامبر(ص) فرستاد هنگامی که از این قصه مطمئن شد اسلام آورد.
به وحشی گفتند تنها راه نجات ات این است که قبل از آن که پیامبر شما را ببیند شهادتین را بر زبان بیاوری و او نیز چنین کرد و بدون آن که پیامبر او را ببیند نزد آن حضرت حاضر شد و شهادتین را گفت و پیامبر با همه اندوهی که از شهادت حضرت حمزه داشت او را بخشید و تنها کاری که کردند، فرمودند: فقط برو من تو را نبینم، یک نکته مهم جایگاه حضرت حمزه نزد اهل بیت علیهم السلام بود که در مناسبت های مختلف به آن استناد میکردند. چنان که امیرالمومنین علیه السلام در دوران خود با حسرت از نبود حضرت حمزه یاد می نمودند.
نظر شما