احیای دین اسلام و مکتب تشیع؛ حاصل زحمات امام جعفرصادق(ع)

کارشناس حوزه دین با بیان اینکه احیای دین و خروج از انزوا حاصل زحمات امام جعفرصادق(ع) است، گفت: امام صادق (ع) دست به نهضت علمی و فکری زدند تا مردم را از انحراف سازمان یافته خلاف مکتب اهل بیت (ع) نجات دهند که به نوعی کادرسازی برای حفظ شیعه بود.

خبرگزاری شبستان-خراسان جنوبی؛ زینب روحانی مقدم-۲۵ شوال یادآور روزی است که خورشید دانایی به خاطر جهل و نادانی افراد کم خرد، در مدینه غروب کرد و باری دیگر مردمان آن زمان گوهری درخشان و نایاب را از دست دادند.

 

امام جعفرصادق(ع) رئیس مکتب تشیع و خورشید دانایی بود چرا که با تربیت هزاران شاگرد نگذاشت چراغ اسلام خاموش شود و به انتقال فرهنگ شیعه پرداختند تا در سراسر جهان گسترده شود و دشمن با به شهادت رساندن ایشان نتوانست به اهداف خود برسد.

 

روز شهادت امام صادق(ع)، روز پایان مبارزات علمی، اجتماعی و سیاسی نبود، بلکه شیعیان با بصیرتی که ایشان تربیت کرده بود، عزم خود را بر مبارزه علیه طاغوت بیشتر کردند.

 

*نگاهی بر زندگی رئیس مکتب تشیع

جعفر بن محمد بن علی بن الحسین بن علی بن ابی طالب علیهم السلام، ششمین امام شیعیان، و پنجمین امام از نسل امیر المؤمنین (ع) کنیه او ابو عبد الله و لقب مشهورش «صادق» است. لقب‌های دیگری نیز دارد، از آن جمله صابر، طاهر، و فاضل. اما چون فقیهان و محدثان معاصر او که شیعه وی هم نبوده اند، حضرتش را به درستی حدیث و راستگویی در نقل روایت بدین لقب ستوده اند، لقب صادق شهرت یافته است.

 

ولادت او ماه ربیع الاول سال هشتاد و سوم از هجرت رسول خدا (ص)، و در هفدهم آن ماه بوده است. ولی بعض مورخان و تذکره نویسان ولادت حضرتش را در سال هشتادم از هجرت نوشته اند و در ماه شوال سال صد و چهل و هشت هجری به دیدار پروردگار شتافت. مدت زندگانی او شصت و پنج سال بوده است.

 

بیشتر شمایل آن حضرت مثل پدرش امام باقر(ع) بود. جز آنکه کمی باریکتر و بلندتر بود. مردی بود میانه بالا، افروخته روی، پیچیده موی و پیوسته صورتش چون آفتاب می درخشید. در جوانی موهای سرش سیاه بود. بینی اش کشیده و وسط آن اندکی بر آمده بودو برگونه راستش خال سیاهی داشت. محاسن آن جناب نه زیاد پرپشت و نه زیاد تنک بود. دندانهایش درشت و سفید بود و میان دودندان پیشین آن گرامی فاصله داشت. بسیار لبخند می زد و چون نام پیامبر برده می شد رنگ رخسارش زرد و سبز می شد. در پیری سفیدی موی سرش بر وقار و هیبتش افزوده بود.

 

سخنان امام صادق علیه السلام سرشار از آموزه های عرفانی است؛ چنان‎که بسیاری از موضوعاتی که ایشان بیان فرموده، در روزگاران بعد، از سوی عارفان بزرگی چون خواجه عبدالله انصاری در کتاب های منازل السایرین و صد میدان؛ عزالدین محمود کاشانی در کتاب مصباح الهدایة و مفتاح الکفایه؛ ابوالقاسم قشیری در الرسالة القشیریه؛ خواجه نصیرالدین طوسی در اوصاف الاشراف تحریر شد.

 

بی شک اقدامات علمی امام صادق (ع) در حیات ارزشمندش مرهون وضعیت سیاسی، فرهنگی و اجتماعی منحصر به فرد آن عصر و اقدامات امام محمد باقر (ع) در راستای اعتلای فرهنگی و تمدنی و زمینه ساز برای تأسیس دانشگاه بزرگ جعفری است. به گواهی مورخان و محققان اسلامی حضرت امام باقر علیه السلام در شکوفایی فرهنگ و تمدن اسلامی در آن مقطع حساس تاریخ اسلام نقش مهمی داشته است.

 

شهادت آن امام (ع) در دوشنبه روزی از ماه شوال و بنا به نوشته مؤلف جنات الخلود در 25 شوال و به روایتی نیمه ماه رجب سال 148 هجری روی داده است. با این حساب می توان عمر آن حضرت را 68 یا 65 سال گفت که از این مقدار 12 سال و چند روزی و یا 15 سال با جدش امام زین العابدین (ع) معاصر بوده و 19 سال با پدرش و 34 سال پس از پدرش زیسته است.(۱)

 

گفتگوی اختصاصی خبرنگار خبرگزاری شبستان با حجت الاسلام سیدعلی حسینی-معاونت تهذیب و تبلیغ حوزه علمیه سفیران هدایت بیرجند و کارشناس دینی- به مناسبت فرارسیدن سالروز شهادت امام جعفرصادق(ع) را به شرح ذیل می خوانید؛

 

۱-مهم ترین ویژگی اخلاقی امام صادق(ع) چه بود؟ اهل بیت(ع) همه آنچه که به عنوان اخلاق خوب شناخته می شود در بالاترین کمال صدرصد را داشتند و «کلهم نور واحد» بودند و فرقی بینشان نیست و از اخلاق منفی اعلام شده اسلام به دلیل عصمت، مبرای فکری و عملی بودند.

 

اما با توجه به دورانی که مواجه بودند برخی اوصاف اخلاقی نیک آن ها مشهوریت بیشتری بین مردم پیدا می کرد به طور مثال امام کاظم(ع) به کظم غیظ و امام حسن مجتبی(ع) به کرامت و کریمیت وسخاوت و امام علی(ع) به عدالت شناخته می شدند.

 

این تفاوت تعابیر به علت تفاوت مراتب بین آن ها نبوده است که یکی بخشنده تر و دیگری کمتر باشد بلکه نمود یک یا چند خُلق در زمان آن امام بیشتر بوده است و بر همین اساس مشهور به آن صفت می شدند.

 

اهل بیت(ع) تمام آن ها دارای مکارم اخلاق آن هم از نوع اکتسابی بودند یعنی خودشان می خواستند این جور زندگی کنند و اختیاری آن را اختیار کرده بودند و مکارم اخلاق هم فراتر از محاسن است زیرا انسان در مکارم اخلاق پا بر روی نفس می گذارد و کسی که به او بدی کرده خوبی می کند یا کسی قطع رحم کرده به آشتی با او پیش قدم می شود و یا ظلم کرده او را می بخشد و این نوع اخلاق هنر است که انسان به کسی که به او بدی کرده خوبی کند و الا خوبی کردن به کسی که به ما خوبی کرده خیلی هنر نیست، هنراین است که کسی بدی کرده ما نه تنها بدی نکنیم بلکه بالعکس به او خوبی کنیم.

 

۲- در مورد سبک زندگی امام صادق(ع) بفرمایید که چگونه بود؟ مهم ترین ویژگی سبک زندگی حضرت در عرصه اجتماعی، مبارز بودن ایشان است به این معنا که ضرورت داشت یک فعالیت فکری و علمی در زمان ایشان رقم بخورد، زیرا نمی شود بدون القای فکری فراگیر و مورد پذیرش غالب مردم بحث آمادگی همراهی و جانفشانی مردمی را فراهم کرد و دست به اقدامی مثبتی زد.

 

عدم همراهی فکری مردم و به تبع عدم حمایت عملی آن ها شکست حتمی و اثر معکوس برای هر قیام را دارد و حقیقت جریان فکری شیعه از زمان پیامبر اکرم(ص)شروع و تا حدودی مسائل مطرح می شد ولی با توجه به خفقان بعد پیامبر و روی کار آمدن حکام بنی امیه و بنی مروان و بنی العباس، هرجا فریادی در جهت حمایت اهل بیت علیه السلام بلند می شد، آثار آن کشته شدن معدود اصحاب اهل بیت(ع) بود.

 

امام سجاد و امام باقر و امام صادق(ع) دست به تبیین و تجهیز یک گروه مجهز زدند که اصولش به فراموشی سپرده شده بود و یک خصوصیت در زمان امام صادق علیه السلام ایجادشد که در زمان دیگران نبود به طوری که دشمنان دیرین اهل بیت(ع) در نهایت ضعف وشکست قرارداشتند.

 

لذا مبارزات امام صادق(ع) بسیار حاد و روشن و صریح و قاطع بود که باعث تبعیدهای مکرر به حیره، کوفه و بارها قصد قتل ایشان شد و امام(ع) علنا در عرفات و منی و غیره می ایستادند و خود و پدر و اجدادشان را حاکمان بر حق معرفی و مظالم بنی امیه را فاش می کردند.

 

۳- چرا شیعه به نام شیعه جعفری معروف شده است؟ امام صادق علیه السلام، مکتب و دین جدیدی را تاسیس نکردند زیرا دین خاتم منسوب به پیغمبر(ص) است اما چون امام صادق(ع) بعد از انزوای دین، اسلام ناب محمدی را مجدد زنده و تشیع و اصول و فروع پنهان شده آن را تبیین علمی و فقهی کردند بر همین اساس حاصل تلاش بزرگ درسی و حدیثی حضرت به نفع اسلام تشیع اهل بیتی آن قدر بزرگ و عظیم بود که مکتب و مذهب به نام ایشان سکه خورد و ایشان به حق به رئیس مکتب جعفری معروف شدند.
 
 
امام صادق(ع) خسارت ها و عقب ماندگی ها را تا حدود بسیاری جبران کردند و حتی علما و بزرگان عامه از قبیل مالک بن انس درباره امام می گوید که «هیچ چشمی ندیده وگوشی نشنیده و برقلبی خطور نکرده که افضل و برتر باشد درجنبه فضیلت علمی از جعفربن محمد الصادق علیه السلام».
 
 
امام صادق (ع)، یک هزار باب علم را بر روی مشتاقان علم باز کرد زیرا مناقب ایشان فراوان و غیرقابل شمارش است؛ پس اگر مکتب و مذهب منسوب به ایشان است از باب احیای فقاهت اسلام نبوی است نه اینکه مذهب جدیدی تاسیس کنند.
 
 
مکتب شیعه در سه دوره ویژه عنایت تاسیسی و تبییتی داشته است، که اولین بار در زمان حضرت پیامبر(ص) توسط ایشان تمام مناسبات و حرکات جهت پذیرش، ولایت اهل بیت(ع) خصوصا حضرت امیرالمومنین(ع) طرح ریزی شد.
 
 
دومین مرحله که شیعه بازخوانی و کاستی ها جبران شد در زمان امام صادق(ع) بعد از مهجوریت بود و سومین مرحله نیز مربوط به انقلاب اسلامی ایران است که توانست بین دو لبه قیچی کفر و الحاد کمونیست و لیبرال دموکراسی غربی که قصد نابودی کامل اسلام داشتند، اسلام و تشییع و حتی دینداری را دوباره احیا کند که حتی مسیحیت و یهودیت اصیل به این خدمت اذعان کردند.
 
 
۴-چرا امام صادق(ع) به سمت نهضت علمی روی آوردند؟ پس از تاسیس دانشگاه اسلامی توسط امام باقر(ع) به نقلی خود حضرت سوگند خوردند که مدعیان خلافت از آن جایی که سوادی نداشتند تا جوابگویی سوالات فقهی و غیره مراجعین باشند و برای آن که رسوا نشوند دست به حدیث سازی بعد از 100 سال منع حدیث زدند و همه چیز را تحریف کردند.
 
 
بر همین اساس امام صادق (ع) دست به نهضت علمی و فکری زدند تا مردم را از انحراف سازمان یافته خلاف مکتب اهل بیت (ع) نجات دهند که به نوعی کادرسازی جهت ایجاد و حفظ شیعه بود لذا دشمن  نیز این را فهمید و آن ها سعی کردند ائمه(ع) را از مردم جدا کنند.
 
 
لذا شما می بیند که بعد از امام صادق(ع)، امام کاظم(ع) و فرزندانشان، یا زندان و یا تبعید و یا در میان لشگریان نگهداری می شدند و به انحای مختلف قطع ارتباط آن ها را رقم زدند.
 
 
۵-در درس آن حضرت(ع) چه علومی به افراد آموزش داده می‌شد؟ امام صادق (ع) به جای درگیری فیزیکی بیش از سه دهه از امامت 34ساله خود رابه کار فکری و علمی پرداختند به طوری که آوازه علمی ایشان فراتر از سایر ائمه(ع) قرارگرفت.
 
 
امام صادق(ع) به تربیت بیش از چهار هزار نفر در طول 34 سال در رشته های مختلف علوم نقلی و عقلی و جدیده و فقه، کلام، شیمی و ... پرداختند و بزرگانی مثل جابربن حیان پدر علم شیمی شاگرد ایشان بودند.
 
 
۶-جهت احیای فرهنگ شیعه جعفری چه باید کرد؟ جهت احیای فرهنگ شیعه از آن جایی که این انقلاب به اسم اهل بیت علیهم السلام رقم خورده است و تمام شهدا از مجالس و محافل اهل بیت(ع) جمع و به جبهه اعزام و شهید و اسیر و زخمی می شدند پس باید تمام جهان خصوصا جهان اسلام و بالاخص ایران، خرج اهل بیت علیهم السلام  و احیای مکتب تشیع جعفری اهل بیتی اثنا عشری توسط مردم خصوصا مسئولین شود.
 
 
در هر فتنه ای مانند فتنه ۸۸، دشمنان اعلام کردند که این اهل بیت(ع) بودند که به داد مسلمانان رسیدند و این همان رمزی است که دشمنان مکتب شیعه سعی برقطع کردن آن دارند و دو بال ماندگاری و تعالی تشیع شامل بال سرخ(عاشورا) و سبز(مهدویت) است که ولایت فقیه حلقه اتصالآن ها را دارد.
 
 
 
 
 
کد خبر 1267268

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha