به گزارش خبرنگار شبستان، دکتر علی اکبر ولایتی، مشاور بین الملل رهبر معظم انقلاب امروز 10 اردیبهشت در همایش ملی هنر و تمدن شیعی که در سالن سوره حوزه هنری برگزار شد سخنرانی خود را به معماری و بویژه میدان نقش هان اصفهان اختصاص داد و گفت: یکی از ارکان فرهنگ و تمدن اسلامی، هنر اسلامی است و در بین اجزای مختلف تشکیل دهنده فرهنگ و تمدن اسلامی از همه دیررس تر حوزه هنر است.
دکتر ولایتی ادامه داد: اگر دوره تمدن اسلامی را هزار سال با تسامح تلقی کنیم، این دوره از قرن سوم شروع می شود تا قرن یازدهم و دوازدهم بعد از عصر انتقال علوم و ترجمه اولین بخشی که از تمدن اسلامی شکوفا شد، حوزه علوم دقیقه و بعد حوزه تجربی بود.
وی با بیان اینکه اوج هنر در قرون نهم و دهم و یازدهم است، بیان کرد: برای شکل گیری هنر جامعی مثل معماری لازم است، از علوم دقیقه و تجربی، تجربیات کافی به دست آمده باشد تا یک اثر معماری بی بدیل به وجود آید.
مشاور بین الملل رهبر معظم انقلاب اظهار داشت: ما مسجدی مانند مسجد شاه شیخ لطف الله بازاری همچون قیصریه داریم که آثاری ماندگار و شگفت انگیز است، آثاری همچون تاج محل در هندوستان، کاخ الحمراء آندلس و مسجد سلطان احمد در عثمانی همزمان با میدان نقش جهان اصفهان بودند، اما میدان نقش جهان همچون گوهری در بین سه اثر دیگر که معماری اسلامی هستند می درخشد.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام مجموعه نقش جهان شامل امارت هشت بهشت و چهار باغ را در تمدن اسلامی بی نظیر خواند و گفت: چنین شهرسازی با این جامعیت بی نظیر است.
ولایتی با بیان اینکه تاج محل در عین اینکه با عظمت است یک مقبره است، عنوان کرد: ویل دورانت در مورد تاج محل گفته است «اگر همه بناهای موجود در هند تخریب شود و فقط تاج محل بماند کافی است» زیرا تمدن چند هزارساله هند را نشان می دهد.
وی با بیان اینکه نقش جهان هم به لحاظ فلسفی و هم به لحاظ ریاضی، فیزیکی، شیمی و ترکیب رنگها حساب شده است، تصریح کرد: نقش جهان در مقایسه با تاج محل، مسجد سلطان احمد و کاخ الحمراء جامع تر است.
مشاور بین الملل رهبر معظم انقلاب بخش دیگری از سخنان خود را به چگونگی ساخت نقش جهان اختصاص داد و گفت: شاه عباس ساخت این مجموعه را از سال 1006 شروع کرد و در کنار شهر قدیم اصفهان این شهر را ساخت، میدان نقش جهان طولی برابر با 507 متر و عرضی برابر با 165 متر دارد نسبت طول و عرض آن 3 به1 است یعنی یک نسبت طلایی در معماری اسلامی است.
وی با بیان اینکه گنبد مسجد امام تا قبل از دهه های اخیر مرتفع ترین گنبد در جهان اسلام بود، عنوان کرد: در جایی مانند اصفهان که آبهای عمقی 4 متری زمین بود، گنبدی بنا می شود که مرتفع ترین است و بعد از سالها شکافی برنمی دارد.
دکتر ولایتی خاطرنشان کرد: نقل می شود معماری که مسجد امام را ساخته پایه اصلی آن را بنا کرده و یک سال سر به نیست شده ماموران شاه عباس بعد از یکسال او را یافتند و علت را جویا شدند معمار گفته این پایه ها باید نشست پیدا می کرد تا بشود بنای آن را ساخت.
مشاوره بین الملل رهبر معظم انقلاب با بیان اینکه مسجد امام به لحاظ استحکام و معماری بی نظیر است، گفت: این مسجد زاویه دقیقی نسبت به قبله دارد و منبر در جایی قرار دارد که هر کس در مسجد بنشیند صدای واعظ را می شنود.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه مسجد شیخ لطف الله برخلاف مسجد امام، مناره ندارد، افزود: این مسجد برای عبادت اهل حرم یعنی خانواده شاه عباس ساخته شده بود و به همین دلیل مناره برای آن ساخته نشده است، نورپردازی مسجد به گونه ای است که از طلوع فجر تا غروب داخل محوطه روشن است.
دکتر ولایتی در مورد کاشیکاری های سقف مسجد شیخ لطف الله یادآور شد: کاشی کاری های این مسجد از شاهکارهاست که در هیچ جای جهان اسلام و دنیا نمونه آن پیدا نمی شود، رنگ کاشی های این مسجد خردلی است در مدت 400 سال رنگ این کاشی ها در برابر آفتاب گرما و سرما هیچگونه تغییری نکرده است.
وی با اشاره به بازار قیصریه اظهار داشت: در وسط این بازار مدرسه صدر وجود دارد، نگاه به معماری میدان نقش جهان با تمام اجزا اعم از مسجد امام، بازار قیصریه، عالی قاپو و مسجد شیخ لطف الله جامعه ما را تعریف می کند، یک طرف حکومت است و یک طرف مسجد 50 درصد دنیا و 50 درصد آخرت است.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه مناره های مسجد امام از عالی قاپو بالاتر است، اظهار داشت: این نشان می دهد که ارتفاع خانه خدا از خانه شاه بالاتر است، عامه مردم در مسجدی بزرگتر به نام مسجد امام بودند و خواص هم مسجدی دیگر به نام شیخ لطف الله را داشتند در حقیقت می توان گفت که مجموعه نقش جهان باز تعریف هویت ایرانی در عهد صفویه است.
مشاور بین الملل رهبر معظم انقلاب با اعتقاد بر اینکه مهمترین خدمت صفویه این بود که ملت ایران را بازتعریف کرد، افزود: هیچ پادشاهی قبل از صفویه ادعا نکرد که پادشاه ایران است، پادشاهان سلجوقی، غزنوی، خوارزمشاهی تا سامانی خود را ایرانی معرفی نکردند، اما شاه اسماعیل با نام شاه ایران امضاء می کرد از زمان صفویه ایران، ایران شد.
دکتر ولایتی که سخنرانی خود را در این همایش همراه با پاورپنت ارایه می داد قطعه شعری به خط میرعماد عهد شاه عباس اول در مورد پنج تن به حضار نشان می داد.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام معماری جامع ترین هنرها دانست و ادامه داد: به لحاظ رنگ، ریاضی، شیمی، فیزیک و دید جامع شناسانه معماری هنر جامعی است.
وی با اشاره به نقش تفکر شیعی در شکل دهی هنر اسلامی اظهار داشت: شعرای ما گوشه ای از این هنر اسلامی هستند کشور از لحاظ شعر از جنبه کمی و کیفی غنی است و کشوری در این زمینه همچون ایران نداریم که از لحاظ شعر قوی باشد و هر شاعری از این سرزمین اسلامی حتی نظامی به نوعی ارادت خود را به اهل بیت نشان داده است.
گفتنی است، همایش ملی هنر و تمدن شیعی 10 و 11 اردیبهشت در دو نوبت صبح و عصر به همت معاونت پژوهش و آموزش حوزه هنری در سالن سوره حوزه هنری برگزار می شود.
پایان پیام/
نظر شما