حجتالاسلام و المسلمین «عبدالکریم پاکنیا» در گفت وگو با خبرنگار گروه اندیشه خبرگزاری شبستان، با اشاره به ظرفیتهای تمدنساز کنگره عظیم اربعین گفت: اساسا تمدن اسلامی تمدنی است که همه ابعاد وجودی انسان را در بر میگیرد، در این میان یکی از مهمترین ظرفیتهای این تمدن، اربعین حسینی است که رویکردی الهامبخش و الگوساز در راستای احیای هرچه بیشتر این تمدن محسوب می شود.
این استاد حوزه و دانشگاه ادامه داد: ابعاد ظرفیتهای این تمدن در عرصههای مذهبی، فرهنگی و سیاسی تاثیرگذار است؛ این اجتماع عظیم میتواند برکات فراوانی را برای امت اسلام و حتی غیرمسلمان داشته باشد چراکه پیاده روی اربعین مختص یک مذهب نیست بلکه جمعیت کثیری که تحت پرچم سیدالشهدا (ع) وارد این قضیه می شوند همه یک هدف را دنبال می کنند و آن هم رسیدن به کمال است.
وی گفت: از جمله مواردی که در رابطه با اربعین حسینی تبلور مییابد تجلی ایام ظهور امام زمان (عج) است، این پیاده روی نشان میدهد که در ایام ظهور مردم چگونه با یکدیگر تعامل خواهند کرد، این سطح از ایثارگری، فداکاری، همراهی، همدلی و پیگیری یک هدف واحد را برای ما نشان می دهد که در آن روزگار نیز تبلور دارد و همه مردم با یکدیگر انس و همراهی دارند.
این پژوهشگر تصریح کرد: ما می توانیم این اجتماع عظیم را آموزشگاه آداب و اخلاق اسلامی و انسانی بدانیم، ویژگیهایی نظیر عفو و گذشت، فداکاری، امنیت روحی و روانی در طول مسیر پیادهروی اربعین متبلور است و حتی یک مورد درگیری در طول مسیر این پیاده روی دیده نمیشود چراکه همه یکدیگر را دوست دارند و فضایی است که در هیچ کجای عالم پیدا نمی شود؛ بنابراین انسان در این آموزشگاه تربیت میشود و در طول مدتی که در این مسیر حضور دارد احساس میکند که دنیا فقط مادیات نیست بلکه دنیای معنوی هم هست.
حجتالاسلام و المسلمین پاکنیا گفت: سومین ظرفیت پیادهروی اربعین مبارزه با نظامهای مادی جهان است، نظامهایی که میخواهند مردم را به سوی مادیت سوق دهند، نظامهایی که همه چیز را در اقتصاد و حفظ سرمایههای مادی میدانند در حالی که پیادهروی اربعین نشان میدهد که قضیه چنین نیست بلکه فراتر از این مسایل است؛ پیاده روی اربعین نشان میدهد که تمدن اسلامی می تواند نظام سرمایهداری را به چالش بکشاند چراکه پیام امام حسین (ع) این بود که فرمود: «إِنّی لَمْ أَخرُجْ أَشِراً و لا بَطِراً و لا مُفْسِداً و لا ظالِماً، إِنَّما خَرجْتُ لِطَلَبِ إلاصلاحِ فی أُمَّةِ جَدّی، أُریدُ أنْ آَمُرَ بالمَعروفِ و أنهی عَنِ المنکَرِ وَ اَسیرُ بِسیرَةِ جَدّی و أبی» (من برای جاه طلبی و کام جویی و آشوبگری و ستمگری قیام نکردم، بلکه برای اصلاح در کار امت جدم قیام کردم می خواهم امر به معروف و نهی از منکر و به شیوه جد و پدرم حرکت کنم).
وی در راستای مطالب فوق افزود: این پیام امام حسین (ع) در کنگره عظیم اربعین نمود خاصی دارد چراکه نظام سرمایهداری و کسانی که به دنبال افکار مادی هستند را به چالش میکشاند؛ از سوی دیگر نکته قابل توجه در مورد پیاده روی اربعین آن است که عقلانیت در این اجتماع عظیم تقویت می شود به این معنا که اندیشه های گوناگون در این کنگره عظیم حضور دارند که شاید همفکر نباشند اما همه هدفی واحد که رسیدن به اندیشه های توحیدی و کمال است را دنبال می کنند.
این استاد حوزه علمیه ادامه داد: ظرفیت دیگر اربعین تغییر سبک زندگیهای غلط است. در آنجا همه تلاش می کنند که معارف و روش های اسلامی از جمله سخاوت، شجاعت و تعاون را در وجود یکدیگر تقویت کنند و در واقع شاهد شکل گیری نوعی از سبک زندگی اسلامی هستیم که شاید افراد حاضر در مسیر پیاده روی اربعین تا به آن روز نظیرش را در زندگی خود ندیده باشند، همه این موارد حول پرچم اباعبدالله الحسین (ع) است که اتفاق می افتد.
حجت الاسلام و المسلمین پاکنیا با بیان اینکه وحدت و همگرایی از جمله دیگر ظرفیتهای کنگره عظیم اربعین حسینی است، گفت: این نکته بسیار مهمی است که نه تنها وحدت میان مسلمانان که حتی پیروان دیگر ادیان را در جریان کنگره عظیم اربعین حسینی شاهد هستیم؛ همچنین مساله مهم دیگر ذیل این اجتماع عظیم بیداری اسلامی و تقویت مبارزه با استکبار جهانی است چراکه حمایت از محرومین و عدالتگستری یکی از مهمترین رویکردهایی است که در طول مسیر مشاهده می شود.
وی در ادامه در مورد بهره برداری از ظرفیت کنگره عظیم اربعین حسینی برای انتقال فرهنگ شیعی اظهار کرد: اساسا این رویداد به مثابه یک رسانه قوی برای رشد فرهنگ شیعی به صورت علمی و عملی، گفتاری و رفتاری است، در واقع فرصت مغتنمی برای انتقال فرهنگ شیعه به جهانیان محسوب می شود، امام حسین (ع) کامل ترین الگوی شیعه است و سیره آن امام همام به واضح ترین شکل ممکن است در عملکرد مردم حاضر در پیاده روی اربعین قابل مشاهده است، بنابراین می توان گفت این ایام بهترین فرصت برای انتقال فرهنگ شیعه است.
این پژوهشگر ادامه داد: توزیع شرح زیارت عاشورا و ترجمه و ارایه آن به صورت کتبی و مجازی، اقدام مهمی در راستای تحقق هدف مذکور است، فرهنگ شهادت که در زیارت اربعین مطرح شده و همچنین ایثارگری و وجه تمدن ساز حماسه عاشورا مولفه های مهمی از فرهنگ شیعی هستند که می توانند در زیارت عاشورا در قالب هایی که اشاره شد به مردم منتقل شوند؛ همچنین برنامه های اسلامی نظیر حجاب و عفاف، نماز، امر به معروف و نهی از منکر، زکات و روزه از دیگر مسایلی است که در این کنگره تبلور دارد چراکه امام حسین (ع) تجسم اسلام ناب است.
حجت الاسلام و المسلمین پاک نیا همچنین در مورد ماهیت و چرایی همبستگی و تبلور ابعاد مختلف ارتباطات فرهنگی اجتماعی بین جوامع مسلمان و غیرمسلمان در کنگره اربعین توضیح داد: واقعیت آن است که دیدگاه مشترک مجتمعین در این کنگره اولا اعتلای پرچم توحید است، یعنی موضوعی که هدف امام حسین (ع) از قیام بود چراکه آن حضرت هستی خود را فدای توحید کرد و با اقدام خود پرچم توحید را تا قیامت بالا برد؛ بنابراین یگانه پرستی همیشه و در همه جوامع با پرچم امام حسین (ع) و نام و یاد عاشوراییان به یادها خواهند ماند، از سوی دیگر مبارزه با ظلم و بی عدالتی مولفه دیگری است که در کنگره عظیم اربعین حسینی مورد توجه قرار گرفته و جالب آنکه با همه تهدیداتی که وجود دارد این کنگره همچنان بر گزار می شود.
وی در پایان اظهار کرد: یکی از مسایلی که به ویژه امسال باید مورد توجه حاضران در پیاده روی اربعین قرار گیرد موضوع قرآن محوری و تعظیم آیات الهی است، دشمنان در تلاش هستند که قرآن را کنار بزنند و تصور می کنند که با آتش زدن قرآن این مساله محقق شده اما حماسه عاشورا و پیاده روی اربعین که بر مدار قرآن است چنین اجازه ای را نمی دهد.
نظر شما