دو ترس امیرالمومنین(ع) درباره شیعیان

به گزارش خبرنگار دین و اندیشه  خبرگزاری شبستان، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمحمدباقر علوی‌تهرانی، استاد حوزه علمیه به مناسبت ماه مبارک رمضان در مسجد امیر به سخنرانی پرداخت و در خصوص انسان از نگاه قرآن، اظهار کرد: خطرناک‌ترین معبود باطل از نگاه قرآن کریم، هوای نفس است. هوا در لغت به معنای سقوط از بلندی است. در سوره‌ی طه آیه‌ی ۸۱ می‌فرماید؛ و هر کسی غضبم شامل حال او شود، سقوط می‌کند. اما در فرهنگ قرآن، هوا به معنای متمایل شدن به باطل و آنچه برخلاف حق است، معنا می‌شود.

وی با استناد به آیه ۲۶ سوره ص اظهار کرد: خداوند می فرماید: به خواسته‌های باطل متمایل نشوید که شما را از راه خدا منحرف می‌کند. امیرمومنان امام علی(ع) فرمودند؛ پیروی از هوای نفس، انسان را از خدا باز می‌دارد. قرآن کریم هوای نفس را عامل مقاومت در مقابل انبیاء می‌داند. در سوره‌ بقره آیه‌ ۸۷ خداوند می‌فرماید: پس چرا هر گاه پیامبری آیین و احکامی که مطابق هوا و هوستان نبود برای شما آورد، سرکشی کردید.

حجت‌الاسلام والمسلمین علوی تهرانی بیان کرد: ما هشت معبود قرآنی و چهار معبود روایی غیر از هوای نفس را معرفی کردیم اما هوای نفس از همه خطرناک‌تر است. چون هوای نفس در آحاد انسان هست اما معبودهای دیگر ممکن است در انسان نباشد. اساسا زیرساخت انحراف به سوی آن معبودها، همین هوای نفس است. در سوره‌ اعراف آیه‌ی ۱۷۵ و ۱۷۶ خداوند می فرماید و سرگذشت کسی‌که آیات خود را به او عطا کردیم و او عملاً از آنان جدا شد، را برای آنان بخوان؛ پس شیطان او را دنبال کرد و در نتیجه از گمراهان شد. و اگر می‌خواستیم مقاماتش را بوسیله آن آیات بالا می‌بردیم، ولی او به امور ناچیز مادی و لذت‌هایِ زودگذرِ دنیایی تمایل پیدا کرد و از هوای نفسش پیروی نمود؛ پس داستانش مانند داستان سگ است، اگر به او هجوم بری، زبان از کام بیرون می‌آورد، و اگر به حال خودش واگذاری باز هم زبان از کام بیرون می‌آورد.

این استاد حوزه علمیه ادامه داد: شأن نزول آیه براساس روایتی از امام باقر(ع) شخصی است به نام بلعم باعورا که دانشمند، موحد و مبلغ دین معاصر حضرت موسی(ع) بود. به او اسم اعظم دادند، به مقام مستجاب الدعوه رسید و کرامت‌های خاص عنایت کردند. او جزء طرفداران فرعون شد چون چرب و شیرین دنیا به او چسبید و تمام سرمایه‌ی علمی و عملی خودش را در اختیار فرعون گذاشت.

وی با استناد به روایتی از رسول خدا (ع) در مذمت هوای نفس، گفت: حضرت(ص) می فرمایند: در زیر آسمان، معبودی غیر از خدا که پرستیده شود، بزرگ‌تر از هوای نفس نیست. مبغوض ترین معبودی که در زمین مورد پرستش قرار گرفت، هوای نفس است.

علوی تهرانی خاطرنشان کرد: امام کاظم(ع) به هشام فرمودند؛ عمل کم از انسان عاقل چند برابر می‌شود و خدا نیز آن را قبول می‌کند ولی عمل زیاد از انسان تابع هوای نفس و جاهل، رد می‌شود. عبارت نادان کنار هوای نفس آمده است، امام عصر(ع) به علی بن محمد کرخی فرمودند؛ افراد نادان از شیعیان، من را اذیت می‌کنند.

وی تأکید کرد: حضرت امیر(ع) فرمودند، از وجود دو چیز برای شما ترس دارم، تبعیت از هوای نفس، و آرزوهای طولانی. تبعیت از هوای نفس تو را از حق باز می‌دارد. آرزوی طولانی باعث می‌شود که انسان آخرت را فراموش کند. امام صادق(ع) فرمودند؛ هوای نفس، دشمن عقل و مخالف با حق و همگام با باطل است.