به گزارش خبرگزاری شبستان از قم، به مناسبت سالگرد آغاز دوران رهبری حضرت آیت الله امام خامنه‌ای با حجت الاسلام و المسلمین محمدرضا فؤادیان، کارشناس و پژوهشگر حوزه مهدویت و استاد مرکز تخصصی مهدویت حوزه علمیه قم در خصوص دیدگاه و رویکرد رهبر معظم انقلاب به مقوله مهدویت و تمدن سازی اسلامی و رسالت مسجد و مسجدی ها در این باره گفتگویی داشته‌ایم که در پی می آید؛
ضمن تشکر از فرصتی که در اختیار ما گذاشتید، لطفاً در آغاز بفرمایید که نگاه و رویکرد مقام معظم رهبری به مقوله مهدویت در راستای شکل گیری تمدن نوین اسلامی و بسط آن در گستره‌ی جهانی چیست؟
رهبر معظم انقلاب در بیانات و رهنمودهای خویش، حکومت امام‌زمان (عج) در دوران ظهور را نمونه کاملی از تمدن اسلامی برمی شمارند. ایشان مشخصاً در پیامی که سال۸۷ به کنگره عظیم حج صادر می‌فرمایند بر این نکته تأکید می کنند که "کسانی که در گذشته نه چندان دور آیه یأس می‌خواندند و نه‌تنها اسلام و مسلمین بلکه اساس معنویت و دینداری را در برابر هجوم تمدن غرب از دست رفته می‌پنداشتند امروز سربرافراشتن اسلام و تجدید حیات قرآن و اسلام و متقابلاً ضعف و زوال تدریجی آن مهاجمان را به چشم می‌بینند و با زبان و دل تصدیق می‌کنند.
من با اطمینان کامل می‌گویم که این هنوز آغاز کار است و تحقق کامل وعده الهی یعنی پیروزی حق بر باطل و بازسازی امت قرآن و تمدن نوین اسلامی در راه است"
از سویی اگر به آیه ۵۵ سوره مبارکه نور دقت کنیم که می فرماید: «وَعَدَ اللَّهُ الَّذینَ آمَنُوا مِنْکُمْ وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَیَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِی الْأَرْضِ کَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذینَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَ لَیُمَکِّنَنَّ لَهُمْ دین هم الَّذِی ارْتَضی لَهُمْ وَ لَیُبَدِّلَنَّهُمْ مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْناً یَعْبُدُونَنی لا یُشْرِکُونَ بی شَیْئاً وَ مَنْ کَفَرَ بَعْدَ ذلِکَ فَأُولئِکَ هُمُ الْفاسِقُون»
تمدن اسلامی به‌صورت کامل در زمان ظهور امام‌زمان(عج) رخ می‌دهد و در آن مقطع دنیا شاهد تمدن حقیقی اسلامی خواهد بود
«خداوند به کسانی از شما (مسلمانان) که ایمان آورده و کارهای شایسته کرده‌اند وعده داده است که قطعاً آنها را در روی زمین جانشین (خود) کند و (حکومت بخشد) همان‌گونه که کسانی را که پیش از آنها بودند، جانشین ساخت، و حتماً آن دینی را که برای آنها پسندیده‌است (دین اسلام) برای آنها مستقر و استوار سازد، و بی‌تردید حال آنها را پس از بیم و ترس به امن و ایمنی تبدیل نماید به‌طوری که تنها مرا بپرستند و چیزی را شریک من قرار ندهند. و هر کس پس از این (نعمت بزرگ) کفران ورزد، چنین کسانی به حقیقت نافرمانند» متوجه می شویم که خدای متعال به آن دسته از مسلمانان که دارای دو صفت مهم ایمان و عمل صالح هستند، سه نوید و بشار داده که از این قرار است؛
نخست؛ جانشینی و حکومت روی زمین. دوم؛ نشر آیین حق به‌طور اساسی و ریشه‌دار در همه‌جا و سوم؛ از میان رفتن تمام اسباب خوف، ترس، وحشت و ناامنی.
مقام معظم رهبری در بیاناتی که سال ۷۹ در جمع اساتید، فضلا و طلاب حوزه علمیه قم در مدرسه مبارکه فیضیه بیان نمودند، اشاره داشتند که تمدن اسلامی به‌صورت کامل در زمان ظهور امام‌زمان(عج) رخ می‌دهد و در آن مقطع دنیا شاهد تمدن حقیقی اسلامی خواهد بود.
الزامات و اقتضائات تحقق چنین رویکردی در زمان حاضر بر اساس بیانیه گام دوم و رهنمودهای رهبر فرزانه انقلاب چیست؟
حضرت آقا در بیانیه گام دوم مطالب بسیار مهمی را بیان فرمودند که هر کدام از آن ها نیازمند تحلیل جامع و دقیق و مبسوطی است و یکی از مطالب ایشان با رویکرد مهدویت این بوده که ما باید با اخلاق و معنویت زمینه‌ساز تمدن نوینی باشیم که زمینه لازم برای طلوع خورشید عظمای ولایت را فراهم کند.
در بیانیه گام دوم شاخصه ها و الزاماتی برای جامعه منتظر مورد توجه و تأکید قرار می گیرد به خصوص از این منظر که به هر حال جامعه دوران غیبت، جامعه ای است که به ابتذال کشیده شده و باید به جامعه منتظر تبدیل شود و فرهنگ انتظار جای ابتذال را بگیرد و به این وسیله زمینه‌ساز تمدن نوین اسلامی باشد که این تمدن خودش عامل و سبب‌ساز طلوع خورشید ولایت عظماست و در همین بستر شاهد تحقق تمدن کامل اسلامی خواهیم بود.
دغدغه مندان و کارشناسان مسایل دینی و فعالان رسانه در شکل گیری و زمینه سازی برای تحقق چنین تمدنی نقش مهمی برعهده دارند و باید با فهم دقیق بیانیه گام دوم به رسالت تاریخی خود به درستی جامه عمل بپوشانند.
از نگاه شما، فرهنگ انتظاری که زمینه‌ساز تحقق منویات مقام معظم رهبری است، چه ویژگی‌ها و مؤلفه‌هایی دارد و در این خصوص مسجد چه نقشی در شکل گیری و بسط فرهنگ و اندیشه انتظار می‌تواند داشته باشد!؟
در بخش ششم کتاب "ما منتظریم" که راجع به بحث مهدویت در منظومه فکری رهبر معظم انقلاب است، از این موضوع صحبت می شود که نارضایتی از وضع موجود و ترسیم آینده مطلوب از الزامات مهم فرهنگ انتظار است و البته تلاش برای رسیدن به آن وضع مطلوب خودش دارای ثمرات و نتایج مهمی در جامعه می‌باشد.
حضرت آقا در بحث وظایف منتظران بر این نکته تأکید می‌کنند که وظایف فرد و جامعه و حکومت باید مشخص شده و به همه آن ها توجه شود نه تنها یک بُعد آن. گاهی وظایف فردی مطرح می‌شود اما در منظومه فکری مقام معظم رهبری، وظایف جامعه و حکومت منتظر نیز بسیار حائز اهمیت است.
اخلاق و معنویت برآمده از فرهنگ انتظار؛ بسترساز شکل گیری تمدن نوین اسلامی است
مسجد با توجه به اینکه جایگاه رفیعی در اسلام و تمدن اسلامی داشته و دارد و از سویی در حکومت نبوی که الگوی همه حکومت‌های اسلامی است، جایگاه مهمی داشته لذا، محور و کانون اصلی فعالیت‌ها بوده و باید باشد و به طور خاص در جامعه منتظر نیز باید نقش کلیدی خود را ایفا نماید.
رهبر معظم انقلاب، الگویی مانند انبیا و اولیای الهی، یاران عاشورایی سیدالشهدا (ع) و راه امام‌خمینی (ره) را برای جامعه منتظر معرفی می‌کنند که اگر به همین الگوها دقت کنیم مشخص می‌شود که مسجد برای تربیت منتظران واقعی امام‌زمان(عج) نقش بسیار مهمی می‌تواند داشته‌باشد.
در روایات آمده که جوانان سهم به سزایی در یاری حضرت ولی‌عصر(عج) در زمانه ظهور دارند و لذا برای جامعه زمینه‌ساز نسل جوان باید کارهای ویژه‌ای انجام داده و مجاهدت خاصی داشته باشند که این مساله فراتر از وظایف عادی است.
در این راستا اگر مساجد برنامه‌هایی داشته باشند تا جوان‌ها پاتوق و محل اجتماع خود را مسجد قرار دهند، گام های خوبی برای تحقق این مهم برداشته می شود. در عین حال معتقدم که مساجد باید کارکردهای جدید و جذابی داشته‌باشند چه آن که بچه‌هایی که امروز در جامعه رشد پیدا می‌کنند خصوصیات رفتاری و اخلاقی مربوط به خود را دارند و باید در نگاه به آنها با رویکرد فرزند زمانه نگریست و به تحلیل پرداخت.
مسجد، کانون مهم شکل گیری تمدن نوین اسلامی و بسترسازی برای دولت ظهور
این روایت را بسیار شنیده‌ایم که برای تربیت فرزندان خود سعی نکنید آنها را به اخلاق و رفتار خود شبیه کنید چرا که آنها برای زمانی غیر از زمان شما خلق‌شده‌اند. از سویی همان طور که پیشتر هم عرض شد، در بیانیه گام دوم بحث اخلاق و معنویت مطرح است و این در حالی است که در هیچ مکان و محفلی معنویت به‌اندازه مساجد، هیئات، حرم‌ها و امامزادگان موج نمی‌زند و لذا اگر خواسته باشیم جوان‌های خود را زمینه‌ساز حکومت امام‌زمان(عج) قرار دهیم یکی از پایگاه‌های مهم آن مسجد است.
نکته حائز اهمیت دیگر این که در دوره‌ای که بحث از هوش مصنوعی و تکنولوژی‌های نوین می‌شود دیگر نمی‌توان با ابزار و گفتار گذشته برای بچه‌ها در مسجد ایجاد جذابیت کرد. این بچه‌ها از علوم روز برخوردار هستند و اگر سه رکن مهم مسجد یعنی امام‌جماعت، خادم و نمازگزاران آستانه تحمل و صبر خود را نسبت به نسل جدید بیشتر کنند، می توانند برای حضور مؤثرتر جوان ها و نوجوان ها برنامه ریزی کنند تا انشاالله در این خصوص بستر لازم برای زمینه سازی تحقق تمدن نوین اسلامی به کمک همین نسل جدید فراهم آید.
نظر شما