به گزارش خبرنگار گروه دین و اندیشه خبرگزاری شبستان، هم اندیشی قرآنی «ویژگی های رئیس جمهور اصلح از منظر قرآن کریم» از سوی پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن دفتر تبلیغات اسلامی صبح امروز (۳۰ خرداد ماه) به صورت مجازی برگزار شد.
بنابراین گزارش، در این نشست «حسن عبدی پور» پیرامون موضوع قانون مداری رییس جمهور بیان کرد:مردمی که توقع یا سوال از ریاست جمهوری دارند، به معنای انتظارات سطح دولت در قلمرو سیاسی نگاه می کنند، یعنی هم مسایل اقتصادی و هم مسایل قضایی را از رییس جمهور می خواهند که نظام چه کار کرده است، بنابراین باید قلمرو وظایف ریییس جمهور را مشخص کنیم که به نظر من این مسئله جای کار دارد.
این کارشناس تاریخ اسلام بیان کرد: نکته بعدی مسئله قانون است. تاریخ بشر نشان می دهد که زمانی که بشر به سمت تمدن و اجتماعی زندگی کردن سوق پیدا کرد، اختلافات نیز آغاز شد. قرآن و انبیای الهی بر مسایل و رویدادهایی که در جامعه رخ می داد اظهار نظر کردند. در بهترین قانونی که در میان قوانین موجود کارآمدی است، خود شریعت است یعنی شریعت اسلام هم جامعیت دارد و به نیازهای مادی و معنوی انسان توجه دارد و تک بعدی نیست و یک ویژگی دیگر آن اینکه حتی انبیا نیز هم در مقابل خداوند و هم در مقابل مردم پاسخگو هستند.
عبدی پور خاطرنشان کرد: در نظام جمهوری اسلامی از مقام معظم رهبری تا بقیه باید پاسخگوی مردم باشند. اگر چنانچه رییس جمهور ما متلزم به قانون باشد بسیاری از گرفتاری ها و مشکلات ما حل خواهد شد. بر اساس سیاست های نظام جمهوری اسلامی اصل ایمان به خدای یکتا است اما بعضا مشاهده شده که روسای جمهور بر اثر فشار سیاسی و نحله های فکری حتی قرآن را نیز تفسیر به رای می کنند.
وی ادامه داد: با توجه به مسئله امامت و رهبری در سیستم وقتی در نظام ولی فقیه بر راس امور است همه باید خود را با آن تراز کنند نه اینکه خودمان خط مشی دیگری تعریف کنیم، اگر مردم چیزی می خواهند باید فرآیند قانونی آن طی شود و رییس جمهور یا باید بپذیرد در این شرایط کار کند و ملتزم به قوانین باشد و وقتی حکمش صادر شد تسلیم آن شود اما اگر این سیستم را قبول ندارد حق نداشته کاندیدا شود. قانون گذاری مسئله بسیار مهمی است و اگر همه روسای جمهور گذشته به قانون متلزم می شدند مشکلات کشور کمتر از این می بود. در فرانسه ۲۵۰۰ قانون وجود دارد و در جمهوری اسلامی ۵۰ هزار قانون داریم یعنی در واقع ما در کشور قانون بسیاری داریم و با تورم قانون روبرو هستیم و باید بخش ثالثی وجود داشته باشد تا بر روی قوانین نظارت داشته باشد. شرط اولیه ابتدایی برای ریاست جمهوری باید رعایت قانون باشد. متاسفانه در حال حاضر حتی متدینین جامعه نیز قانونمند نیستند و خیلی از آنها به اعمالی چون سفارش کردن افراد، پارتی بازی یا فرار مالیاتی اقدام می کنند.
بنابراین گزارش، در ادامه این نشست حجت الاسلام «حسن شیرزاد» ، پیرامون موضوع ولایت مداری گفت:یکی از موضوعات مهمی که در انتخابات ریاست جمهوری بحث ولایت مداری است. در حال حاضر این سوال مطرح است که با وجود قوانینی که در قانون اساسی وجود دارد ولایت مداری چه جایگاهی می تواند داشته باشد؟ به برکت انفاس مسیحیایی حضرت امام(ره) و بنا بر سنگ بنای نظام جمهوری اسلامی اولین بار است که شاهد شکل گیری چنین جایگاهی هستیم بنابراین اگر کسی می خواهد در چنین نظامی در جایگاه ریاست جمهوری قرار گیرد ملاک اصلی او باید ولایت مداری باشد.
پژوهشگر پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن بیان کرد: حضرت امام(ره) می فرمایند: این ولایت فقیه از زمان رسول خدا(ص) تا به حال وجود داشته است و آن را خداوند متعال بنا گذاشته است و نیز در جای دیگر حضرت امام(ره) فرموند: «اگر پشتیبان فقیه باشند هیچ آسیبی به کشور وارد نخواهد شد و در ادامه می فرماید: «ولایت فقیه به کسی صدمه وارد نمی ند و دیکتاتوری به وجود نمی آورد و کاری برخلاف مصلحت کشوری انجام نمی دهد». فردی که در جایگاه ریاست جمهوری قرار می گیرد باید در عرصه اعتقاد و عمل هم ولایت فقیه را قبول داشته باشد و در عمل به توصیه های ولی فقیه توجه کند البته تا انجایی که قوانین شفاف است نیازی به این امر نیست.
وی خاطر نشان کرد: در دولت های گذشته آن جاهای که به توصیه های ولی فقیه توجه شد آثار مثبتی داشت اما هر جا به توصیه های رهبری توجه نشد، شاهد اتفاقات خوبی نبودیم، اگر نگاهی به تاریخ کنیم شخصیت هایی همانند ابوذر، عمار، مالک اشتر و مسلم بن عقیل و در عصر کنونی شهید بهشتی، قاسم سلیمانی و شهید رییسی را می توان به عنوان افراد ولایت مدار برشمرد.
این گزارش می افزاید: در ادامه این نشست حجت الاسلام «سید حامد علیزاده موسوی» ، پیرامون موضوع استقلال طلبی از منظر قرآن گفت:بحث استقلال طلبی یکی از شاخص های مهم نظام جمهوری اسلامی و شخص ریاست جمهوری در این نظام است. یک رییس جمهور استقلال طلب باید چه ویژگی هایی داشته باشد و راه های به دست آوردن استقلال چیست؟ وقتی به قرآن مراجعه می کنیم به صراحت واژه استقلال را نمی بینیم اما واژه های دیگری وجود دارند که می توانند به واژه استقلال ارتباط داشته باشند. یکی از مهمترین واژه ها عزت است و این استقلال طلبی به خاطر عزت است. تا زمانی که استقلال صورت نمی گیرد عزت حاصل نمی شود و تا زمانی که عزت در بین مردم و فرد شکل نگیرد به دنبال استقلال نمی گردیم لذا واژه عزت یکی از مفاهیم بسیار نزدیک به مفهوم استقلال طلبی است و آیات متعددی نسبت به قران داریم. در یکی از آیات قران کریم پیام های متعددی وجود دارد.
وی تصریح کرد: اولین پیام آن تبلیغات نسبت به جامعه اسلامی است. خداوند می فرماید: «عزت دست خداست و این خداست که به انسان عزت می بخشد» یعنی زمانی که دشمنان بخواهند به جامعه اسلامی حمله کنند عزت را مورد هدف قرار می دهند. استقلال و عزت یک رابطه دوسویه دارند و تا زمانی که عزت در جامعه وجود نداشته باشد، استقلال به دست نمی آید و بالعکس. نکته دیگری اینکه مومن نباید تحت تاثیر تبلیغات مسموم قرار گیرد و احساس ضعف کند.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی ابراز کرد: دومین مبحث عزت واقعی است. عزت واقعی نزد خداست و در سایه ایمان و عمل صالح به دست می آید. رییس جمهور باید ایمان و عمل صالح داشته باشد و میان عقیده و عمل صالح رابطه تنگانگ وجود دارد و یک رییس جمهور باید خستگی ناپذیر میان باور و عمل خود باور تنگاتنگی وجود داشته باشد. نکته آخر اینکه هیچکس با نیرنگ و گناه به عزت نمی رسد. آیات متعدد دیگری در خصوص عزت و استقلال طلبی وجود دارد. اولین راه به دست آوردن و شاخصه های یک رییس جمهور استقلال طلبی از منظر قرآن کریم توکل و تکیه به خداوند است و فقط از منبع فناناپذیر الهی کمک بگیرد لذا نزد قدرت های بزرگ برای به دست آوردن عزت نمی رود.
وی گفت: دومین ویژگی یک رییس جمهور استقلال طلب تلاش و فعالیت در تمام ابعاد زندگی است. یعنی اینکه برای مقابله با دشمنان و رفع مشکلات کشور تلاش کند و خستگی ناپذیر باشد. سومین ویژگی اعتماد به نفس در مقابل بیگانگان و احساس حقارت نکردن مقابل آنها است. چهارمین ویژگی ایجاد اتحاد بین مسلمین است، چرا که تفرق و اختلاف باعث می شود خیلی از سرمایه های انسانی هدر برود و جامعه نتواند در مقابل بیگانگان بایستد و به آنها وابسته می شوند. پنجمین ویژگی بحث صبر و استقامت است.
«سید سجاد آل غفور» در این هم اندیشی پیرامون صیانت از نظام اسلامی گفت:موضوع صیانت از حکومت اسلامی بحث مهم و گسترده است، در بحث حکمرانی در قرآن نمونه های مختلفی داریم وقتی حکومت حضرت سلیمان(ع)، حضرت داود(ع)، قوم صبا و خود پیامبر اسلام(ص) را مشاهده می کنیم اما برخی از جنبه های منفی هم مثل فرعون، قوم عاد و غیره را می توان نام برد. ابن خلدون پدر جامعه شناسی با بررسی حکومت های مختلف به این نتیجه رسید که حکومت ها مثل موجود زنده در یک زمانی به دنیا آمده رشد کرده و در زمانی از بین رفته و حکومت های جدیدی جای آنها را می گیرد اما نکته مهم اینکه این حکومت ها را قدرت خارجی نابود نمی کند بلکه در ابتدا یک سری مولفه های داخلی در آنها شکل می گیرد و سپس توسط یک قدرت خارجی نابود می شوند.
پژوهشگر پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی خاطر نشان کرد:یک دسته آیات مربوط به حکمرانان و مولفله های حکمرانی است؛ به طور نمونه بحث طغیان گری و استبداد حاکمان است. نمرود، فرعون و ... در این زمینه فسادآور بودند و ادعای خدایی کردند. بحث دوم بی عدالتی و حکومت ظالمان است. بحث سوم عدم اجرای حدود الهی است و عدم واکنش مقابل ضعف هایی مانند بی عدالتی و عدم اجرای حق توسط حاکمان بحث دیگر است.
وی گفت: مسئله بعدی برتری جویی حاکمان است. اگر کسی چنین شرایطی دارد یا بعدا برایش به وجود آمده باشد آن شرایط اصلح را دارا نیست. آیات متعددی در قرآن درباره خودبرتربینی و استبداد حاکمان و فقدان دانش و توانایی های لازم بحث بعدی در حکمرانی است. موضوع بعدی تهدیدات مردمی و بحث اختلافات و تفرقه در میان مردم، عدم اطاعت از رهبران جامعه، محاربه در جامعه از جمله مباحث دیگر است.
نظر شما