به گزارش خبرنگار گروه دین و اندیشه خبرگزاری شبستان، اگرچه قیام عاشورا با پسوندِ «حسینی» تکلیف خود را با تاریخ روشن کرده و شش‌دانگ این واقعه را به نام دُردانه عالم یعنی حضرت سیدالشهداء(ع) سند زده است اما نمی‌شود و نمی‌توان از درخشش ستارگان بی‌مثالی همچون عباس بن علی(ع) در آسمان این واقعه چشم پوشید، برادری پادررکاب، علمداری ولایتمدار، جنگاوری بی‌همتا و سقایی بی‌ادعا که قرن‌ها است چشم نه فقط اهل زمین بلکه دیده‌ی اهل آسمان‌ها به دو دست جامانده او کنار علقمه است تا با همان دستان قطع‌شده اعجازها کند، اعجازهایی که بسیار درباره‌شان شنیده و به چشم دیده‌ایم.
گره خوردن تاسوعا به نام حضرت عباس(ع)
عظمت شأن و جایگاه آن حضرت(ع) در ماجرای کربلا و عاشورا به اندازه‌ای است که عزاداری به اسم علمدار کربلا تبدیل به رسم هر ساله شیعیان در شب و روز تاسوعا شده و در این روز به یاد سقایی که هنوز هم آب شرمنده لب‌های خشک از عطش و مَشک خالی او است، پرچم عزا را به اهتزاز درمی آورند. در این روز دسته‌ها به یاد عباس بن علی(ع) برادر باوفای امام حسین(ع) به حرکت درآمده و علامت‌ها به یاد علمداری و رشادت‌هایش، سر تعظیم فرود آورده و جلودار عزاداری‌ها می‌شوند.
تاسوعا نوحه‌ها و روضه‌هایش هم مختص حضرت عباس(ع) است و دهه‌ها است که عزاداران با ابیات معروفی مثل «ای اهل حرم میر و علمدار نیامد، علمدار نیامد علمدار نیامد/ سقای حسین(ع) سید و سالار نیامد؛ علمدار نیامد علمدار نیامد» دم می‌گیرند و عشق و ارادت خود را به برادر باوفای حضرت اباعبدالله الحسین(ع) نشان می‌دهند. در میان آیین‌های محرمی هم تاسوعا به اسم عباس بن علی(ع) گره خورده و مراسم‌هایی در رثای ابوالفضل العباس(ع) مثل یوم العباسِ معروف زنجانی‌ها با شکوهی خاص برگزار می‌شود.
از ظهر روز هشتم محرم که عبور می‌کنیم، دیگر فضای روضه‌ها و مجالس اسم و عطر سقا به خود می‌گیرد و دل‌ها راهی علقمه و روایت عاشقی‌های عباس بن علی(ع) در آن نیم روز عاشورا آغاز می‌شود، روایت ادب و وفایی که اجازه نداد حتی یکبار برادر را «برادر» خطاب کند؛ روایت غیرتی که اجازه نداد کسی به ناموس اهل بیت(ع) نیم‌نگاه چپ داشته باشد، روایت وقتی که به رسم همیشگیِ اطاعت از امام، به جای حضور در میدان و دست به قبضه شمشیر بردن، مَشک به دست راهی علقمه شد، همان جایی که با لبان خشکِ از عطش پا در آن گذاشت اما یاد تشنگی امام و برادر اجازه نداد حتی به قدر جرعه‌ای از آن آب بنوشد و آب را برای همیشه شرمسار خود کرد! اگرچه همین یک فراز از زندگی قمر منیر بنی هاشم(ع) برای سوزاندن دل‌ها و چشیدن از اقیانوس معرفت آن حضرت(ع) کافی است اما روایت‌های شب و روز تاسوعا از قمر عشیره به اینجا ختم نمی‌شود... آن جنگ بی‌مثال و دستانی که در راه عاشقی کنار علقمه جا ماند، حسرت و یأس چشمان پُرخونی که با تیر خوردن مشک دیگر امیدی برای جنگیدن نداشت و شرمندگی مقابل بچه‌ها هر یک روضه و منبر یک دهه محرم را تأمین می‌کند و وقتی یکجا بیان می‌شود جان عالم را به لب می‌آورد... برای همین است که تا اسم عباس(ع) می‌آید مجالس حسینی شور و حال دیگری می‌گیرد، همان طور که تا اسمش در خیمه‌ها برده می‌شد بچه‌های حسین(ع) حال و هوایشان تغییر می‌کرد.
وصف امام زمان(عج) از عمویشان عباس(ع)
اگرچه غیرت، رشادت و شجاعت و دفاع بی‌مثال حضرت عباس بن علی(ع) در این همه عشقی که شیعه به ایشان دارد مؤثر است، اما پیش و بیش از آن باید این عشق را در شخصیت والای آن قمر منیر جستجو کرد؛ در ادبی که تاریخ مثل و مثالش را ندیده، در درس وفایی که به وفاداری داد، در ولایتمداری که با عباس(ع) معنا گرفت و در همراهی با امام زمان که تردید و سستی نکرد، در این همراهی حتی به وقت جنگ چون و چرا نداشت و دغدغه‌اش یک چیز بود خدمت به حسین فاطمه(ع)؛ همین اطاعت و خدمت بی چون و چرا، به عباس بن علی(ع) مقامی بی‌نظیر بخشید که به تعبیر روایت روز قیامت همه شهدا به مقام آن حضرت(ع) غبطه می‌خورند؛ امام زمان(عج) هم در زیارت ناحیه مقدسه درباره مقام عمویشان عباس(ع) می‌فرمایند: «السَّلامُ عَلَی أبی الفَضلِ العَبّاسِ بنِ أمیرِ المُؤمِنینَ، المُواسی أخاهُ بِنَفسِهِ، الآخِذِ لِغَدِهِ مِن أمسِهِ، الفادی لَهُ الواقی، السّاعی إلَیهِ بِمائِهِ، المَقطوعَةِ یَداهُ، لَعَنَ اللّه ُ قاتِلَیهِ یَزیدَ بنَ الرُّقادِ الحیتی وحَکیمَ بنَ الطُّفیلِ الطّائِیَّ؛ سلام بر عباس(ع) فرزند امیرمؤمنان(ع) که جان خویش را در راه برادرش داد از دیروزش برای فردایش توشه برگرفت، در راه برادر جانبازی کرد و خود را فدایش کرد، از او حفاظت و خود را سپر بلایش کرد، برای او آب آورد، دست‌هایش قطع شد. خداوند قاتلانش یزید بن وقاد و حکیم بن طفیل طایی را لعنت کند».
عباس بن علی(ع)، هرگز خود را ندید
حجت‌الاسلام ابراهیم بهاری، کارشناس مذهبی با اشاره به مقامات حضرت عباس(ع)، بیان می‌کند: یکی از دلایل اختصاص روز تاسوعا به عزاداری برای ابوالفضل العباس(ع)، به ازخودگذشتگی ایشان بازمی‌گردد، وقتی که شمر امان‌نامه آورد و می‌خواست با جدا کردن عباس بن علی(ع) خیمه ابی عبدالله(ع) را متزلزل کند اما پاسخ حساب‌شده ایشان آب پاکی را روی دست شمر ریخت! و حتی وقتی امام حسین(ع) از وی خواستند برود، گریستند و گفتند: اگر بروم فقط به نجف کنار قبر پدرم امیرالمومنین(ع) خواهم رفت و آنجا گله می‌کنم که شما مرا به عنوان نوکر به حسین‌تان داده بودید اما ارباب، نوکر را از در خانه‌اش بیرون راند.
وی ادامه می‌دهد: فتوت و جوانمردی عباس (ع) زبانزد عام و خاص بود این روحیه در ایشان به قدری بود که حتی یزید ملعون در رثایشان گریه کرد و گفت: عباس! خدا تو را رحمت کند که اجازه ندادی کسی تو را شماتت کند و بگوید برادرش را یاری نکرد و تا آخرین لحظه پای برادرت ایستادی! ... امروز هم چنین است و ایشان به عنوان اسوه و الگوی جوانمردی شناخته می‌شوند و اغلب اینطور است که هنگام دردها و گرفتاری‌ها به در خانه ایشان به عنوان باب الحوائج(ع) می‌رویم و گره‌گشایی کارهایمان را از ایشان می‌خواهیم.
این کارشناس مذهبی با اشاره به زیارتنامه حضرت عباس(ع)، تأکید می‌کند: اگرچه عباس بن علی (ع) سه برادر دیگر داشت که هر سه به مقام شهادت نائل شدند اما جایگاه هیچ کدام به پای عباس(ع) نمی‌رسد! به تعبیر امام جعفر صادق (ع) سرّ این مقامات آن است که ابوالفضل العباس(ع) خود را تالی‌تلو امام معصوم(ع) قرار داد و هر چه در توان داشت برای امام زمان خود هزینه کرد.
همین‌ها کافی است که نه فقط شیعیان و مسلمانان بلکه حتی ارامنه در شب و روز تاسوعا عشق خود را به طرق مختلف به علمدار وفادار کربلا ابراز کنند و هر جا بیرق عزایی به اسم حسین زهرا(س) برپا است عطر و بوی سقا را به خود بگیرد و دستان و نگاه دو عالم دخیل دستان جامانده عباس بن علی(ع) در علقمه شود.
نظر شما