دکتر «محمد حسن قدیری ابیانه» دکترای مدیریت استراتژیک، سفیر اسبق ایران در استرالیا و مکزیک در گفتگو با خبرنگار فرهنگ و اجتماع خبرگزاری شبستان با اشاره به ضرورت داشتن سواد رسانه ای در شرایط حساس و خاص کشور اظهار کرد: اصولا جنگ روانی بخش مهمی از جنگ نظامی را تشکیل می دهد که در طول تاریخ از آن استفاده کرده اند و یکی از راه هایش ترساندن دشمن است. خود این ترس می تواند باعث غلبه شود که هم شامل مسئولین و هم شامل مردم می شود؛ هر کدام را که بتوانند بترسانند و تحت تاثیر قرار دهند برد بزرگی کرده اند. به عنوان نمونه «ناوهای جنگی هواپیما بر» آمریکا و ترساندن رقبا از توان این ناوها خود باعث تسلیم شدن برخی دولت ها و کشورها می شد و در صورت تسلیم نشدن با حرکت به سمت مقصد، رقبا را از میدان خارج می کرد. به هر حال در کنار عملیات نظامی، جنگ روانی هم وجود دارد؛ گاهی مواقع در کنار بمب ها، موشک ها و نارنجک هایی که پرتاپ می شود، بمب‌های صوتی هم پرتاپ می کنند یا هواپیماها با شکستن دیوار صوتی سعی در ایجاد ترس بین مردم دارند؛ بنابراین هر زمانی که ما از دشمن بترسیم، آنجا نقطه ضعف ما و نقطه قوت دشمن است.
تلفن های هوشمند یکی از ابزار مهم جنگ روانی دشمن
وی در ادامه تصریح کرد: البته جنگ روانی به موارد فوق خلاصه نمی شود بلکه سعی می کنند؛ مثلا بین حکومت و مردم و بین مردم با مردم با دامن زدن به قومیت گرایی، اختلافات مذهبی و روش های مختلف، اختلاف ایجاد کنند. البته امروز این روش ها نسبت به گذشته پیشرفت زیادی کرده. رادیو، تلویزیون، شبکه های ماهواره ای و شبکه های اجتماعی عمدتا در خدمت دشمنان است. برای اینکه از این طریق بتوانند افکار عمومی را تحت تاثیر قرار دهند؛ لازمه اش داشتن تلفن همراه است. لذا شاهدیم که برای صادرات تلفن های هوشمند به کشورمان تسهیلات لازم را فراهم می کنند و این محصول را تحریم هم نمی‌کنند؛ برای اینکه هر فردی در دست خود یکی از ابزار جنگ روانی دشمن را داشته باشد تا بتوانند شب و روز در ذهن او کار کنند.
بیش از ۹۰ درصد مطالب شبکه های اجتماعی جعلی و بخشی از جنگ روانی است
قدیری ابیانه گفت: معتقدم بیش از ۹۰ درصد مطالبی که در شبکه های اجتماعی مطرح می شوند، جعلی و بخشی از جنگ روانی است که متاسفانه دشمنان ما در این زمینه استاد هستند و ما شاهد یک نوع بی سوادی اقشاری از مردم در حوزه رسانه هستیم.
این کارشناس حوزه سیاست خارجی بر لزوم آموزش سواد رسانه ای در کشور تاکید کرد و افزود: آموزش سواد رسانه ای باید از دبستان آغاز شود و حتی در برنامه های کودک هم گنجانده شود؛ چرا که ضرورت گنجاندن موضوع سواد رسانه ای در عناوین درسی مدارس، ضرورت تدوین محتوای آموزشی تکنولوژیهای ارتباطی از جمله مباحث مهمی است که باید مسئولان آموزشی آن را مورد توجه قرار دهند.
وی با اشاره به فتنه سال ۸۸ گفت: یکی از افراد مشارکت کننده در فتنه ۸۸، ایرانی کارمند سفارت انگلستان بود. طبق اعترافاتی که از او گرفته بودند، گفته این سفارت ۲۰۰ نیرو دارد که وظیفه آنها اثرگذاری بر ذهن مسئولان و افراد تاثیرگذار است تا خواسته ها و تصمیمات خود را به گونه ای در ذهن آنها(مسئولان)نهادینه کنند که به اهداف خود دست یابند. برای نمونه در سال ۲۰۰۳ یک مانور نظامی بزرگی توسط آمریکا در منطقه خاورمیانه برگزار شد؛ از مراکز پژوهشی نظامی آمریکا هم در این مانور شرکت داشتند تا ارزیابی کنند که در صورت حمله امریکا به ایران چه اتفاقی رخ می دهد، نتیجه ارزیابی این بود که در صورت حمله آمریکا به ایران در روز اول، تمام ناوهای امریکا از جمله ناو هواپیمابرش غرق و حداقل ۲۰ هزار امریکایی کشته خواهند شد ضمن اینکه گفته بودند اگر ایران توان موشکی نداشته باشد در آن صورت احتمال پیروزی وجود دارد. لذا پیرو این ارزیابی ها، سعی کردند این مساله را در ذهن مسئولان نهادینه کنند و به طبع آن ابزار جنگ روانی دشمنان (امریکا و انگلیس) هم این مساله را دنبال کردند که عصر کشورگشایی و موشک تمام شده است؛ به قدری روی این مساله کار کردند که در نهایت آقای هاشمی رفسنجانی که خود از بنیانگذاران صنایع موشکی ما بود گفت: عصر موشک گذشته است؛ بنابراین دشمنان برای اینکه در یک جنگ احتمالی پیروز شوند، این مساله را از نظر روانی جا انداختند. امروز مردم ایران می داند که اگر ما این توان موشکی را نداشتیم، دچار چه مشکلاتی می شدیم، اینها بخشی از عملیات روانی دشمن است.
دکتر قدیری به جنگ روانی داعش اشاره کرد و افزود: داعش در عملیات های خود آنقدر قساوت به خرج می داد که تا اسم داعش می آمد خیلی ها تسلیم می شدند؛ این نتیجه ترساندن و ترفندهای تبلیغاتی دشمن است ضمن اینکه عکس آن هم صادق بود؛ به قدری مدافعان حرم به رهبری شهید سلیمانی در مقابل داعشی ها قاطعانه برخورد می کردند که وقتی اسم سردار سلیمانی می آمد لرزه بر اندام داعشی ها می افتاد. وعده صادق ۱ و ۲ هم این اثر را بر دشمنان ما داشت، اما آنها که خودشان استاد جنگ روانی هستند؛ تلاش کردند روحیه خود را بازیابی کنند و در حمله اخیر به ایران، خود را قوی، با روحیه و مصصم جلوه دهند که مردم ایران را بترسانند که خوشبختانه موفق نشدند و مردم ما هم در زمان حمله در خواب شیرین آرمیده بودند.
سفیر اسبق ایران در استرالیا و مکزیک در ادامه بیان کرد: این مساله در زمان گروگانگیری دانشجویان آمریکایی هم وجود داشت؛ امریکایی ها برای اینکه ترسی را در بین مردم ایجاد کنند تا به اهداف خود برسند؛ دائم ایران را تهدید می کردند؛ حضرت امام (ره) در آن زمان جمله آرامش بخشی را مطرح نمودند و فرمودند: «آمریکا هیچ غلطی نمی تواند بکند» بنابراین حفظ آرامش مردم، دستاورد بالایی است و نترسیدن لازمه موفقیت می باشد ضمن اینکه نترسیدن و فریب نخوردن هم نیازمند سواد رسانه ای است. ما باید در این زمینه کار کنیم. رسانه ها باید نمونه هایی از این سواد را به نمایش بگذارند. ترفندهای مختلف را بشناسند و راههای چک کردن صحت ادعاهایی که مطرح می شود را بدانند.
سواد رسانه ای در رشته های تحصیلی گنجانده شود
وی با بیان اینکه موضوع سواد رسانه ای باید مبحثی مهم برای همه رشته های تحصیلی باشد خاطر نشان کرد: همه مردم باید با هرسطح سوادی از سواد رسانه ای بهره مند شوند. یک زمانی تصاویر در دستگاه قضایی توسط قضات مورد قضاوت استناد قرار می گرفت اما امروزه هوش مصنوعی موجب بی اعتمادی نسبت به تصاویر، فیلم ها و صوت ها شده است لذا باید مراقب فریب ها باشیم. یکی ازاین فریب ها تقطیع صحبت های افراد و مسئولان است. بنابراین امروزه هم سواد رسانه ای هم آشنایی با هوش مصنوعی می تواند کمک رسان خوبی به مردم درجهت مراقبت از ترفندهای دشمنان باشد.
دکتر قدیری ادامه داد: یکی از سران اصلاح‌طلب در ایام انتخابات گفته بود؛ «افکارعمومی مثل موم در دست ماست به هر شکلی که بخواهیم در میاوریم». این هم نتیجه بکارگیری جنگ روانی و ترفند رسانه ای محسوب می شود که باید مراقب باشیم بازیچه دست دیگران نشویم. اینجاست که مقام معظم رهبری بر جهاد تبیین تاکید نمودند تا این مسایل برای مردم روشن شود.
وی در پاسخ به این سوال که افراد بدون سواد رسانه ای چقدر در تله های جنگ روانی دشمن می افتند و این مساله چه عواقبی به دنبال دارد؟ گفت: ما امروزه در شرایطی قرار داریم که نه می شود مانع انتشار اطلاعات شد و نه می شود جلوی جنگ رسانه ای، تحریف ها و دروغ های دشمن را قرار گرفت، هر کسی که تلفن همراه دارد در معرض این تبلیغات قرار دارد و در صورتی که سواد رسانه ای نداشته باشد، فریب می خورد و این فریب می تواند برای خودش، خانواده و کشورش بسیار زیان آور باشد. امریکا با جنگ روانی توانست در کشورهای مختلف انقلاب های رنگی ایجاد کند و آنها را به هلاکت بکشاند، انتخاب زلنسکی در اوکراین نمونه ای از این مساله است. زلنسکی فردی دلقک بود که امریکا آن را فرد محبوبی جلوه داد و به ریاست جمهوری رساند، نتیجه فریبی که مردم در انتخاب زلنسکی خوردند امروز قابل مشاهده است. در واقع فریب خوردن حتی می تواند یک کشور را به جنگ و شکست هم بکشاند.امروز نمی شود مانع انتشار اطلاعات شد
دامن زدن به قومیت گرایی و اختلافات مذهبی از فریب های دشمن
دکتر قدیری ابیانه با بیان اینکه یکی از فریب هایی که دشمن می دهد، دامن زدن به قومیت گرایی و اختلافات مذهبی است. اظهار کرد: ایران از لحاظ وسعت بزرگتر است از مجموع وسعت کشورهای انگلستان، آلمان، فرانسه ،ایتالیا و اسپانیا در حالی که کشورهای اروپایی برای قدرت گرفتن، دنبال اتحاد بین کشورهایی هستند که یک زمانی جنگ های جهانی اول و دوم بین آنها بود و میلیون ها نفر از هم را کشتند و حتی پول واحد و سیاست خارجی واحد را شکل دادند، همین کشورها به دنبال تجزیه کشور ما و ایجاد قومیت گرایی و اختلافات مذهبی و دینی برای ما هستند لذا افرادی که به این مسایل دامن می زنند، نه خدمتی به خودشان و نه به کشور و هم مذهبی های خود می کنند. آن چه که اتحادیه اروپا می خواهد درآینده به آن دست یابد، ما آن را در ایران داریم. در واقع ایران کشوری یکپارچه است که هر کس از هر قومی که هست، می تواند در هر نقطه ای از ایران زندگی کند و تجارت نماید. منتهی آنها (کشورهای اروپایی) می خواهند این را از ما بگیرند، بنابراین ضرورت دارد قومیت ها فریب آنها را نخورند. قوم دوستی نشانه ایمان است اما قومیت گرایی ملاک جاهلیت است.
نظر شما