هند ممنوعیت «آیات شیطانی» را لغو کرد

این ممنوعیت موضوع دادخواستی بود که در سال ۲۰۱۹ توسط فردی به نام ساندیپان خان علیه هیئت مرکزی مالیات غیرمستقیم و گمرکات به دادگاه عالی دهلی ارائه شد. ساندیپان خان اعتبار قانونی حکم سال ۱۹۹۸ این هیئت را که واردات رمان سلمان رشدی را به دلیل محتوای کفرآمیز ادعایی آن تحت قانون گمرکی ۱۹۶۲ هند ممنوع کرده بود، به چالش کشید.

خان در دادخواست خود ادعا کرد که این ممنوعیت حقوق اساسی آزادی بیان را نقض می‌کند و از دادگاه خواستار اجازه واردات کتاب شد.

بر پایه اسناد قانونی، خان از دستگاه قضایی درخواست کرد نسخه‌ای از حکمی که واردات کتاب را ممنوع کرده بود، به او نشان بدهند، اما به او اطلاع داده شد که این سند یافت نشده است.

بر پایه این اسناد، هیئت مرکزی مالیات غیرمستقیم و گمرکات هند در چندین نوبت بین ماه مه ۲۰۱۹ و ماه مه ۲۰۲۴ برای یافتن سند درخواستی از دادگاه عالی دهلی نو مهلت خواست و در نهایت به دادگاه اعلام کرد که «متن این حکم قابل ردیابی نیست و بنابراین نمی‌تواند ارائه شود».

در آخرین جلسه رسیدگی به این موضوع در این هفته، دادگاه عالی دهلی نو حکم داد که «هیچ راه دیگری جز فرض بر عدم وجود چنین اطلاعیه‌ای وجود ندارد».

در این حکم که روز ۵ نوامبر (۱۵ آبان) صادر شد، گفته شده است که «بنابراین شاکی حق خواهد داشت اقدامات مربوط به این کتاب را بر اساس قوانین انجام دهد.»

نخستین چاپ رمان آیات شیطانی در ۲۶ سپتامبر ۱۹۸۸ در بریتانیا به بازار آمد و کمتر از یک ماه پس از آن بود که ورود آن به هند ممنوع شد.

چند ماه دیرتر، در تاریخ ۲۵ بهمن ۱۳۶۷، آیت الله خمینی، رهبر پیشین جمهوری اسلامی این نویسنده بریتانیایی هندی‌تبار را به دلیل نوشتن کتاب آیات شیطانی «مرتد» خواند و فتوای معروف قتل او صار کرد.

رشدی ماه گذشته گفت که در حال نگارش یک اثر داستانی تازه است. این کار که مجموعه‌ای از سه داستان است، نخستین اثر داستانی رشدی پس از نجات یافتنش از حمله فردی با چاقو در نیویورک در سال ۲۰۲۲ خواهد بود.