خبرگزاری شبستان-استان فارس؛ مهدی رحمانیان| استان فارس، به‌عنوان یکی از قطب‌های فرهنگی، هنری و تاریخی ایران، همواره نقشی کلیدی در شکل‌دهی به هویت ملی و دینی ایفا کرده است. میراث ماندگار این استان در زمینه شعر، ادب، هنر و دین، از آن جایگاهی ممتاز ساخته که رهبر انقلاب و دیگر مسوولان بارها بر اهمیت آن تأکید کرده‌اند. شیراز، با عطر حماسه‌های تاریخی، جایگاه شعرای بزرگ و یادمان‌های معنوی، قلب تپنده این ظرفیت بی‌نظیر است. اما با وجود این پیشینه درخشان، بسیاری از ظرفیت‌های فرهنگی استان فارس هنوز به شکلی هماهنگ و برنامه‌ریزی‌شده به کار گرفته نشده‌اند.
در جلسه یکصد و چهل و هشتم شورای فرهنگ عمومی استان، مسئولان با بازخوانی انتظارات مقام معظم رهبری از فارس، به بررسی چالش‌ها و فرصت‌های پیش‌رو در مسیر تحقق نقشه مهندسی فرهنگی استان پرداختند. نماینده ولی‌فقیه در فارس، با اشاره به ناهماهنگی میان نهادهای فرهنگی استان، از این وضعیت به‌عنوان «مجمع‌الجزایر فرهنگی» یاد کرد و بر لزوم ایجاد یک سازوکار هماهنگ تأکید داشت. از سوی دیگر، تأکید بر ضرورت تلفیق هنر، حماسه و دین و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین مانند بازی‌های دیجیتال، به‌عنوان بخش مهمی از برنامه‌های فرهنگی استان مطرح شد.
نمونه‌های موفقی چون کنگره ۱۵ هزار شهید فارس، که با استقبال گسترده مردمی و تأکید بر تلفیق حماسه و هنر برگزار شد، نشان می‌دهد که پتانسیل‌های زیادی در استان وجود دارد. با این حال، این پرسش همچنان باقی است که چرا این ظرفیت‌ها به شکلی سیستماتیک و پایدار در خدمت اهداف فرهنگی قرار نگرفته‌اند؟
ضرورت هم‌افزایی در فعالیت‌های فرهنگی
رئیس شورای فرهنگ عمومی فارس در جلسه این شورا، یکی از مشکلات اصلی را نبود هماهنگی میان نهادهای فرهنگی استان دانست. به گفته آیت‌الله لطف‌الله دژکام، نهادهای مختلف به‌صورت جداگانه و بدون برنامه‌ای مشترک فعالیت می‌کنند که نتیجه‌ای جز پراکندگی و کاهش بهره‌وری ندارد. او تأکید کرد که سازمان برنامه‌وبودجه می‌تواند نقش کلیدی در هدایت بودجه‌های فرهنگی به مسیرهای مشخص و هماهنگ با نقشه مهندسی فرهنگی ایفا کند. این پیشنهاد نشان می‌دهد که مدیریت منابع و بودجه‌های فرهنگی یکی از گام‌های اولیه برای دستیابی به اهداف نقشه مهندسی فرهنگی است.
تلفیق هنر، حماسه و دین؛ یک ظرفیت مغفول
یکی دیگر از محورهای این نشست، تأکید بر تلفیق هنر، حماسه و دین در برنامه‌های فرهنگی استان بود. آیت‌الله دژکام با اشاره به توانمندی‌های هنری استان فارس، این سؤال را مطرح کرد که چرا از این ظرفیت‌ها به‌طور مطلوب استفاده نشده است؟ این نگرانی در اظهارات حجت‌الاسلام صدرالدین رجایی‌نسب نیز منعکس شد که خواستار برنامه‌ریزی برای استفاده همزمان از هنر، فرهنگ و حماسه در راستای تقویت هویت دینی و ملی شد.
آیت‌الله دژکام با اشاره به استقبال گسترده از برخی بازی‌های آنلاین، خواستار حمایت بیشتر از تولیدات داخلی در این زمینه شد.
نمونه‌ای موفق؛ کنگره ملی ۱۵ هزار شهید فارس
در همین راستا، جانشین فرماندهی سپاه فجر فارس به موفقیت برگزاری کنگره ۱۵ هزار شهید اشاره کرد که تلفیق دین، هنر و حماسه را به‌خوبی به نمایش گذاشت. استقبال ۸۰۰ هزار بازدیدکننده از نمایشگاه «روایت اقتدار» و اجرای برنامه‌های متنوع مانند ارکستر سمفونیک شهدا، تولید فیلم‌های مستند و مسابقات استعدادیابی، نمونه‌ای از ظرفیت‌های فرهنگی فارس است که می‌تواند الگویی برای سایر برنامه‌ها باشد.
همچنین، یادواره شهدای ادیان به‌عنوان یک اتفاق کم‌نظیر، نشان داد که استفاده از هنر و حماسه می‌تواند عاملی برای ایجاد وحدت میان ادیان مختلف باشد.
نقش فناوری و بازی‌های دیجیتال
یکی دیگر از نکات برجسته در این نشست، تأکید بر نقش بازی‌های دیجیتال و آنلاین در فضای فرهنگی بود. آیت‌الله دژکام با اشاره به استقبال گسترده از برخی بازی‌های آنلاین، خواستار حمایت بیشتر از تولیدات داخلی در این زمینه شد. او معتقد است که استان فارس ظرفیت بالایی در این حوزه دارد اما حمایت و برنامه‌ریزی مناسب برای بهره‌گیری از این ظرفیت‌ها وجود ندارد.
آموزش هدفمند مدیران فرهنگی
نماینده ولی‌فقیه در فارس در بخش دیگری از سخنان خود به نقش آموزش هدفمند برای ارتقای دانش و مهارت مدیران فرهنگی استان پرداخت. به اعتقاد او، این آموزش‌ها باید به‌گونه‌ای طراحی شوند که مدیران بتوانند با درک اهمیت اهداف فرهنگی، به‌طور مؤثر در راستای اجرای نقشه مهندسی فرهنگی گام بردارند.
فرهنگ نیازمند ابتکار و نوآوری
استاندار فارس نیز تأکید کرد که فرهنگ عمومی از خانواده تا جامعه گسترده است و نیازمند ظرافت و خلاقیت در اجراست. حسین علی امیری با یادآوری موفقیت فرهنگ عمومی در دوران دفاع مقدس، اظهار داشت که این فرهنگ توانست جامعه را حول محور ارزش‌هایی مشترک همگرا کند. استاندار فارس همچنین بر این نکته تأکید کرد که اقدامات فرهنگی نباید صرفاً به‌عنوان وظایف اداری نگریسته شود، بلکه نیازمند ابتکار و نوآوری است.
فرهنگ عمومی، به تعبیر استاندار فارس، مجموعه‌ای از عقاید، ارزش‌ها و هنجارهایی است که به‌صورت غیررسمی در جامعه پذیرفته و حمایت می‌شود. تبدیل اعتقادات دینی به فرهنگ عمومی یکی از اهداف کلیدی شورای فرهنگ عمومی است، اما دستیابی به این هدف نیازمند اقدامات فراتر از برنامه‌های اداری است. ایجاد هماهنگی میان نهادهای مختلف، شفاف‌سازی اعتبارات و ارزیابی مستمر برنامه‌های فرهنگی از جمله اقداماتی است که می‌تواند این هدف را محقق کند.
مسیر پیش‌رو
جلسه شورای فرهنگ عمومی استان فارس، بر اهمیت اجرای نقشه مهندسی فرهنگی تأکید داشت که می‌تواند راهگشای مشکلات فرهنگی استان باشد. اما تحقق این اهداف نیازمند هم‌افزایی میان نهادهای مختلف، مدیریت کارآمد منابع، حمایت از هنر و فناوری‌های نوین و آموزش مدیران فرهنگی است. استان فارس با پیشینه درخشان و ظرفیت‌های عظیم، می‌تواند الگویی برای سایر استان‌ها در تلفیق هنر، حماسه و دین باشد، به شرط آنکه برنامه‌ریزی دقیق و اراده جدی برای اجرای آن وجود داشته باشد.
نظر شما