به گزارش گروه دین و اندیشه خبرگزاری شبستان: به مناسبت فرارسیدن ایام فاطمیه و به منظور بررسی راه های فاطمی شدن و فاطمی ماندن، سلسله مباحثی اختصاصی را از لسان حجت الاسلام والمسلمین «رحمان غیاث»، خطیب و کارشناس مذهبی و استاد حوزه و دانشگاه مرور می کنیم. در ادامه بخش هشتم از این مباحث مرور می شود:
در نهاد اجتماعی و مهم خانواده می توانیم الگوهای بسیار جالبی را از حضرت زهرا (س) یاد بگیریم. از جمله این الگوها جایگاه مادری است که ایشان بهترین نقش را در ارتباط با فرزندان خود به عنوان یک مادر ایفا کردند.
یکی از مسائلی که در محیط خانواده به عنوان یک رکن مطرح است، تربیت انسان های والا و ارزشمند است. این امر لوازمی دارد که اصلی ترین لازمه آن این است که باور کنیم فرزندان ما انسان هستند و سنگ و چوب و حیوان نیستند. ما باید باور داشته باشیم که برای یک انسان می خواهیم اسم بگذاریم، برای یک انسان می خواهیم لباس تهیه کنیم و برای یک انسان می خواهیم محیط زندگی فراهم کنیم؛ بنابراین در کنار اطلاعاتی که باید از فرزندان خود به منظور تربیت بهتر آنها بدانیم، اصلی ترین اطلاعات این است که تمام این کارها برای تربیت یک انسان صورت می گیرد. ما باید به عنوان پدر و مادر آن را برای فرزندان خود معنا کنیم و فرزندانمان نیز باید آن را احساس کنند.
حضرت زهرا (س) به عنوان یک مادر معمولا با فرزندان خود در قالب شعر ارتباط برقرار می کردند. ایشان در ابتدای شعری خطاب به امام حسن مجتبی (ع) فرمودند: شبیه پدرت باش یعنی از همان طفولیت برای فرزندان خود الگو معرفی می کردند. الگو در امر تربیت همانند خط کش در کشیدن اشکال هندسی است که به ما کمک می کند خط را درست و صاف بکشیم. کسی که دغدغه این را دارد که فرزندش از همان ابتدا الگو داشته باشد، قطعاً بیش از خوردن بچه به درست خوردن او، بیش از خوابیدن به درست خوابیدن، بیش از بازی کردن به درست بازی کردن و به طور کلی بیش از زندگی کردن به درست زندگی کردن او اهمیت می دهد.
ما باید از حضرت زهرا (س) بیاموزیم که درست زندگی کردن فرزندان مان از زندگی کردن مهم تر باشد و کسی که به درست زندگی کردن بیشتر از زندگی کردن اهمیت می دهد برای همه کارهای خود به دنبال یک چهارچوب مطلوب و در حقیقت الگو می گردد.
نکته بعدی درس طرفداری از حق است. حق یعنی درستی، راستی و سزاوار بودن. حضرت زهرا (س) از طفولیت فرزندان شان به آنها یاد می دهند که طرفدار حق باشند. به زبان کاربردی یعنی آری گفتن به همه خوبی ها و نه گفتن به همه بدی ها. ما باید به فرزندان خود بیاموزیم که طرفدار حق باشند و به سمت خوبی ها حرکت کنند. ما نباید با هیچ توجیهی خوبی ها را ترک کنیم و با هیچ توجیهی به سمت بدی ها برویم.
درس سوم این فرمایش حضرت زهرا (س) است که می فرمایند: بپرست خدایی را که به تو این همه نعمت داده. بی شک بچه ها عناوینی چون علیم و حکیم و ... را متوجه نمی شوند و آن چیزی که می تواند زمینه ساز توجه آنها به خداوند شود، همین چیزهای معمولی مانند چشم، گوش، خوراکی و غذاهای خوشمزه است؛ مثلا مادر می تواند به فرزند خود بگوید مواد اولیه این غذا را خدا آفریده است و این توانایی در من را هم خدا به من داده است یعنی مادر از هر نعمت و چیز خوبی پلی برای توجه فرزندش به خدا بسازد.
اگر ما بتوانیم خدا را به درستی به فرزندان خود بشناسانیم، هیچ مسئله ای نیست که در زندگی ما پیش بیاید و راه حل نداشته باشد. بچه ای که متوجه خدا می شود، کم کم خدا را خیلی بهتر می شناسد و هم از طریق نعمت ها نظیر نعمت عقل با استدلال و برهان و ... هیچ مشکل لاینحلی برایش باقی نمی ماند.
نکته آخر اینکه حضرت(س) می فرمایند: در کوچه برو و بازی کن اما با آدم های کینه توز و افرادی که ماهیت انسانی خود را از دست دادند، دوستی نکن. ماهیت انسانی انسان در لطف، مهربانی و دوستی است. به طور کلی تجلی انسان بودن انسان در مهربانی و دوستی است. مهربانی آنجایی است که دیگران به سراغ ما می آیند و ما نباید از نیاز آنها به ما سوء استفاده کنیم و دوستی آنجایی است که ما به سراغ دیگران می رویم. در واقع باید مبنای اصلی رفتن ما به سمت هر کسی، دوستی باشد.
باید به بچه ها درس معاشرت اجتماعی را آموزش دهیم. فرزندان ما موجوداتی اجتماعی هستند. ما به عنوان ارادتمندان حضرت زهرا (س) چه آموزش علمی، دقیق و مشترک اجتماعی را به آنها یاد داده ایم؟ اصلا اگر از ما بپرسند اولین اصلی که در زندگی اجتماعی باید به فرزندان خود یاد دهیم و از امروز به بعد هم باید به فرزندان خود یاد دهیم، چیست چه جوابی داریم؟ آنچه در منابع روایی وجود دارد از معاشرت صحیح عبارت است از این نکته که آنچه برای خود می پسندیم برای دیگران نیز بپسندیم که در گفتار معصومین جلب توجه می کند.
در کنار این همه اظهار ارادت وقتی بخواهیم تاثیرات و نتایج آن را بشماریم، یکی از آنها بدون شک چهارچوب های رفتاری درست اجماعی در معاشرت با همکاران باشد. اساس این امر این است که آنچه را که برای خود می پسندیم برای دیگران هم بپسندیم. لازمه آن این است که اولا خودمان را جای دیگران بگذاریم و ثانیا دیگران را لااقل به اندازه خودمان دوست داشته باشیم به این معنا که سود دیگران را سود خود ببینیم و ضرر دیگران را ضرر بدانیم. در این صورت می توانیم ادعا کنیم که ارتباط ما با حضرت زهرا (س) چیزی فراتر از یک برخورد احساسی و یک برخورد ادراکی است.
نظر شما