حجت‌الاسلام‌والمسلمین مهدی تقوایی رئیس مرکز رسیدگی به امور مساجد استان ایلام در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری شبستان در ایلام گفت: در دهه‌های اخیر، مساجد به عنوان نهادهای فرهنگی و مذهبی با چالش‌های متعددی در عرصه مدیریت فرهنگی روبه‌رو شده‌اند.
وی افزود: این چالش‌ها ناشی از تغییرات اجتماعی، کاهش استقبال عمومی و نبود توجه کافی به پژوهش‌های میدانی است که می‌تواند به ارتقاء نقش فرهنگی مساجد در جامعه کمک کند.
رئیس مرکز رسیدگی به امور مساجد استان ایلام گفت: مساجد، به عنوان مراکز فرهنگی و مذهبی، همواره نقش مهمی در تربیت اخلاقی، آموزشی و مذهبی جامعه ایفا کرده‌اند. در این نهادها، امام جماعت و هیئت امنا به عنوان ارکان اصلی، مسئولیت‌های متعددی را بر عهده دارند.
وی افزود: امام جماعت به‌عنوان رئیس هیات امنا، هدایت فعالیت‌های مسجد را به عهده دارد و وظیفه پیشبرد امور دینی و فرهنگی را بر عهده می‌گیرد. در این میان، هیات امنا به تأمین زیرساخت‌ها و مسائل مالی پرداخته و مسئولیت‌هایی مانند مدیریت منابع مالی و سخت‌افزاری مسجد را بر عهده دارند.
وی ادامه داد: علاوه بر این، تشکل‌های مختلف مانند هیات مذهبی، پایگاه‌های مقاومت بسیج، و کانون‌های فرهنگی نیز در مساجد به منظور برگزاری برنامه‌های فرهنگی و مذهبی فعالیت می‌کنند.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین تقوایی گفت: با وجود این ارکان مختلف، در چند دهه اخیر، بسیاری از مساجد دچار انفعال در مدیریت و تولید محتوا شده‌اند. این مسأله در حالی است که در دوران پیش از انقلاب و دفاع مقدس، مساجد به‌عنوان پایگاه‌های اصلی هدایت فکری و معنوی مردم عمل کرده و نقشی محوری در ساماندهی برنامه‌ها و مراسمات مذهبی ایفا می‌کردند.
وی ادامه داد: پس از پایان دوران دفاع مقدس و با تغییر در فضای اجتماعی و کاهش استقبال عمومی از مساجد، بسیاری از فعالیت‌های مذهبی به سمت حسینیه‌های خانگی و دیگر مکان‌ها منتقل شد.
وی ادامه داد: یکی از چالش‌های اصلی مساجد در حال حاضر، جذب جوانان به‌عنوان گروهی با پتانسیل تأثیرگذار در فعالیت‌های فرهنگی است. جوانان، به دلیل ویژگی‌های خاص خود، نیازمند فضاهایی مناسب و جذاب برای فعالیت‌های فرهنگی و مذهبی هستند.
رئیس مرکز رسیدگی به امور مساجد استان ایلام گفت: در این زمینه، پژوهش‌های میدانی و آگاهی دقیق از مشکلات و شرایط فرهنگی جامعه می‌تواند فرصتی مناسب برای طراحی برنامه‌های مؤثر فراهم آورد. این پژوهش‌ها مشابه اطلاعات عملیاتی در حوزه نظامی، به‌عنوان نقشه راه برای تصمیم‌گیری‌های مؤثر در عرصه فرهنگی هستند.
وی تصریح کرد: توجه به پژوهش‌های فرهنگی در سطح مدیریتی بسیار کم است و بسیاری از مدیران فرهنگی نسبت به یافته‌های این پژوهش‌ها غفلت کرده‌اند.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین تقوایی ادامه داد: این پژوهش‌ها باید به‌عنوان منابع معتبر برای تصمیم‌گیری در نظر گرفته شده و نه فقط به‌عنوان مقالات علمی که عموم مردم قادر به دسترسی به آن‌ها هستند. مدیران باید از این پژوهش‌ها به‌عنوان ابزاری مؤثر در برنامه‌ریزی‌های فرهنگی بهره‌برداری کنند.
وی افزود: به‌منظور احیای نقش فرهنگی مساجد و پیشبرد اهداف فرهنگی در جامعه، لازم است که توجه ویژه‌ای به پژوهش‌های میدانی و کاربردی در این حوزه صورت گیرد. مدیران فرهنگی باید با دقت بیشتری به بررسی و تحلیل داده‌های موجود پرداخته و با استفاده از این اطلاعات، برنامه‌های مؤثر فرهنگی را در مساجد پیاده‌سازی کنند. در این صورت، مساجد می‌توانند به‌عنوان نهادهای فرهنگی مؤثر و فعال در جامعه نقش خود را ایفا کنند.
نظر شما