«سوگواره زنانه» و «طبق کشی» قزوینی‌ها در محرم

ماه محرم در قزوین همانند استان های مختلف با مراسم‌های متعدد و ویژه ای همراه است، ولی در این بین، آیینی خاص و مراسم عزاداری سنتی در شهر قزوین برگزار می شود که یک مراسم زنانه بوده و تنها زنان در آن حضور دارند.

به گزارش خبرگزاری شبستان از قزوین، با فرا رسیدن ماه محرم، ماه عزاداری سید و سالار شهیدان ابا عبدالله الحسین (ع)، مراسم ها و آیین های مختلفی در نقاط مختلف شهر قزوین برگزار می شود، مراسم هایی که مشابه آن در جای جای کشور وجود دارد ولی در این بین، مردم قزوین برگزار کننده آیین ها و مراسم هایی هستند که در دیگر نقاط کشور اجرای چنین مراسم هایی وجود ندارد و در واقع سند برگزاری این مراسم ها به نام مردم قزوین خورده است.
 

از جمله این مراسم های ویژه و معنوی، آیین عزاداری سومین روز شهادت امام حسین(ع) است که ویژگی های خاص این مراسم موجب شده تا این آیین سنتی در فهرست معنوی کشور به ثبت برسد و مراسم دیگر مختص شهر قزوین طبق کشی است که به عنوان یک آیین معنوی خاص در قزوین برگزار می شود.

 

* سوگواره زنانه مراسمی در سومین روز شهادت امام حسین (ع)
کارشناس ارشد مردم شناسی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان قزوین در خصوص آیین های سنتی در قزوین در گفتگو با خبرنگار شبستان بیان کرد: مراسم سنتی سومین روز شهادت امام حسین(ع) یا مراسم نمادین خاک سپاری شهدای کربلا، آیینی است که تنها در شهر قزوین برگزار می شود و این مراسم به ثبت ملی رسیده است و سازمان میراث فرهنگی در نظر دارد که این آیین را ثبت جهانی کند.
 

مجتبی عباسی اضافه کرد: این مراسم، یک سوگواره زنانه است که در سومین روز شهادت امام حسین (ع) با عنوان مراسم "سوم امام" برگزار می شود و گروهی از زنان با در دست داشتن بیل و کلنگ از مسجد علی اکبر(ع) به صورت نمادین پیکر شهدای کربلا را تشییع می کنند.
 

وی عنوان کرد: ویژگی خاص این مراسم سنتی این است که این مراسم کاملا زنانه است و کسانی که این مراسم را اجرا می کنند، اعتقاد دارند که بر اساس روایت ها، واقعه عاشورا نزدیک محل استقرار طائفه بنی اسد رخ داده است و زمانی که این اتفاق صورت می گیرد، یزید مردان طائفه را تهدید می کند که به هیچ عنوان اجساد مطهر شهدای کربلا را دفن نکنند و در سومین روز شهادت امام حسین(ع)، زنان طائفه بنی اسد بیل و کلنگ دست گرفته و بدن های مطهر شهدای کربلا را دفن می کنند.
 

کارشناس ارشد مردم شناسی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان قزوین یادآور شد: با توجه به این امر، هر ساله این مراسم سنتی با حضور زنان در قزوین برگزار می شود و زنان با در دست داشتن بیل و کلنگ به صورت نمادین پیکر 72 تن شهدای کربلای را با تابوت حمل کرده و عزاداری می کنند.

 

* طبق گردانی آیینی سنتی در قزوین
وی با اشاره به آیین طبق گردانی در قزوین توضیح داد: مراسم دیگری که خاص شهر قزوین است، طبق گردانی است، البته این مراسم شبیه همان حجله ای است که در دیگر استان های کشور وجود دارد ولی گرداندن و کارهایی که با طبق انجام می دهند در شهر قزوین متفاوت است.
 

عباسی عنوان کرد: در این مراسم طبقى از چوب به ارتفاع حدود 1.5 متر و قطر یک متر که بیشتر قسمت‌هاى آن آینه ‌کارى شده است، توسط افرادی در شب تاسوعا بر روی سرشان حمل می شود.

 

* قزوین قطب تعزیه کشور
در کنار آیین های معنوی و مراسم های عزاداری، تعزیه خوانی مراسم دیگری است که در ماه محرم و در نقاط مختلف کشور اجرا می شود، ولی ویژگی که در تعزیه قزوین وجود دارد، این مراسم را با دیگر استان های کشور متمایز کرده است و حال و هوای دیگری به این آیین سنتی داده است.
 

کارشناس ارشد مردم شناسی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان قزوین در خصوص مراسم تعزیه خوانی در قزوین اظهار کرد: در کنار مراسم های سنتی و آیین های مختلفی که در ماه محرم در قزوین برگزار می شود، مراسم تعزیه خوانی است که تعزیه در کشور به ثبت جهانی رسیده است.
 

وی افزود: مراسم ها و آیین های سنتی که در نقاط مختلف کشور برگزار می شود، شباهت هایی دارد و خرده فرهنگ ها در نقاط مختلف موجب تفاوت هایی در این مراسم ها شده است.
 

عباسی توضیح داد: تعزیه نیز در قالب کلی در کشور ثبت جهانی شده است ولی تعزیه این استان ویژگی هایی دارد که موجب تفاوت هایی شده است، قزوین از گذشته جزو قطب های تعزیه بوده و تعزیه خوان های معروفی داشته است که معروف ترین این تعزیه خوان ها سلطان اقبال آذر و رضا مشایخی بودند که از جمله تعزیه خوان های سرشناس محسوب می شدند.
 

وی یادآور شد: تعزیه خوان های قزوین تسلط و مهارت بالایی داشتند و مقام های تعزیه ای را به خوبی می شناختند و از همین رو نیز تعزیه خوان های قزوینی به استان های مختلف کشور دعوت می شدند تا این هنر خود را به نمایش گذارند.
 

این کارشناس سازمان میراث فرهنگی استان قزوین اعلام کرد: تنوع فرهنگی که در قزوین است در تعزیه نیز داخل شده است و همین امر ویژگی ها خاصی را در تعزیه موجب شده است و امروز نیز شاهد برگزاری تعزیه در ایام سوگواری امام حسین(ع) در قزوین هستیم که در نقاط مختلف این تعزیه برگزار می شود.
 

پایان پیام/ 

کد خبر 197138

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha