خبرگزای شبستان: در جامعه کنونی دانشگاهی ایران، علوم انسانی کم اهمیت تر از علوم ریاضی و تجربی تلقی می شود. این در حالی است که در دانشگاه های کشورهای پیشرفته، اهمیت علوم انسانی به صورت محسوسی در حال افزایش است.
زیرا آنها به ویژه پس از جنگ های جهانی اول و دوم به اهمیت علوم انسانی به عنوان اصل بنیادین توسعه و پیشرفت در کنار سایر علوم پی برده اند. در این میان یکی از دغدغه های جامعه علمی کشور نیز در سال های اخیر، مسئله علوم انسانی و لزوم بومی سازی و نظریه پردازی مبتنی بر فرهنگ و هویت ایرانی – اسلامی و متناسب با نیازهای جامعه رو به پیشرفت ایران بوده است. زیرا علوم انسانی جهت دهنده و فکرساز است و مسیر و مقصد حرکت جامعه را تعیین می کند. تعیین الگوها، معیارها و شاخص های توسعه بر عهده علوم انسانی است. به عبارت بهتر بدون علوم انسانی پیشرفته، جامعه نخواهد توانست مسیر رشد و بالندگی برای رسیدن به هدف غایی را طی کند.
اما علی رغم اهمیت و تاثیر انکارناپذیر علوم انسانی بر ساحت های مختلف زندگی فردی و اجتماعی، وضعیت گذشته و حال این علوم در ایران چندان مناسب نیست. به عبارت بهتر، علوم انسانی به موازات سایر علوم از پیشرفت لازم برخوردار نبوده است. این علوم از طریق ترجمه متون غربی و به صورت وارداتی به کشور وارد شده است و از آنحا که وارد کنندگان آن نیز عموما دانش آموختگان غرب یا کم بهره از علوم و اندیشه های اسلامی بوده اند، آنچه را متون متفکران غربی بوده، بی کم و کاست پذیرفته اند.
بدیهی است که نتیجه این امر، عدم تطبیق نظریه های علوم انسانی با شرایط فرهنگی و اجتماعی ایران است. در این شرایط نظریه پردازی بومی با توجه به فرهنگ ایرانی – اسلامی بیش از پیش ضرورت می یابد. در این راستا نواندیشی علمی و دوری از تحجر علمی، فرهنگ سازی علمی به معنای نظریه پردازی و پرهیز از علم تقلیدی، استفاده از دانش روز با نگاه نقادانه، توجه به آموزه های اسلامی و قرآنی، حرکت شتابان و بی وقفه علمی، اعتماد به پژوهشگران داخلی و برنامه ریزی و سرمایه گذاری در تربیت نیروی انسانی کارآمد، می تواند مفید باشد.
منبع: چکیده مقاله (علوم انسانی و لزوم نظریه پردازی بومی مبتنی بر الگوی ایرانی اسلامی)، دکتر مجید عباسی اشلقی، عضو هیئت علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی.
پایان پیام/
نظر شما