به گزارش خبرنگار شبستان، نشست علمی تخصصی "گونهشناسی مردمسالاری دینی" صبح روز دوشنبه، نهم بهمن با حضور حجتالاسلام والمسلمین احمد رهدار و محمدرضا مرندی در سالن کنفرانس پژوهشگاه فرهنگ و معارف اسلامی برگزار شد.
بر پایه این گزارش، مرندی با اشاره به همایش مردمسالاری دینی که اردیبهشت سال آینده برگزار میشود، گفت: لفظ مردمسالاری دینی حدود 15 سال است که در کشور ما مطرح شده حال آنکه برای مفهوم این مؤلفه نمیتوان زمان مشخصی را میان شیعه و اهل سنت تعیین کرد، در دوران اخیر مبدع این لفظ مقام معظم رهبری هستند، زمانی که برخی تعبیر دموکراسی اسلامی را طرح کردند ایشان مؤلفه مردمسالاری دینی را عنوان کرد.
وی اظهار کرد: چون این تعبیر از دو بخش مردمسالاری و دین تشکیل میشود، به نظر میرسد که میان مردمسالاری و دموکراسی تفاوتی وجود ندارد، هر چند که برخی نیز معتقدند دموکراسی مفهومی غربی است، حال آنکه ما اعتقاد داریم این واژه در لفظ غربی است نه در مفهوم.
این استاد دانشگاه تصریح کرد: دموکراسی در بررسیهای متعدد در کشورهایی مثل مصر، هند و ... در چندین هزار سال قبل وجود داشت، درست است که از لحاظ لفظی دموکراسی غربی است و به دو واژه دموس به معنای مردم و کراتوس به معنای حکومتکردن مشتق میشود اما ما معتقدیم این تفاوت در مفهوم وجود دارد و شباهت در لفظ است.
وی ادامه داد: نکته مهم در دموکراسی یا مردمسالاری آن است که این مؤلفه مفهومی صرفا متناسب با اندیشههای لیبرالیسم نیست، چرا که از مشکلاتی که در بحث دموکراسی و مردمسالاری عنوان میشود آن است که میگویند دموکراسی فقط با لیبرالیسم سازگار است حال آنکه در غرب نیز این استنباط تأیید نشده است و افرادی مانند ژان بلاندل از مخالفان آن بودند.
مرندی عنوان کرد: بزرگترین شاهد ما بر این مدعا که دموکراسی با لیبرالیسم متفاوت است و همچنین این مسئله که به چه علت این دو مؤلفه در ذهن برخی شباهت معنایی یافت آن است که در قرن شانزدهم و هفدهم میلادی و بعد از انقلابهای آزادیخواهانه این مفاهیم ارایه شدهاند، لذا برخی میگویند لیبرالیسم و دموکراسی همزاد یکدیگرند.
این پژوهشگر ابراز کرد: طرفداران و مخالفان مردمسالاری دینی و حتی برخی متدینان این قرابت معنایی را قبول ندارند چرا که مردمسالاری با دموکراسی یک مفهوم مطلق در نظر برخی افراد تلقی میشود حال آنکه ما چنین نظری را نداریم.
وی با بیان اینکه مردمسالاری دینی که در کشور ما مطرح میشود گونهای متفاوت از آن چیزی است که در غرب از آن یاد میشود، خاطرنشان کرد: باید بررسی کرد که این مقوله ترکیبی است یا بسیط، برخی این نظر را داشته و میگویند مردمسالاری دینی ترکیبی است و یک جزء دروندینی و بروندینی را شامل میشود اما رهبری این مفهوم را بسیط میدانند و معتقدند دین در ذات خود مردمسالار است و چیزی جز حکومت مردمسالاری از آموزههای دینی متوجه نمیشویم. جمله دقیق ایشان آن است که چیزی به نام حکومت زور در اسلام نداریم.
پایان پیام/
نظر شما