استاد اخلاقی که دائره المعارف علوم اسلامی بود

ایشان یکی از شاگردان قوی و مبرز امام و هم‌مباحث حاج آقا مصطفی خمینی بودند، نقل است که وقتی مصطفی فرزند امام خمینی (ره) به شهادت رسید امام فرمود من مجتبی را دارم و منظور ایشان آقامجتبی تهرانی بود.

حجت‌الاسلام سیدجواد موسوی هوایی، معاون پژوهش و آموزش سازمان تبلیغات اسلامی به مناسبت چهلمین روز ارتحال عالم ربانی و استاد اخلاق تهران، مرجع عالیقدر مرحوم آیت الله آقامجتبی تهرانی و  در رابطه بااین استاد مبرز اخلاق به خبرنگار شبستان گفت: قرآن کریم که سند اصلی مکتب ما شناخته می شود، از علمای دین بسیار با تعظیم و تکریم  یاد می کند بخصوص در رابطه با علمای عامل، یعنی افرادی که اهل ذکر و توجه به پروردگار بوده و مسایلی را که بیان می‌کنند در عمل نیز نشان می‌دهند و نسبت به مرجع عالیقدر آیت‌الله مجتبی تهرانی اینچنین است، آیات قرآنی که درباره عالمان دینی سخن می‌گوید بر ایشان تطبیق دارد و خداوند مقام ایشان را به جهت علم الهی و سلوک اخلاقی که داشتند بالا برد و پس از این نیز بالا می‌برد.

 

وقتی آقامصطفی شهید شد،امام فرمود من مجتبی را دارم

وی با اشاره به چهلمین روز رحلت آیت‌الله تهرانی و تسلیت این واقعه به امام زمان(عج) تأکید کرد: بنا بر آنچه در روایات آمده است با ارتحال یک عالم دینی رخنه‌ای در اسلام به وجود می‌آید که چیز دیگری نمی‌تواند جایگزین آن شود، بنابراین این واقعه را قطعا می‌بایست به امام زمان، مقام معظم رهبری و امت اسلام و خصوصا مردم تهران تسلیت گفت.

معاون پژوهش سازمان تبلیغات اسلامی تصریح کرد: ما باید در جهت ترویج و تبلیغ افکار و اندیشه‌های علمای ربانی که همراه و همفکر امام بوده و موضوع حاکمیت دین بر جامعه را مسئله مهم شرعی و الهی می‌دانستند بسیار تلاش کنیم که قسمتی از این تلاش‌ها تلاش رسانه‌ای است.

وی در رابطه با سلوک علمی آقا مجتبی تهرانی یادآور شد: ایشان یکی از شاگردان قوی و مبرز امام و هم‌مباحث حاج آقا مصطفی خمینی بودند، آقا مصطفی کسی است که در علم سرآمد بود و از افرادی است که در دوران جوانی به اجتهاد رسید، آقا مجتبی تهرانی نیز اینچنین بودند، نقل است که وقتی مصطفی فرزند امام خمینی (ره) به شهادت رسید امام فرمود من مجتبی را دارم و منظور ایشان آقامجتبی تهرانی بود.

حجت‌الاسلام موسوی هوایی با اشاره به مباحث علمی مرحوم آقا مجتبی تهرانی تأکید کرد: جدیت علمی ایشان به قدری بود که تقریرات درس امام در رسایل و مکاسب و بیع

توسط ایشان تجمیع شد و بعدها نیز با همین حواشی و توضیحات ایشان - بخصوص در بحث اصول - به چاپ رسید.

 

آقا مجتبی نگاهی اجتهادی به مباحث اخلاقی داشت و شبهات را پاسخ می داد   

وی تصریح کرد: آیت‌الله تهرانی در مباحث فلسفه، کلام، عرفان، اخلاق و تفسیر نیز چنین بود و دروس ایشان بسیار قابل اعتنا و قابل دقت است که انشاءالله به زودی از سوی دفتر نشر آثار ایشان منتشر می‌شود. اما آنچه که بسیار مهم است جدیت ایشان در مباحث علمی، وقت‌گذاری، مطالعه مکرر و تفکر عمیق در مباحث است که کاملا مشهود بود.

معاون پژوهش سازمان تبلیغات اسلامی با اشاره به حضور 30 ساله خود در درس‌های اخلاق آیت‌الله تهرانی گفت: این جدیت علمی حتی در مباحث اخلاقی نیز مشاهده می شد، دقت در بررسی و جمع‌بندی روایات، نگاه اجتهادی به روایات بخصوص در مباحث اخلاقی که بسیاری از افراد با سهولت و راحتی با آن برخورد می‌کنند و به سند روایت یا دلالت آن اعتنا نمی کنند، اما آیت‌الله تهرانی حتی اخلاق را نیز با نگاه اجتهادی و توجه به مسایل و مشکلات روز ارایه می‌کردند و در جلسات اخلاق و مباحث اخلاقی به شبهاتی که از جانب دشمنان دین، دشمنان تشیع یا حتی از سوی دگراندیشان وارد می‌شد پاسخ می‌گفتند و  هر فردی که با تمرکز حواس در این مباحث حاضر می‌شد و دقت نظر داشت که ایشان چه مسیری را در پاسخگویی به شبهات طی می‌کند کاملا این موضوع را دریافت می‌کرد.

حجت‌الاسلام موسوی هوایی یادآور شد: درس‌های اخلاق ایشان به صورت رسمی در اوایل سال 58 و بلافاصله پس از پیروزی انقلاب آغاز شد. در این کلاس‌ها که محل آن جایگاهی در پشت مجلس شورای اسلامی بود قریب به 100 جلسه اول اخلاق، اختصاص به پاسخگویی به تفکراتی داشت که بعدها توسط اشخاصی مانند سروش و غیره مطرح شد. به عبارتی دیگر آقا مجتبی بسیار قبل‌تر به این نوع تفکرها یا حتی نوع تفکر منافقین بسیار صریح و قوی پاسخ داده بودند، ایشان حتی تفکرات انحرافی دیگر در این زمینه مانند طرز تفکری که اخلاق را با حاکمیت دین در تضاد می‌دید یا دگراندیشانی که اخلاق را با سیاست و یا با مسایل اجتماعی در تضاد می‌دیدند، پاسخ داه بود.

 

آیت الله مجتبی تهرانی کهکشان بزرگی از معارف اسلامی

درس اخلاق ایشان کهکشان بزرگی از معارف اسلامی و به عبارت بهتر دایره‌المعارف اسلامی بود، همچنان که درس‌های فقه ایشان با وجود مجمل و فشرده‌بودن بسیار قابل استفاده و قابل تأمل است.

وی افزود: سلوک علمی ایشان هم در مباحث اخلاقی و هم در تفسیر و مباحث فقهی و اصولی منحصر به فرد بود، هر چند وارد شدن در این عرصه نیازمند مباحث تخصصی و ارایه فتواهای ایشان است که در این بحث مجال آن نیست اما در رابطه با مباحث فقهی آیت‌الله تهرانی باید تصریح کرد که ایشان در بحث ولایت‌فقیه مباحثی مبسوط و قوی و با توجه به مبانی استاد بزرگوارشان حضرت امام خمینی (ره) داشتند که این مباحث در دست تنظیم است و توسط دفتر نشر آثار ایشان منتشر خواهد شد، آقا مجتبی تهرانی در این مباحث به اشکالات دموکراسی روز و اینکه چرا ما در مقابل دموکراسی به مسئله ولایت‌فقیه معتقد هستیم؟ پاسخ می‌دهند، همچنین در مقابل اشکالات افرادی که ولایت را نوعی وکالت از مردم معنا می‌کنند و یا اشکالات مختلف دیگری که توسط دگراندیشان دینی و یا به اصطلاح روشنفکران مطرح می‌شود توسط ایشان پاسخ‌های علمی متقنی ارایه شده است، در برخی از موارد نیز این پاسخ‌ها فلسفی و یا فقهی بوده است که پاسخگویی فقهی به این اشکالات بسیار حایز اهمیت است چرا که ایشان بر مبنای فقه اهل بیت به این مسایل پاسخ داده‌اند.

 

آقا مجتبی در عمل از نظام و ولایت فقیه پشتیبانی می کرد 

وی در ادامه با اشاره به سیره عملی این استاد اخلاق یادآور شد: آقا مجتبی تهرانی در عمل نیز چنین بود، فتوای ایشان در رابطه با روزه و افطار ماه رمضان و زمان اعلام عید فطر بسیار قابل تأمل است، ایشان معتقد بود که رؤیت هلال باید توسط حاکم مطلق و ولایت‌فقیه اعلام شود و اعلام عید به شکل رسمی باید توسط ولی فقیه باشد. حتی فتواهای مراجع عظام دیگر را در این زمینه مؤثر نمی‌دانستند. این فتوا در جهان اسلام و در میان علمای تشیع مورد توجه قرار گرفت. این نکته بسیار اساسی در تفکرات و عمل ایشان است که پشتیبانی خود از نظام و مقام رهبری و ولایت‌فقیه را در عمل نشان می‌دادند.

حجت‌الاسلام موسوی یادآور شد: سلوک اخلاقی و روش آقا مجتبی و مردم‌داری ایشان بسیار درس‌آموز است، اینکه جاسات اخلاق یک استاد 40 سال به صورت مداوم ادامه داشته باشد و در هیچ شرایطی قطع نشود، مسئله کوچکی نیست، تنها چیزی که می‌توانست مانع از حضور آیت‌الله تهرانی در جلسات اخلاق شود بیماری‌ سخت بود، آقا مجتبی تهرانی در رفتار با مردم بسیار سلم داشت به گونه‌ای یک مرجع تقلید شاید بیش از نیم ساعت در مسجد جامع بازار می‌نشست تا مردم سؤالات شرعی خود را از او سوال کرده  و یا حتی برای گرفتن استخاره به او مراجعه کنند، چنین رفتاری شایسته علمای ربانی است و لذا بسیاری از مردم کوچه و بازار ایشان را می‌شناختند.

 

استاد اخلاق تهران آنچه را در فقه و اخلاق یافته بود در عمل و زندگی پیاده می‌کرد
معاون آموزش و پژوهش سازمان تبلیغات اسلامی خاطرنشان کرد: آقا مجتبی تا هنگامی که توان داشت از منزل تا محل تدریس و یا حتی برای نماز را پیاده می‌رفت تا اینکه بعد از مدت‌ها اطرافیان ایشان را قانع کردند که با توجه به کهولت سن باید از وسیله نقیله استفاده کند، ایشان حتی در چنین شرایطی نیز جز یک تاکسی ساده هیچ وسیله نقلیه‌ دیگری را برای رفت و آمد به محل تدریس یا مسجد قبول نمی‌کردند و این رفتار ایشان یعنی سلوک زاهدانه به معنای واقعی زهد و ترک دنیا.

وی در ادامه با اشاره به اینکه آقا مجتبی تهرانی هیچ مسئولیتی را در نظام نپذیرفتند، یادآور شد: ایشان در زمان حضرت امام با این پیشنهاد موافقت نکردند و حتی امام (ره) را قانع کردند که همین درس اخلاق برای من کفایت می‌کند و جوانانی که امروز در کلاس‌های اخلاق من حاضر می‌شوند بعدها جزو کارگزاران نظام خواهند شد و خدمات شایسته‌ای برای این انقلاب خواهند داشت که به واقع نیز چنین شد چرا که اکثر مسئولان امروز ما از شاگردان جلسات درس ایشان بوده اند البته اینکه تا چه حد به آموخته‌ها و آموزه‌های اخلاقی ایشان عمل می‌کردند یا می‌کنند بحث دیگری است اما به هر حال اکثریت مسئولان از این جلسات استفاده می‌کردند، تواضع و احترام آیت‌الله تهرانی در مقابل علما و مقام معظم رهبری، دلسوزی ایشان برای انقلاب و تذکراتی که گاه بیان می‌کردند نشان می‌داد که این فرد آنچه را که در فقه و اخلاق یافته است در عمل و روش زندگی نیز پیاده می‌کند.

پایان پیام/
 

کد خبر 227945

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha