خانه تکانی یا شستشوی ریه؟!!

دکتر ایرج خسرونیا: در نظافت و خانه‌تکانی آخر هر سال، با خیل عظیمی ‌از بیماران مواجهیم که استنشاق بخارات مواد شوینده باعث تحریکات و آسیب‌های جدی و خطرناکی درحنجره شده و فرد دچار گرفتگی صدا و اختلال در تنفس می‌شود. انواع و اقسام شوینده‌ها و سفید‌کننده‌ها که گاز کلر آزاد می‌کنند اگر بی‌محابا در فضای سربسته استفاده شوند، منجر به مسمومیت‌های شدید می‌شوند.
مواد شوینده به علت داشتن ترکیبات شیمیایی موجب سوختگی و آسیب به ریه شده و استنشاق شوینده‌های سفیدکننده مانند وایتکس و جوهر نمک به دلیل PH بالا، می‌‌تواند به بافت ریه آسیب جدی برساند.
متاسفانه برخی از خانم‌ها پس از استفاده از مواد شوینده در محیط‌های بسته دچار سوختگی سیستم تنفسی، گرفتگی و اختلال صدا می‌شوند که باید از مصرف این مواد در محیط‌های بسته و بدون تهویه مناسب خودداری کنند. برخی از افراد انواع مختلف موادشوینده را با هم مخلوط می‌کنند با تصور اینکه در این صورت، شست‌وشو با کیفیت بیشتری انجام می‌‌شود درحالی‌که همین شوینده‌های ترکیبی در بسیاری از موارد منجر به خفگی‌های آنی می‌شود.
در مجموع استفاده از شوینده‌های قوی خطرآفرین است و سبب قرمزی، سوزش و اشک چشم می‌شود. در هنگام استفاده از این مواد باید پنجره‌ها را باز کنیم تا هوا در جریان باشد، از مخلوط‌کردن مواد شیمیایی مانند جوهر نمک با وایتکس خودداری کنید زیرا بخار ناشی از این ترکیب، سمی و خفه کننده است و بهترین اقدام برای مسمومین ریوی، خروج از محیط سربسته، قرار گرفتن در فضای آزاد و مراجعه سریع به پزشک است.

اگر این مواد داخل محیط سربسته استفاده می‌‌شود، حتما باید از دستکش و ماسک استفاده شود و تهویه مناسب برقرار باشد، بیماران دارای مشکلات تنفسی مانند آسم یا افرادی که حساسیت ریوی دارند، به هیچ عنوان نباید با این مواد شیمیایی در تماس باشند و حتی افراد سالم نیز به امید زدن ماسک‌های کاغذی در محیط بسته و بدون تهویه نمی‌توانند از این مواد استفاده کنند.
ماسک‌ها برای حفاظت از بخار ناشی از مواد شوینده زیاد موثر نیستند زیرا ذرات مواد شیمیایی به راحتی از آنها عبور می‌کنند.
بهتر است از مواد سفیدکننده در خانه‌تکانی ایام عید کمتر استفاده کنیم زیرا به سیستم تنفسی بسیار آسیب می‌رسانند و به جای آن می‌توانیم از پودرهای شوینده که آسیب کمتری را به سیستم تنفسی وارد می‌کنند، استفاده کنیم.
توصیه می‌شود، افرادی که دچار مسمومیت با موادشوینده شده‌اند، با مصرف آب فراوان و شیر بهتر است هر چه سریع‌تر به پزشک مراجعه کنند زیرا این مسمومیت‌ها می‌تواند با ایجاد سوختگی در حلق و حنجره سبب ورم حنجره و اختلال در تنفس فرد شود.
بنابراین موادشوینده مانند جوهرنمک و وایتکس نباید در فضای بسته استفاده شوند، زیرا استفاده از مقادیر زیاد مواد شوینده نظیر وایتکس و جوهرنمک در مکان‌های فاقد تهویه مناسب هوا، می‌تواند به مخاط دستگاه تنفسی فوقانی (حلق و بینی) و دستگاه تنفسی تحتانی (ریه‌ها) آسیب جدی وارد کند. صرف این مواد در افراد به ویژه افراد دچار تحریک‌پذیری راه‌های هوایی و مبتلایان به آسم و آلرژی بسیار خطرناک است و مصرف مواد شوینده خطرناک به افرادی که سابقه مشکلات تنفسی دارند توصیه نمی‌شود.
معمولا هنگام مسمومیت نباید بیمار را تحریک به استفراغ کنید، مگر اینکه کمک‌های پزشکی فوری امکانپذیر نباشد. اگر مسموم هوشیار باشد و تشنج نداشته باشد خوردن یک لیوان آب یا شیر به رقیق‌شدن ماده سمی در بدن کمک می‌کند، به‌ویژه اگر مدت کوتاهی از مسمومیت گذشته باشد، در هنگام بروز مسمومیت بهترین اقدام، تلفن به مراکز اورژانس است.
رئیس انجمن متخصصان داخلی ایران

پایان پیام/