گذری بر آثار تربیت جوان و نوجوان در مسجد

خبرگزاری شبستان: مساجد کانون اصلی تربیت جوانان، شکل‌گیری مبارزات علیه رژیم ستم‌شاهی و پیروزی انقلاب اسلامی بوده و امروز هم باید این مراکز همچنان به عنوان مرکز حضور جوانان متدین و انقلابی نقش آفرین باشند.

خبرگزاری شبستان:  بهترین مرکز برای تحقق تربیت دینی و اسلامی جوان و نوجوان، مسجد است؛ زیرا مسجد کانون انسان‌سازی است. از سوی دیگر در جامعه اسلامی، آنچه باید محور قرار بگیرد، تربیت است. اگر تربیت اصل قرار گرفت، در پی آن سیاست، اقتصاد، مدیریت، فرهنگ و آموزش جامعه نیز اصلاح خواهد شد؛ چرا که مسلما تربیت، هسته اساسی یک جامعه است. مسجد بستر مناسبی است تا جوان که عبادت و اطاعت او برای خدا دوست داشتنی است به رشد و بالندگی دست یابد. پیامبر اعظم (ص) فرمودند: «خداوند جوانى که جوانى‌اش را در اطاعت از او بگذراند دوست دارد.» ( نهج الفصاحه ص316 ، ح 800) این نوشتار به برخی از آثار برجسته تربیت جوان و نوجوان در فضای مسجد اشاره می‌کند؛

 

1- سازندگی اخلاقی - معنوی

مسجد به دلیل بهره‏مندی از ظرفیت بالای فرهنگی، دینی و اجتماعی توانسته نقش مهمی در سازندگی اخلاقی- معنوی و صیانت دینی جوانان داشته باشد. مقام معظم رهبری در این باره فرموده اند: «ما باید نگران دین مردم باشیم. بهترین جا برای حفظ دین مردم، همین مساجد است.» مسجد، مرکز ارزش‌هاست و جوانان با حضور در آن، از رهگذر تربیت و آموزش، نیازهای خویش را رنگ خدایی می‏دهند و روحیه معنوی خود را قوت می‏بخشند و اخلاق حسنه را در خودتقویت می‌کنند.


امام صادق (ع) در این خصوص می‌فرمایند: «جوانِ خوش اخلاق، کلید خوبى‌ها و قفل بدى‌هاست و جوانِ بداخلاق، قفل خوبى‌ها و کلید بدى‌هاست» (امالى شیخ طوسى، ص 302، ح 598). در سال‌های پس از انقلاب شکوهمند اسلامی به ویژه در دهه اخیر، مساجد با برگزاری مراسم معنوی و روح بخشی چون اعتکاف ، دعای ندبه و کمیل ، احیای لیالی قدر و... نشاط‌بخش معنوی دل‌های جوانان بوده‌اند.

 

2- کنترل غرائز و تقویت عفت

مسجد با تقویت معنویت و عفت‌پیشگی نوجوانان و جوانان بالاترین تأثیر در کنترل غرائز دوران جوانی را دارد. ساختن جوانانی خداترس، عفیف، متقى و تسلیم در برابر رضاى حق و معبود حقیقى در سایه تربیت دینى و مذهبى که هم مقتضاى فطرت است و هم کنترل‌کننده غریزه و هواى نفسانى، از مؤثرترین روش های کنترل غرائز است که در بهترین طراز می‌تواند در مسجد عملی گردد. امام علی(ع) فرمودند:«عفت، خویشتن‌داری را در پی دارد و انسان را از پستی‌ها دور نگه مى‌دارد.( منتخب میزان الحکمة، ص 386).

 

3- تقویت روحیه انقلابی

مساجد، کانون اصلی تربیت جوانان مؤمن و مکتبی، شکل‌گیری مبارزات علیه رژیم ستم‌شاهی و پیروزی انقلاب اسلامی بوده است که امروز هم شاهد این هستیم که مساجد همچنان به عنوان مرکز حضور جوانان متدین و انقلابی است. رهبر فرزانه انقلاب نیز با تأکید بر حضور جوانان انقلابی در مساجد، یکی از عوامل پیروزی انقلاب را چنین تبیین می‌فرمایند: «یکى از علل پیروزى این انقلاب مبارک در ایران اسلامى و یا لااقل سهولت این پیروزى، این بود که مردم به مساجد اقبال پیدا کردند؛ جوانان مساجد را پرکردند.» (بیانات در دیدار علما، طلاب و مردم قم، 19دی1375) همان‌گونه که در مراحل مختلف انقلاب، دوران هشت سال دفاع مقدس و شرایط مختلف کشور، جوانان مسجدی در صیانت از حریم دین و انقلاب اسلامی نقشه های دشمنان را نقش برآب کردند، هم اکنون نیز فضای مسجد تربیت کننده نوجوانان و جوانانی است که با تجهیز خود به تقوا، دانش و بصیرت، مدافع اسلام، انقلاب و آرمان‌های آن هستند.

 

4- تربیت اجتماعی

مسجد با فراخوانى پیوسته مسلمانان به جمع و جماعت، روح جمع‌گرایى، اتحاد، انسجام، انعطاف و نظم‌پذیرى را در آنان تقویت مى‌کند. افزون بر این، مسجد معمولاً جایگاه طرح مشکلات و مباحث اجتماعى است و به طور طبیعى، با حضور در چنین مکانى روح تعهد و دردمندى در فرد ایجاد مى‌شود. چه بسا به همین منظوراز پیامبر اکرم نقل شده که ایشان دستور به شرکت در جماعت ومسجد می دادند:«علیکم بالجماعة و العامة و المسجد؛ در جماعت، مجالس عمومی و مسجد شرکت کنید.» (کنزالعمال ج7ص581).

 

5- مقابله با تهاجم فرهنگی غرب

اجرای برنامه‌های آموزشی و تربیتی و ارتباط عمیق و صمیمی امام جماعت با نوجوانان و جوانان می‌تواند موثرترین شیوه برای مقابله با تهاجم فرهنگی غرب باشد. مسجد با آموزش اعتقادات توحیدی و جهان‌ بینی قرآنی از مبدأ تا معاد و اخلاق اسلامی و برطرف‌سازی شبهات و شکوک موجب می‌گردد. نسل نو از لحاظ اعتقاد و عمل دینی قوی گردیده، فرهنگ اعتقادی و عملی اسلامی در آنان بارور و در برابر تهاجم فرهنگ غرب تا حد زیادی نفوذ ‌ناپذیر شوند. در حال حاضر 70 هزار مسجد در کشور وجود دارد که بزرگ‌ترین و عظیم‌ترین شبکه فرهنگی را تشکیل می‌دهد.

 

6- جلوگیری از انحرافات عقیدتی

مسجد می‌تواند تعلقات فکری نسل نو با دین را برقرار نماید. از آثار با ارزش تربیت جوانان با محوریت مسجد، کاهش چشمگیر انحرافات فکری در میان آنان و دور ماندن از گرداب عرفان‌های فریبنده نوظهور و فرقه‌های گمراه (شیطان پرستی و...) است. مسجد این ظرفیت را دارد که به عنوان مرکز معرفت ناب اسلامی و ارائه الگوهای معنوی و روحانی اصیل باشد. محلی باشد جهت عمل به حدیث پیشوای صادقمان که: «به آموختن حدیث به نوجوانانتان پیش از آن که منحرفین آنان را گمراه سازند، اقدام نمائید.»( تهذیب الأحکام ج8، ص111، ح30).

 

7- سلامت اجتماعی و کاهش بزهکاری

تربیت نسل نو در مساجد، سازنده یک اجتماع سالم دینی است. طبق روایتی که از امام علی( علیه‏السلام) نقل شده است، تأثیرات رفتاری که حضور در مسجد برجای می‏گذارد، می‏تواند جوانان را از فساد و گناه دورکرده و مسلمانان را به سمت یک جامعه سالم هدایت کند. حضرت می‌فرمایند:«کسی که به مسجد رفت و آمد می‌کند... کلماتی می‏شنود که او را از فساد و گناه باز می‏دارد. و یا به خاطر ترس [از خدا] یا حیا و آبرو، گناهی را ترک می‏کند.»( وسایل الشیعه، ج3، ص480) بر این اساس، تربیت قشر جوان در مساجد، می‏تواند نقش بازدارنده در ارتکاب جرایم و گناهان داشته باشد. امید است درسایه تلاش متولیان فرهنگی و دست‌اندر‌کاران امور مساجد، حضور فعال‌تر و پررنگ‌تر جوانان در مساجد وتربیت یافتگی بیش از پیش آینده‌سازان کشور اسلامیمان را با محوریت مسجد شاهد باشیم.

 

پایان پیام/
 

کد خبر 308534

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha