به گزارش خبرنگار قرآن و معارف خبرگزاری شبستان، برنامه «شب آسمانی» به تهیه‌کنندگی «علیرضا قطبی» با موضوع معضلات اجتماعی و با محوریت «تعهد به پیمان و عهد و عوارض ودوری از آن» با حضور حجت‌الاسلام و المسلمین «محسن کازرونی» به روی آنتن شبکه قرآن و معارف سیما رفت.
بر پایه این گزارش، حجت‌الاسلام و المسلمین کازرونی در این برنامه طی سخنانی با اشاره به اهمیت مساله وفای به عهد در آموزه‌های اسلامی اظهار کرد: جایگاه عهد و پیمان در اسلام به اندازه‌ای والاست که چندین مفهوم قرآنی و روایی در این رابطه بیان شده است که التبته همگی یک جوهره معنایی دارند.
وی ادامه داد: حضرت علی(علیه‌اسلام) در نهج‌البلاغه خطاب به مالک اشتر در زمانی که او را به مصر می‌فرستاد جمله‌ای معروف دارد مبنی بر اینکه وفای به عهد و پیمان مورد قبول همه مردم است.
کازرونی تصریح کرد: بنابراین وفای به عهد مولفه‌ای نیست که تنها به مسلمین اختصاص داشته باشد بلکه آیات و رواتی داریم که توصیه می‌کنند حتی در مورد کافر حربی در صورتی که با او عهدی بسته‌ایم وفادار به عهدمان باشیم و اگر کسی به چنین شخصی قول داده و پیمانی بست و او را در جامع اسلامی آورد باید از او محافظت کند یعنی به به عهد خودش در قبال آن شخص که یک کافر است عمل کند.
این پژوهشگر گفت: در جامعه امروز ما بسیاری از اختلافات ناشی از عدم پایبندی به وفا و عهد است که این مساله در عرصه‌های مختلف اجتماعی از جمله خانواده نمودی ویژه دارد و شاهد هستیم که تا چه اندازه در دادگاه‌ها و در بحث طلاق مراجعات افزایش یافته است که یکی از دلایل این مساله آن است که زن و مرد به آنچه که اقتضای یک پیمان است پایبند نیستند.
وی با اشاره به برخی حقوق مسلمین در قبال یکدیگر خاطر نشان کرد: در روایت داریم از حقوق مسلمانی بر مسلمان دیگر آن است اگر بیمار شد به زیارت‌اش روند، اگر عطسه کرد به او جمله‌ای بگویند مبنی بر عافیت، اگر از دنیا رفت در تشییع جنازه‌اش شرکت کنند که این حقوق در واقع انجام ندادن‌اش هیچ عقوبتی ندارد اما یک زمان صحبت از تعهد است که در مورد تعهد شرایط فرق دارد.
کازرونی در این راستا تصریح کرد: برای مثال فردی در یک شرکت مشغل فعالیت اقتصادی است در نتیجه در اینجا نگاه حقوقی بر تعهد او مترتب می شود البته به نظر من توامان با رویکرد حقوقی همواره باید رویکرد اخلاقی را نیز در نوع رفتار و عمل به تعهداتمان لحاظ کنیم.
این پژوهشگر علوم دینی افزود: شاید در این جا شاید بیان مصداق دیگری در وفای عهد بد نباشد، این داستان را شاید برخی از مخاطبان شنیده باشند که زمانی پیرمردی تصادف کرد و او را به بیمارستان بردند و او مدام می‌گفت عجله کنید، دست اخر از او پرسیدند چرا عجله کنیم شما باید معاینه شوی که پیرمرد جواب داد همسرم منتظر است،گفتند به او زنگ بزنید که پیرمرد گفت نمی‌توانم او در آسایشگاه است و آلزایمر دارد، گفتن اگر آلزایمر دارد که نیازی نیست چون شما را به یاد نمی آورد، پیرمرد جواب داد، او مرا به یاد نمی آورد اما من یک عمر با او زندگی کردم و او را به یاد دارم.
وی در ادامه به عوال خلف وعده اشاره و تصریح کرد: بعضا افراد توجیهات غیر موجهی دارند نظیر اینکه مثلا فرد از بیت‌المال اختلاس می‌کند و می‌گوید قبل از من بیشتر هم خورده‌اند یا بعدها طور دیگری عمل می‌کنم،یا مثلا فرد تصورات منفعت‌طلبانه‌ای دارد یعنی می‌خواهد به قدرت برسد و وعده می‌دهد.
کازرونی ادامه داد: در روایت داریم که که چندین گروه در روز قیامت هستند که خداوند نه به آنها نگاه می‌کند و نه لطفی به آنها روا می‌دارد،گروهی افرادی هستند که تعهدی با امامی عادل می‌بندند و صبر می‌کند که ببیند چیزی از حکومت به او می‌کسد یا خیر اگر نرسد عهد خود را فراموش می کند، دسته دوم کسی است که می‌خواهد جنسی را بفروشد اما صداقت ندارد، دسته بعد افرادی هستند که خداوند به او نعمت عطا کرده است اما انی فرد از انی نعمت به دیگری کمک نمی‌کند مثلا در بیابان است و آب دارد و دیگی تشنه مانده است اما به او آب نمی‌دهد.
وی عنوان کرد: هیچ‌کدام از پیامبران الهی و اولیای خدا برای رسیدن به هدف خود نقش پیمان نکردند بنابراین امکان ندارد که هدف وسیله را توجیه کند، برای مثال زمانی که جریان فتح قلعه خیبر پیش امد یکی از یهودیان آمد و به پیامبر(ص) گفت من می‌توانم راه ورود به قلعه را بگویم به شرطی که به من امان دهید که خانواده دارم،پایمر امان داد و آن یهودی که با گروه یهودیان داخل قلعه نیز مرتبط بود راهرا نشان داد و گفت اگر این بخش را حفر کنید به قسمتی می‌رسید که آب قلعه در آنجا جریان دارد،پیامبر(ص) به او امان داد و گفت: تو در امان هستی اما ما چنین نمی‌کنیم و نباید آب را بر دیگری بست و از خدا می‌خواهم که راه دیگری مقابل ما قرار دهد.
کازرونی تصریح کرد: همچنین از امام صادق(ع) نقل شده است و علامه طباطبایی نیز این ماجرا را در المیزان آورده است که روزی پیامبر(ص) در مسیری همراه اصحاب خود بود که یکی از یاران گفت برای کاری می‌رود و برمی‌گردد،پیامبر(ص) صبر کرد و آفتاب شدیدی بود، پیامبر(ص) فرمود: آمدن او طول کشید که یکی از اصحاب گفت برویم در سایه بایستیم اما حضرت جواب داد من به او قول داده‌ام و می‌مانم.
وی در ادامه افزود: البته این موارد تنها چندنمونه از مصادیق است،حال بیاییم و ببینیم در جامعه ما چند مورد ازاختلافات به علت عدم پایبندی به وفای عهد است،اینکه انسان بیاید و وعده‌ای بدهد و عمل نکند به ویژه اگر در مقامی و منصبی باشد این عملکرد او برم ردم اثر می‌گذارد و آنها نسبت به دین بدبین خواهد کرد لذا وفای به عهد از مواردی است که باید سرلوحه امور باشد.
پایان پیام/
نظر شما