حجت الاسلام احمد مبلغی، رییس دانشگاه مذاهب اسلامی در گفتگو با خبرنگار معارف خبرگزاری شبستان و در تبیین معیارها و شاخصه های مسلمانی و شبه افکنی ها و فتنه های تکفیرها در این خصوص گفت: معیار ما برای مسلمانی شهادتین است و همه مذاهب اسلامی در این نکته که چه چیزی ملاک مسلمان بودن و مسلمان دانستن افراد است، اتفاق نظر دارند.
وی افزود: این معیار به مثابه یک امر بدیهی و ضروری در اسلام شناخته می شود یعنی به محض این که کسی شهادتین را بر زبان جاری کند مسلمان است و همه احکام اسلامی بر آن مترتب خواهد شد. بداهت این امر به قدری زیاد است که همواره در طول تاریخ ادبیات این بداهت و ضروری بودن آن از سوی فقیهان مذاهب آشکار شده است.
تکفیری از خط قرمز فکری اسلام عبور کرده است
حجت الاسلام مبلغی در تبیین نوع دیدگاه و مبانی تفکر تکفیرها در این زمینه تصریح کرد: مشکل تکفیری آن است که به لحاظ کج اندیشی و انحراف از این امر بدیهی که معتمد و تکیه کرده بر روایات فراوان نبوی و اقوال بزرگان و فقهای بزرگ اسلام است، عبور می کند.
تکفیری از حیث فکری به جایی می رسد که خط قرمزهای فکری را نادیده می گیرد. خط قرمز فکری ما در اسلام یا عدم اسلام افراد، شهادتین است. ضمن این که اجرای این شهادتین نیازمند احراز صدق در ورای آن نیست یعنی لاز م نیست اگر کسی شهادتین را بر زیان جاری کرد احراز کنیم که او راست می گوید و قصد دیگری در کار نیست.
رییس دانشگاه مذاهب اسلامی خاطرنشان کرد: صرف بر زبان جاری شدن شهادتین کافیست که فرد را مسلمان کند حال چه در دل او ایمان را قوی ببینیم یا ضعیف. چه احتمال خلاف بدهیم که او می خواهد صورت سازی کند یا نکند و این امر تا جایی قوت یافته که حتی در شرایط جنگ نیز که نوعا اختیار اسلام، بوی ترس می دهد تا بوی صدق، اما اظهار شهادتین افراد پذیرفته است. چنانکه در تاریخ نقل است که در زمان رسول خدا صل الله علیه وآله ، فردی در یکی از جنگها شهادتین بر زیان جاری کرد اما پس از شهادتین به دست فردی از سپاه مسلمانان کشته شد و پیامبر صل الله علیه وآله وی را مورد عتاب قرار داد. این واقعه نشانگر انست که اهمیت تمرکز بر لفظ شهادتین تا جایی است که حتی در شرایط جنگ نیز که نوعا احراز صدق نسبت به شهادتین گفتن افراد، چندان ساده نیست، اما تمرکز باید صورت گیرد و جدی است.
اندیشه های مخالف ربطی به اصل مسلمان بودن افراد ندارد
وی در پاسخ به این سوال که آیا مرجعی برای اعلام مسلمان بودن یا مسلمان نبودن افراد وجود دارد یا خیر گفت: مرجعی برای این کار وجود ندارد چون یک امر بدیهی و روشن است. کسی که خود ادعای مسلمانی می کند نمی توان به او گفت شما مسلمان نیستی. درباره کسی که اسلام را انتخاب کرده و شهادتین بر زبان جاری می کند سه حالت قابل تصور است این فرد یا راه فسق و فجور را می رود که فاسق و فاجر شدن نیز به معنای کافر شدن او نیست و این مورد اجماع همه علما و مذاهب اسلامی است. لذا در این مورد تعبیر به فسق می کنند نه کفر.
گاه میان افراد مسلمان، اندیشه های متختلف و حتی مخالف یکدیگر رخ می دهد اما اصحاب و اتباع یک اندیشه و مذهب نمی توانند اتباع و اصحاب اندیشه دیگر را به دلیل نوع اندیشه های آنها، متهم به خروج از اسلام کنند. چرا که طرف مقابل نیز می توانند در مقابل همین رفتار را نسبت به آنها داشته باشد . اصولا اندیشه های مخالف ربطی به اصل مسلمان بودن افراد ندارد و این اختلاف اندیشه با اختلاف مذهب (همچنان که در متن این نام نهفته است) به معنای یک قرائت و یک نوع نگاه از اسلام است.
این پژوهشگر و محقق دینی یادآور شد: تکفیری ها در حقیقت دچار یک جمود فکری زیر ساختی غیر عقلانی و غیر اسلامی و بر خلاف بدهیات اسلام شده اند که تصور می کنند اندیشه های دیگران نیز باید همانند آنها شکل بگیرد تا مسلمان باشند در حالی که این غلط است.
جهان اسلام از نداشتن ادبیات تند فکری و عدم موضع گیری نسبت به تکفیری رنج می برد
وی افزود: مسئله دیگر آنست که اسلام اجازه برخورد مسلمان با مسلمان را نمی دهد مگر در جایی که بعنوان مثال «بغی» اتفاق بیفتد و اصولا باید راه صلح و تساهل در پیش گرفت. اما نسبت به تکفیری ها اسلام چنین چیزی را نپذیرفته چون تکفیری زیرساختهای اسلام را از بین می برد. گویی تکفیری خود نوعی خروج از اسلام پیدا کرده چرا که بدیهی اسلام را که قول و سیره پیامبر صل الله علیه وآله است انکار می کند. لذا اگر قرار باشد کسانی خارج از اسلام تلقی شوند، این وضعیت به دلیل تکفیر دیگران و کافر دانستن سایر مسلمانان، بیشتر بر خود تکفیرها تطبیق پیدا می کند.
رییس دانشگاه مذاهب اسلامی در پاسخ به این سول که راه حل مقابله با این گروه از منظر فقه اسلامی چیست؟ خاطرنشان کرد: تکفیری را اصولا باید در محاصره، محاق و انزوای کامل و محدودیت قرار داد چون ادبیات رسول گرامی اسلام صل الله علیه وآله به رغم این که یک ادبیات گشاینده بوده است اما نسبت به تکفیری شدید و تند بود. امروز جهان اسلام از نداشتن ادبیات تند فکری و موقفی (اظهار نظری) و عدم موضع گیری نسبت به تکفیری رنج می برد .
پایان پیام/
نظر شما