خبرگزاری شبستان: بردن فرزندان به نماز جماعت و سایر مراسمهای مذهبی، مزیّتهای بسیاری دارد؛ از جمله گرایش مثبت به مسجد و مناسک دینی، تقویت اعتماد به نفس و عزّت نفس و همچنین ارتقای ارتباط های اجتماعی آنان از جمله این اقدامات است. البته شایسته است که حضور فرزندان در مسجدها و مراسمهای مذهبی با بار عاطفی مثبت همراه باشد و خاطرههای خوشایندی در ذهن آنان ثبت کند.
بنابراین، والدین نقش عمدهاى در برقرارى ارتباط کودک و نوجوان با مساجد دارند. اصولاً بسیارى از کارهاى ناپسند تا به صورت عادت در نیاید در اجتماع انجام نمىگیرد. امام على(ع) یکى از روشهاى تربیتى را عادت مىداند که از آن به عنوان طبیعت دوم یاد مىکند و مىفرماید: «نفس را به انجام مکارم و تحمّل بار گران عادت ده، تا شرف نفس پیدا کرده، آخرتت آباد، و ستایش کنندگانت زیاد شوند». بر این اساس، اسلام سفارش مىکند فرزندان را از کودکى به نماز و روزه عادت دهید تا تقیّد به فرائض در بزرگسالى بر آنان دشوار نگردد.
اگر والدین، فرزندان خود را از کودکی و نوجوانی به حضور در مسجد و خواندن نماز و عبادات عادت دهند، این سنّت پسندیده به تدریج در ذهن آنان نقش بسته و با آن مأنوس میگردند. مساجد نیز میتوانند با برپایی برنامههای آموزشی و هنری اولین قدم را برای ایجاد این رابطه عاطفی بردارند.مهمترین نوع یادگیری انسان، یادگیری مشاهدهای است. بر همین اساس، یکی از روشهای تربیت، تربیت به وسیله الگو است، که میتوان آن را«روش الگویی» نامید.
انسانها به الگو نیازمندند. در خانواده، پدر و مادر میتوانند بهترین الگوی کودکان و نوجوانان باشند و اگر چنین شود، در شکلگیری رفتار آنها بسیار مؤثر خواهد بود. کودکان و نوجوانانی که شاهد حرکت سپندگونهی والدین هنگام نماز هستند، بهطور قطع به این نکته توجه بیشتری خواهند داشت. البته هرچه رابطه والدین با فرزندان عاطفیتر باشد، آنها بیشتر تأثیر میگیرند. هرچند پند و نصیحت هم اثرهایی دارد؛ امّا رفتار الگویی مؤثرتر است. شاید بر همین اساس گفتهاند که صدای عمل بلندتر است.
اولین الگوهای رفتاری برای کودکان والدین هستند و رفتار آنها مورد تقلید و همانند سازی کودکان قرار میگیرد ـ دختر از رفتار مادر و پسر از رفتار پدر ـ بیشتر متأثر می شود. به همین جهت رفتار مسجد رفتن و استقبال از شعائر دینی والدین نقش بسیار والایی در جذب کودکان و نوجوانان به مساجد دارد. پر واضح است که پدر و مادری که خود در امر مسجد روی مشکل دارند و یا اینکه مسجد در چشم و دل آنان اصولاً پر رنگ و پر بها نیست، همین نگرش به فرزندان آنان نیز منتقل میشود. پس از چنین فرزندانی نباید انتظار استقبال از مسجد را داشت.
اهمیت حضور والدین به همراه فرزندان در مساجد و محرابها از این لحاظ است که این رفتار والدین باعث میشود که فرزندانشان با چنین محیطهایی انس و الفت بگیرند و صبغه دینی بر روح و روانشان بخورد و به تدریج به عنوان یک امر نهادینه درآید که خود در فرهنگ مسجدروی جامعه در آینده بسیار مؤثر است.این یک واقعیت است که کودکان را باید به مساجد و مراکز دینی و جلسات موعظه و قرائت قرآن برد و به آنان نحوه عبادت و قرآن را آموزش داد.
فرهنگ انس گرفتن با مسجد و در رأس آن نماز و انجام سایر فرایض دینی به عنوان یک حرکت ارادی، آگاهانه و مستمر باید از آغاز دوران کودکی در نظام تربیتی خانه، مدرسه و جامعه به عنوان یک اصل مهم تربیتی مدّ نظر قرار گیرد.
یکی از نویسندگان بر این باور است که: هر چه میزان شرکت کودک و فعالیتهای او در [این] محیطها بیشتر باشد، به نگرشهای دینی والاتری دست خواهد یافت. نکته جالب دیگر در این زمینه آن است که میزان علاقهمندی کودک به این محیطهای مقدس نیز با میزان شرکت او و ارتباط و فعالیتش در این محیطها رابطة مستقیمی دارد.
البته برای موفقیت در این کار لازم است برای کودکان، در کنار عبادت و نماز برنامههای متنوع و جذّابی وجود داشته باشد؛ مانند اهدای جوایز، کارت تشویق، پخش شیرینی و شکلات در بین کودکان که زمینه جذب آنان را به عبادت فراهم میکند.
دکتر شرفی نقل میکند: در وقفنامه یکی از عالمان بزرگ که حدود یک قرن پیش میزیسته آمده است که فرمود: آنچه از من بجا مانده آن را گردو بخرید و در مسجد نگهداری نمایید تا آنگاه که کودکانی همراه با والدینشان به مسجد میآیند، به آنها هدیه دهید، تا عشق و علاقه به خدا، مسجد و منبر از ابتدا در آنها جوانه زند و در بزرگسالی هم اهل مسجد و معنویت شوند.
نویسنده: عسکری اسلامپور کریمی
پایان پیام/
نظر شما