اصلاح یعنی حفظ دامان دین از آلودگی نه بستن دست و پای آن!

خبرگزاری شبستان: "حضرت رسول (ص) به آن افرادی که از جنگ برگشته بودند. جنگ سختی هم بود می گویند آفرین بر کسانی که از جهاد اصغر پیروزمندانه بازگشتند در حالی که جهاد اکبر برایشان باقی مانده است برخی ترسیدند و تعجب کردند گفتند ما تازه از این جنگ به این سختی بازگشته ایم پس تکلیف جهاد اکبر چیست؟ پیامبر (ص) فرمودند: مبارزه با نفس همان جهاد اکبر است." این جملات بخشی از سخنان حجت الاسلام علی قهرمانی، مدیر موسسه ندای فطرت است که مشروح آن از نظرتان می گذرد: 

اصلاح به چه معناست و اصلاح سبک زندگی یک انسان مومن چگونه تعریف می شود؟
امام حسین (ع) در ابتدای قیامشان بیان کردند که من برای اصلاح امت جدم رسول الله (ص) قیام کردم. اصلاح طلبی نه به معنای عقیده خاص سیاسی که در مقابل اصولگرایی قرار می گیرد بلکه به معنای اصلاح کردن دیگران است. متاسفانه برخی اصطلاحات رایج می شوند که درست نیستند و گاهی معنای غلطی هم از آن استنباط می شود؛ در حالی که اصلاح طلبی باید در مشکلاتی که در جامعه رخ می دهد و ممکن است دامن دین را آلوده کند اتفاق بیفتد. نه اینکه با قیچی اصلاح بخواهیم شاخه های دین را ببریم.
این طلب اصلاح و اینکه انسان بخواهد مصلحانه زندگی کند و بدی ها را درست کند گام بالاتری است در صورتی که درجه بالاتر در همین راستا و اینکه مثلا در جایی یک فردی در حال زندگی است و به مشکلاتی در زندگیش برخورد می کند و سعی می کند مشکلات را از جلوی خود و دیگران بردارد، این یک نوع اصلاح طلبی است اما یک گام بالاتر وجود دارد و اینکه انسان زندگی خود را بر پایه اصلاح بنا کند. مانند کاری که امام حسین (ع) کردند و از زندگی تا مرگشان طوری بود که از اول تا آخرش مصلحانه پایه گذاری کرده بودند.
 

اصلاح طلبی چندمین مرحله از سبک زندگی ایمانی است و چه مراحلی در فوق یا بعد از آن وجود دارد؟
اصلاح خواهی آخرین مرحله از زندگی ایمانی است و بالاتر از این مرحله نیز وجود دارد و آن چیزی است که ما به عنوان زندگی جهادی از آن یاد می کنیم.
در زندگی جهادی انسان هم باید صالح باشد و هم مصلح و اصلاح طلب به عنوان واقعی و از این بالاتر بیش از علاقمندی به خود دنبال این باشد که هر جا که هست، خدمت کند.
مثالی در این باره می زنیم: امام حسین (ع) زمانی که کودک بودند با امام حسن مجتبی (ع) در حال گذر بودند که می بینند پیرمردی اشتباه وضو می گیرد، فرزندان رسول خدا (ص) می توانستند به او بگویند کارت اشتباه است و پیرمرد هم ناراحت نشود زیرا این دو کودک به تصریح آیات الهی می پردازند و فرزندان رسول (ص) هستند و تنها نوادگان ایشان نیستند.
با توجه به اینکه در آیه مباهله آن حضرات (ع) فرزندان رسول خدا (ص) معرفی می شوند و این مهم به تصریح خداوند است. اما راه دیگری را انتخاب می کنند که نه تنها پیرمرد ناراحت نمی شود و کاری می کنند که ماندگار هم می شود چون در فکر اصلاح طلبی هستند. ما نیز اگر بخواهیم بدی ای را اصلاح کنیم باید از راهش وارد شویم.
یا زمانی که امام حسین (ع) در زمان خلیفه دوم روی منبر می رود و خلیفه به او می گوید چرا به جای من رفته ای می گوید این جای تو نیست جای جد من رسول الله (ص) است و اینگونه به او یادآوری می کند که جای پدرش را غصب کرده اند. مثال های این چنینی کم نیست و نشان می دهد ایشان زندگی شان را بر پایه مجاهدت استوار کرده اند.
 

مجاهده در سبک زندگی اسلامی به چه معناست؟ چه جایگاهی دارد؟
مجاهده به معنای مقاتله نیست. گاهی افراد جهادگر را با پیکارگر اشتباه می گیرند ما کسی را داریم که کارش جنگ در میدان نبرد است در زبان عرب به آن مقاتله می گویند اما زمانی هم هست که معنایی والاتر  از جنگ دارد و به معنای حرب است. حرب در میدان جنگ است اما به بیرون از این میدان هم مربوط می شود و زمانی را شامل می شود که جنگ سرد و گرم با هم شکل بگیرند. مانند وضعیت جمهوری اسلامی ایران که هم اکنون جنگ فرهنگی دارد.
حال سوالی پیش می آید آیا در غیر این زمان هم انسان می تواند پیکار کند؟ بله؛ به چنین فردی جهادگر می گویند. حضرت رسول (ص) به آن افرادی که از جنگ برگشته بودند. جنگ سختی هم بود می گویند آفرین بر کسانی که از جهاد اصغر پیروزمندانه بازگشتند در حالی که جهاد اکبر برایشان باقی مانده است برخی ترسیدند و تعجب کردند گفتند ما تازه از این جنگ به این سختی بازگشته ایم پس تکلیف جهاد اکبر چیست؟ پیامبر (ص) فرمودند: مبارزه با نفس همان جهاد اکبر است. جهاد با پلیدی ها و زشتی های بیرون است. این زندگی جهادی بالاترین مرحله از زندگی ایمانی است. که فرد سراسر زندگیش جهاد است و زمانی با ناملایمات بیرونی مبارزه می کند و گاهی به پیرایش نفس خویش می پردازد.
خیلی ها از این مرحله گذشته اند افرادی که به این مرحله می رسند در زندگی ایمانی اولین اصلاح را از درون خودش آغاز می کند. این است که چنین فردی اینگونه موارد و زندگی اینچنینی برایش آسان شده است و حالا اگر بدی کوچکی هم برایش اتفاق بیفتد راحت می تواندآن را کنار بزند.
حال در این مرحله خودش که به این مرتبه رسیده است سعی می کند دیگران، خانواده، دوستان و افراد دیگر را با زبان خوش و با شیوه های جذاب، ملایم و نرم به سمت دین بکشاند و از بدی ها رها می کند.
از این بالاتر دایره جهاد را گسترده تر می کند مثالی از دوران معاصر زندگی حضرت امام را می زنیم حضرت امام نه تنها با بدی های درون شان مبارزه کردند و ملکه ایمان و جهاد با نفس کرده بودند که این مرحله برایشان ساده شده بود و شاید جهاد به این معنایی که برای ما و شما بود برای ایشان متصور نبود و شیطانی در درونش نبود که دوباره بخواهد ایشان را به گمراهی بکشاند.
ایشان پا را فراتر گذاشته بود، به دوستان و اطرافیان و سپس به جمهوری اسلامی ایران و ملت رسیده بود، ببینید مقام کجاست که امام موسی کاظم (ع) در حدیثی در میزان الحکمه ش 2257 می فرمایند مردی از قم قیام می کند و مردم دنیا را به حق دعوت می کند. کسانی که یاران روح الله را تشکیل می دهند امام نمی فرماید فقط در زمان خودشان کسانی هستند که دل هایشان از فولاد محکمتر است. این اوصاف فردی جهادگر است و وقتی به زندگی جهادی گام می نهد باید اینگونه باشد و بالاترین مرحله در این گام این است که از جنگ خسته نمی شوند جنگی که حضرت در اینجا می فرمایند جنگ ابزاری نیست و واژه حرب را بکار برده اند، حضرت (ع) می فرمایند کسانی که اهل جهاد هستند از مبارزه چه با دشمن خارجی و چه با دشمن بیرونی هیچگاه خسته نمی شوند.
ویژگی یک فرد جهادگر در مرحله اول این است که جهاد را در راه خدا انجام می دهد. برای جهادش گستره خاصی را مشخص نمی کند، از این پیکار هیچگاه خسته نمی شود و سومین ویژگی جهاد انتظار است که انتظار یکی از قسمت هایش منتظر امر الهی بودن است.
مانند یاران سیدالشهداء (ع) که قبل از عاشورا منتظر امر الهی بودند تا فردی علم اصلاح را برافراشته کند، دور آن جمع شوند و از دین حمابت کنند و این اتفاق توسط امام حسین (ع) افتاد.
پایان پیام/