خبرگزاری شبستان: پاسخگویی به سوالات مردم از سوی امامان جماعت، حضور روحانیون اندیشمند و آشنا به مباحث دینی در مساجد به منظور در تحکیم بنیان خانواده و ترویج سبک زندگی ائمه اطهار(ع) در جامعه، آشنا کردن مردم با سبک زندگی اسلامی، تبیین مشکلات و آسیب های اجتماعی از زبان دین برای مردم و ارتقای سطح آگاهی های مردم محور بخش اول گفتگوی خبرگزاری شبستان با حجت الاسلام رضازاده خویی، امام جماعت مسجد امام حسن مجتبی(ع) و استاد دانشکده علمی و کاربردی محمد رسول الله(ص) بود. آنچه در ادامه می خوانید بخش دوم گفتگوی خبرنگار شبستان با وی است.
- مقام معظم رهبری در نوزدهمین اجلاس سراسری نماز که در بیرجند برگزار شد به تبیین شاخصه های مسجد طراز اسلامی پرداختند و بر لزوم دست یابی به مسجد طراز اسلامی تاکید داشتند از نظر شما مسجد طراز اسلامی چه ویژگی هایی باید داشته باشد؟
مسجد طراز اسلامی، مسجدی است که در آن سه نوبت نماز جماعت اقامه شود و امام جماعت، مدیر مسجد و محله و پاسخگوی نیازهای مردم همچون مساجد صدر اسلام باشد. مسجد باید از طرفی درحوزه های مختلف به مردم مشاوره ارایه دهد و در فرهنگ سازی دینی نقش قابل توجه ای داشته باشد. بدون شک اگر مساجد دارای امام جماعتی باشند که برطرف کننده تمام سوالات دینی و اجتماعی باشد می توان گفت مساجد به مساجد طراز اسلامی که مد نظر مقام معظم رهبری است نزدیک شده اند.
البته باید گفت امروز در شهر تهران و حتی در اقصی نقاط کشور مساجدی که تلاش دارند ویژگی های مسجد طراز اسلامی را داشته باشند، کم نیستند به عنوان مثال در مسجدی که امام جماعت آن هستم سعی ام بر این اساس است که در مورد موضوعات مختلف به مردم آگاهی دهم از بحث راهنمایی و رانندگی گرفته تا مباحث مربوط به موضوعات روز جامعه و کشور.
به اعتقاد من مسجد طراز اسلامی باید در ابعاد مختلف زندگی مردم نقش داشته باشد. همان گونه که پیامبر اسلام (ص)، اسلام را از مسجد آغاز کرد و به دنیا رساند این اقدام را باید ائمه جماعات، فعالان مساجد و خادمان مساجد هم انجام دهند و با سعه صدر به مشکلات و مسائل مردم رسیدگی کنند.
یکی دیگر از ویژگی های مسجد طراز اسلامی، حضور امام جماعت آگاه به علم روز، خوش اخلاق و تاثیرگذار بر مردم است. گاهی تاثیر گذاری برخی مساجد بر مردم به قدری زیاد است که مردم بسیاری از مسائل و مشکلات شخصیشان را به راحتی با امام جماعت در میان می گذارند و آن مشکل را با مشورت وی رفع می کنند.
یکی از این مساجد که می توان گفت تاثیرگذاری امام جماعت آن مسجد بر مردم بسیار بالا است و مردم به راحتی با آن ارتباط دارند، مسجد شفا واقع در خیابان ولی عصر تقاطع خیابان شهید بهشتی و مطهری است. امام جماعت این مسجد، آیت الله سید رضی شیرازی بیش از 50 سال است که امام جماعت این مسجد است و درواقع یکی از عوامل موفقیت وی در این است که در هر نوبت که برای اقامه نماز در مسجد حضور می یابد، قبل و بعد از نماز به گفتگو و احوال پرسی از مردم می پردازند و از نزدیک با مردم ارتباط داشته و جویای احوالشان هستند این خود می تواند عامل مهمی برای جذب مردم در مساجد باشد.
در واقع یکی از عوامل موفقیت مسجد و اینکه مسجد به مسجد طراز اسلامی نزدیک شود این است که امام جماعت، ارتباط صمیمانه خود با مردم را حفظ کند این موجب می شود که مردم حضور دائمی در مسجد داشته باشند. علت موفقیت نبی مکرم اسلام(ص) در دوران رسالتشان به نقل از امام صادق(ع) اخلاق و رفتار پسندیده آن حضرت با مردم بود که موجب شد، مردم به دین مبین اسلام گرایش پیدا کنند.
یکی دیگر از شخصیت هایی که من خودم از وی الگو برداری کرده ام، آیت الله عطاء الله انصاری است. وی بیش از 50 سال است که امام جماعت مسجد عبدالله خان بازار تهران و مسجد انصاری خیابان مولوی است. وی با وجود آنکه فاصله منزلشان با مسجد بسیار طولانی است، سالیان سال است برای اقامه نماز جماعت این مسیر را طی می کند و هر روز در مسجد حضور دارد به گونه ای که خود وی نقل می کرد که در طول 50 سال امامت جماعت فقط 70 روز برای مسافرت از شهر خارج و در مسجد حضور نداشته است. ارتباط نزدیک وی با مردم موجب شده است که ساعت ها پس از نماز در مسجد حضور داشته و جوابگوی مشکلات مردم باشد.
به اعتقاد من یکی از مهم ترین مولفه ها در دست یابی به مسجد طراز اسلامی، امام جماعت مسجد است چرا که مساجدی هستند که علی رغم ظاهر بزرگ و آراسته نتوانسته اند کارکردهای مسجدطراز اسلامی را داشته باشند.
مسئولان، هیئت امنا و فعالان مسجد خادم افتخاری شوند
- یکی از مشکلات و چالش هایی که مساجد با آن مواجه هستند این است که اقامه سه نوبت نماز در برخی از مساجد انجام نمی شود. اگر راهکاری برای رفع این مشکل به نظرتان می رسد، آن را پیشنهاد دهید.
بر اساس حکمی که مرکز رسیدگی به امور مساجد برای امامان جماعت مساجد می نویسد، امام مسجد باید در سه نوبت برای اقامه نماز جماعت در مسجد حضور داشته باشد یا حداقل دو نوبت در مسجد حضور داشته باشد و در صورتی که در مسجد برای اقامه نماز جماعت حضور نداشت به جای خود کسی را جانشین کند زیرا که دغدغه و مطالبه رهبری اقامه نماز جماعت مساجد در سه نوبت است.
اما امروز یکی از مشکلات و چالش هایی که در مساجد با آن روبرو هستیم اقامه نشدن نماز جماعت در سه نوبت در مساجد است. مساجدی که به این دستور العمل عمل نکنند یا از سوی مردم گزارش هایی در این زمینه به مرکز رسیدگی به امور مساجد اعلام شود، به آن امام جماعت تذکر داده می شود. مرکز رسیدگی به امور مساجد هم همه ساله بازرسانی را برای نظارت بر این امر به مساجد ارسال می کند و هر سال همزمان با برگزاری اجلاس روز جهانی مساجد، گزارش هایی در زمینه اقامه نماز جماعت به مسئولان ارایه می شود.
یکی دیگر از مشکلاتی که با آن روبرو هستیم باز نبودن درب مساجد بر مردم است. این موضوع هم همواره یکی از مطالبات مقام معظم رهبری است و دستورات و تاکیداتی هم برای ائمه جماعات در این زمینه داشته اند که درب مساجد از اذان ظهر تا بعد از نماز مغرب و عشاء بر روی مردم باز باشد و این نظر برای همه مساجد است و مختص مساجد محوری نیست.
ولی متاسفانه برخی از مساجد در این زمینه بهانه های مختلفی دارند و می گویند که خادم مسجد به دلیل حقوق پایین نمی تواند حضور دائمی در مسجد داشته باشد یا مشکلات دیگر. ولی با همکاری و هماهنگی های لازم میان امام جماعت، هیئت امنا و خادمان مساجد می توان این مشکل را رفع کرد.
از زمانی که این دستور رهبری به مرکز رسیدگی به امور مساجد ابلاغ شد در مسجدی که امام جماعت آن هستم این موضوع را مورد توجه قرار داده ام و به مسئولان، هیئت امنا و فعالان مسجد گفتم که بیایند در این زمینه به صورت خادم افتخاری در مسجد خدمت و به خادم مسجد در این زمینه کمک کنیم. به گونه ای که هر روز یک نفر به جای خادم در مسجد مشغول به کار می شود و به این ترتیب خادم مسجد هم به دیگر کارهای شخصی و مشکلاتش می رسد. این اقدام با الگوبرداری از مساجدی که این طرح را انجام می دهند در برخی از مساجد اجرا می شود و موفقیت هایی را هم در برداشته است.
- مردم مطالبات و انتظاراتی از ائمه جماعات مساجد دارند. به اعتقاد شما این مطالبات برحق است؟ شما به عنوان امام جماعتی که قریب 20 سال است امام مسجد امام حسن مجتبی(ع) هستید با چه مشکلات و موانعی برای جلب رضایت مردم و تحقق منویات رهبری روبرو هستید؟
برخی از مطالباتی که مردم از امام جماعت مسجد محله خود دارند را ائمه جماعات می توانند برطرف کنند ولی برخی از این مطالبات خارج از انتظار است. یکی از مشکلاتی که ائمه جماعات در مساجد با آن روبرو هستند انتظاراتی است که مردم از امام جماعت دارند و امام جماعت مسجد نمی تواند آن انتظارات را بر آورده کند. به عنوان مثال مردم انتظار دارند امام جماعت نامه های آنها برای دریافت وام امضا کند تا بتواند از بانک ها وام دریافت کنند.
از اشتباهات بانک ها نیز این است که برای دریافت وام فرمی را بدون هماهنگی با مرکز رسیدگی به امور مساجد تنظیم کرده اند که باید کسی که وام می خواهد، از امام جماعت مسجد یا هیئت امنا امضا بگیرد. در صورتی که امام جماعت آن فرم را امضا و شخص وام گیرنده، اقساطش را نپردازد مسئولین بانک به سراغ مسجد می روند و از امضا جماعتی که فرم درخواست کننده وام را امضا کرده، می خواهند که در این زمینه پاسخگو باشد.
اخیرا در این زمینه مرکز رسیدگی به امور مساجد دستورالعملی به مساجد ارسال کرده است که در چنین مواردی تنها محل سکونت وام گیرنده و اینکه تا چه زمانی در آن محل سکونت دارد تایید می شود و امام جماعت حق ضمانت برای شخص را به صورت کامل ندارد تا زمانی که آن شخص از آن محل رفت مشکلی برای امام جماعت و هیئت امنای مسجد پیش نیاید.
در برخی مواقع وقتی افراد شناسنامه هایشان گم می شود، برای دریافت شناسنامه المثنی به مسجد مراجعه و تاییدیه امام جماعت را می خواهند که در این زمینه هم ثبت احوال دستور العمل های لازم را به ائمه جماعات ارایه داده است. همچنین از ائمه جماعت خواسته شده است که اگر کسی علیه کس دیگر به دادسرا شکایتی کرد امام جماعت مسجد حق امضاء یا گواهی علیه یا له کسی را ندارد. در واقع برخی از مطالباتی که مردم از ائمه جماعات دارند مطالباتی خارج از انتظار است و امام جماعت نمی تواند آن مطالبات را پاسخگو باشد.
-مطالبات به جایی که مردم از مساجد و ائمه جماعات دارند چه مطالباتی است به این مطالبات هم اشاره ای داشته باشید.
تبیین مسائلی همچون دستورات دین، احکام شرعی و تفسیر قرآن و پاسخگویی به سوالات مردم از جمله مطالباتی است که امام جماعت مسجد باید نسبت به آن ها پاسخگو باشد. امام خمینی(ره) فرمودند: ما انقلاب کردیم، مساجد را اداره کنیم. اما برخی از مطالبات مردم باید توسط دولت مردان تامین شود اگر در تهران و دیگر شهرها، وزرا، مسئولان و مدیران در نمازهای جماعت مساجد حضور یابند این موجب می شود که مساجد رونق یابند از طرفی حضور مسئولان در مساجد موجب می شود که از نزدیک با مشکلات مساجد و نیز مردم آشنا شوند.
موفقیت علمای شیعه در طول تاریخ اسلام به دلیل با مردم بودن آنها بود. اوایل پیروزی انقلاب اسلامی وقتی می خواستند، حقوقی برای ائمه جماعات در نظر بگیرند امام خمینی (ره) مخالفت کردند و فرمودند که روحانیت شیعه باید مستقل باشند.
برخی از مساجد مشکلات مالیشان را با رقباتی که مساجد دارند رفع می کنند، ولی بیشتر مردم، هزینه های مساجد را تامین می کنند. مساجد می توانند در رفع بسیاری از معضلات و مشکلات جامعه تاثیرگذار عمل کنند. این انقلاب به برکت مساجد به پیروزی رسید و قبل از پیروزی انقلاب اسلامی و در دوران هشت سال دفاع مقدس، مساجد بودند که نقش مهمی در پیشبرد اهداف انقلاب ایفا کردند و در واقع 99 درصد اعزام ها به جبهه ها از بچه های مساجد بود.
توانمندی دولت در کمک به مساجد در حد اعلا باشد
- در کنار حمایت های مردمی، ورود دولت به حوزه مسجد تا کجا به پیشبرد اهداف مساجد کمک می کند؟
امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری تاکیدشان بر عدم دولتی کردن مساجد است ولی دولت باید تسهیلات لازم برای مساجد را فراهم کند و توانمندی دولت در کمک به مساجد باید در حد اعلا باشد.
به عنوان یک امام جماعت مطالبه ام از دولت این است که مسئولان و مدیران رده بالای کشور با حضور در مساجد، مردم را در جریان اقدامات و برنامه های که در کشور انجام می دهند، قرار دهند و از نزدیک در جریان مشکلات مساجد و مردم قرار گیرند و با حضورشان در مساجد در واقع مشکلات و در خواست های مردم را به دولت مردان منتقل کنند.
پایان پیام/
نظر شما