توجه به وجه تعلیمی آیات به جای وجوه مختلف آیه؛ شیوه تفسیری امام موسی

گروه قرآن و معارف: حجت‌‌الاسلام ایازی توجه امام موسی صدر به وجه تعلیمی آیات به جای ذکر احتمالات و وجوه مختلف در آیات را از جمله مولفه های تفسیر این دانشمند شیعه دانست.

به گزارش خبرنگار قرآن و معارف خبرگزاری شبستان، دهمین نشست از سلسله نشست‌های پیرامون آثار و شخصیت امام موسی صدر، عصر دوشنبه، پنجم خردادماه مقارن با شب مبعث حضرت رسول اعظم(ص)، با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمحمد علی ایازی، قرآن‌پژوه و استاد حوزه و دانشگاه در محل موسسه فرهنگی امام موسی صدر برگزار شد.

وی در ابتدای کلام خود با اشاره به نقش هرمونتیکی در تفسیر قرآن اظهار کرد: شخصیت خود مفسر، یکی از مهمترین دیدگاه‌های هرمونتیکی است که نقش بسیار زیادی در تفسیر دارد. به عبارت دیگر فضای فکری و شخصیتی، پس زمینه‌های ذهنی مفسر و ... از عواملی است که سبب دیدگاه‌های تفسیری مختلف می‌شود.

 

حجت‌الاسلام ایازی ادامه داد: این تنوع تفسیر قرآن کریم دیگر محدود بین یک مکتب و مذهب خاص با سایر مذاهب نیست بلکه در خود آن مذهب هم بین مفسران آن اختلاف نظرهای زیادی دیده می‌شود. به عنوان مثال در عصر معاصر مقوله گرایش‌های اجتماعی، نقش مهمی در شکل‌گیری دیدگاه مفسر قرآن کریم دارد.

وی بیان کرد: به این موضوع شهید مطهری نیز به فراخور طرح بحث علم فقه تاکید دارند که بازگو می‌کنند عده‌ای از فقها مخاطبانی فراتر از اطرافیان خود را در صدور فتوا در نظر می‌گیرند و عده‌ای از فقها صرفا مخاطبان اطراف خود را در نظر می‌گیرند که این وسعت دید فقیه در بیان حکم موثر است.

 

این قرآن‌پژوه تصریح کرد: امام موسی صدر در تفسیر شاگرد علامه طباطبایی بودند و این دغدغه را داشتند که دین را با شیوه‌ای زیبا و به دور از دل‌زدگی برای مردم بیان کنند. قرآن کریم در عصری نازل شد که فصاحت و بلاغت مهمترین ابزار تبلیغی بود و این کتاب آسمانی از این ابزار تبلیغی نهایت استفاده را برد. از این رو امام موسی صدر نیز همواره تبلیغ زیبای معارف دین را مدنظر داشتند.

وی عنوان کرد: در بررسی آثار امام موسی صدر نباید فقط به دو جلد کتاب تفسیر قرآن ایشان توجه شود بلکه هر جا که به آیات قرآن کریم استناد کردند، نشان‌دهنده شیوه تفسیری ایشان است. این دانشمند والا مقام در تفسیر خود به دنبال این بود که پیام آیات را با وجهی روشن و ساده و به دور از الفاظ پیچیده به مخاطب برساند تا مخاطب با آشنا شدن با پیام آیات، با آنها انس گیرد.

 

حجت‌الاسلام ایازی توضیح داد: در تفسیر المیزان، علامه طباطبایی وجوه مختلف و احتمالات تفسیر یک آیه را ذکر می‌کنند در حالیکه ما در آثار امام موسی صدر، این بیانات احتمالات و وجوه مختلف معنا کردن آیه را مشاهده نمی‌کنیم. ایشان تفسیر قرآن را منحصر در صدر اسلام نمی‌دانستند و بر این اعتقاد بودند که قرآن همیشه نو هست و حرف‌های به روز دارد.

وی اظهار کرد: تفکر و تدبر در منظومه فکری امام موسی صدر به معنای یک گوشه نشتن و با دوری از جامعه به اندیشه پرداختن نیست بلکه جنبه اجتماعی بودن در آثار وی بسیار پررنگ است. همین ارتباط با جامعه و درنظر گرفتن شرایط مختلف مردم باعث پذیرش وی در گروه‌های مختلف شیعه و سنی و حتی مسیحیان لبنان شده بود.

 

این مولف کتب قرآنی ادامه داد: امام موسی صدر به دور از تعصبات مذهبیف تغسیر را به شکلی فرا مذهبی و فراجناحی بیان می‌کردند به طوریکه در سفر به لبنان خود به عینه مشاهده کردم که چقدر اهل سنت و مسیحیان لبنان از این دانشمند با عظمت و تجلیل یاد می‌کردند. حتی ملک عبدالله خود را برادر دینی امام موسی صدر معرفی کرد.

وی تصریح کرد: آیت‌الله‌العظمی بروجردی، منادی بحث تقریب مذاهب اسلامی در قرن حاضر بود و امام موسی صدر که شاگرد ایشان بود، این مسئله را در گفتار و عمل رعایت می‌کردند و از این رو از فرق و آیین مختلف، همگی امام موسی صدر را از آن خود می‌دانستند.

 

این استاد حوزه و دانشگاه توضیح داد: قرآن کریم این ویژگی را دارد که هرقدر دانش و معرفت انسان بالاتر رودف به ابعاد جدیدتری از این کلام آسمانی پی می‌برد. بنابراین اگر در عرصه علوم اسلامی خاتم المجتهدین، خاتم الفقها و مانند این القاب وجود دارد ولی هرگز بحث تفسیر قرآن انتها و پایان ندارد و خاتم المفسرین نداریم.

حجت‌الاسلام ایازی یادآور شد: نگاه نقادانه و اصلاح‌گرانه امام موسی صدر باعث شد که برای اصلاح وضع حوزه علمیه آن روزگار و ارتقای سطح فعالیت‌های آن، به همراه شهید بهشتی طرحی را برای اصلاح حوزه علمیه تدوین کنند.

وی ابراز کرد: امام موسی صدر همچون سیدجمال الدین اسدآبادی، دغدغه رجوع مسلمانان به قرآن کریم و عمل واقعی به دستورات این کتاب آسمانی و مرتفع کردن مشکلات زندگی و رفع عقب‌ماندگی را دنبال می‌کردند و بعد از دیدن زندگی سخت و دشوار شیعیان لبنان همواره با تبیین به معارف قرآن کریم در تلاش برای بهبود وضع فرهنگی و معیشتی شیعیان آن منطقه بودند.
 پایان پیام/

 

کد خبر 371146

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha