خبرگزاری شبستان- گیلان، بنا بر اطلاعات و آمار منتشر شده از سوی نهادهای بین المللی چون یونسکو، ایران، چین و هند سه کشوری هستند که از تنوع بی‌نظیری در تولید صنایع دستی برخوردارند و به نوعی این سه کشور، سه قطب اصلی صنایع دستی جهان هستند. کارشناسان یونسکو معتقدند جمهوری اسلامی ایران به لحاظ تنوع تولید و تعداد رشته‌های زنده و فعال، بزرگترین کشور جهان در بعد صنایع دستی است. در حال حاضر 256 رشته فعال صنایع دستی در ایران وجود دارد که بسیاری از این صنایع به مرور زمان منسوخ شده و نیازمند احیای دوباره هستند.
صنایع دستی برخوردار از ذوق هنری بوده و مهمترین عامل در رفع بیکاری و ایجاد اشتغال برای هر جامعه‌ایی محسوب می‌شوند چراکه نیازی به خرید مواد اولیه از خارج یا واردات نداشته و تجهیزات و نیروی انسانی آن بومی است. 20 خرداد مصادف با 10 ژوئن به نام روز جهانی صنایع دستی نامگذاری شده است که این نامگذاری بهانه‌ایی شد تا در گفتگو با نادر ذاکری، معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گیلان به بررسی وضعیت صنایع دستی استان بپردازیم.
صنایع دستی تبلور عینی فرهنگ و مظاهر هنری
ذاکری، معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گیلان در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار خبرگزاری شبستان با بیان اینکه صنایع دستی هر استان نشان دهنده هویت و فرهنگ مردم آن منطقه است، اظهار کرد: صنایع دستی حاوی خلاقیت‌ها و استعدادهای سازنده مردم است.
وی ادامه داد: با نگاه به صنایع دستی هر قوم و قیبله‌ای می‌توان دریافت که در گذشته آن مردم چگونه فکر میکردند؟ روابط آنها با یکدیگر و ملت‌های دیگر چگونه بود؟و به چه شیوه‌ای می‌زیستند؟
ذاکری با تصریح اینکه گیلان در زمینه صنایع دستی قدمتی دیرینه دارد، گفت: حفظ فرهنگ‌های بومی، منطقه‌ای و ملی مهمترین وظایف مسئولان کشور است.
وی صنایع دستی را تبلور عینی فرهنگ و مظاهر هنری و از نوع هنرهای کاربردی و مردمی دانست و افزود: ظرفیت بالای گیلان در زمینه هنرهای دستی و رفع موانع و مشکلات موجود در این بخش می‌تواند باعث رشد و شکوفایی اقتصادی پایدار در استان شود.
شناسایی 17 هزار هنرمند صنایع دستی در گیلان
ذاکری با بیان اینکه 17 هزار هنرمند صنایع دستی در گیلان شناسایی شده است، تصریح کرد: این تعداد هنرمند تا پایان سال 92 شناسایی شده و در سال جدید با توجه به برنامه ریزی‌های ویژه ایی که در حال صورت گرفتن است، هنرمندی شناسایی نشده است.
وی اضافه کرد: از این تعداد هنرمند، هفت هزار نفر جهت بیمه به تامین اجتماعی استان معرفی شده‌اند که تا کنون بیش از چهار هزار نفر بیمه شده‌اند.
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی استان با بیان اینکه بیمه هنرمندان صنایع دستی یارانه دار است، اذعان کرد: طبق قانون، 27 درصد حقوق کارگر باید بابت هزینه بیمه پرداخت شود که 20 درصد را دولت یارانه داده و هفت درصد مابقی را هنرمندان خود پرداخت می‌کنند.
منسوخ شدن حدود 40 رشته صنایع دستی گیلان
وی با بیان اینکه حدود 90 رشته صنایع دستی در گیلان شناسایی شده است، اذعان کرد: این تعداد حدود 40رشته منسوخ شده و یا در حال فراموشی است و فقط 50 رشته فعال است.
ذاکری با اشاره به اقدامات اداره کل میراث فرهنگی استان در خصوص رشته‌های منسوخ شده صنعت دستی یادآور شد: از سال گذشته اقداماتی در این راستا انجام شده و آموزش رشته‌های منسوخ شده در اولویت برنامه‌های این معاونت قرار گرفت که در این راستا دوره آموزشی کدوی منقوش، چموش دوزی و قدک بافی برگزار شد.
وی اضافه کرد: در نظر داریم با تخصیص به موقع اعتبارات سالانه یک یا دو رشته را احیا کرده و با آموزش این رشته‌ها علاوه بر شناسایی هنرمند به ایجاد اشتغال برای جوانان بپردازیم.
معاون صنایع دستی استان با بیان اینکه در نقاط مختلف گیلان و با توجه به فرهنگ هر منطقه صنایع دستى خاصى رواج دارد اذعان کرد: صنایع دستی گیلان مورد علاقه گردشگران است و احیای صنایع منسوخ شده نیازمند همکاری همه دستگاه‌ها و اختصاص اعتبار مناسب در این راستاست.
کالاهای چینی معضل اساسی هنرمندان صنایع دستی
وی واردات کالاهای چینی را یکی از معضلات هنرمندان صنایع دستی استان دانست و افزود: متاسفانه فروشگاه‌های صنایع دستی استان که دارای مجوز از صنف هستند به جای عرضه صنعت دستی استان به عرضه صنایع دستی چینی و بی‌کیفیت می‌پردازند که باید با این فروشگاه‌ها برخورد شود و این از عهده میراث فرهنگی استان خارج است.
ذاکری اضافه کرد: فراوانی و ارزانی صنایع دستی چینی، مهمترین علت رونق بازار این محصولات در گیلان و دلسردی هنرمندان است.
وی تصریح کرد: ورود صنایع دستی چینی عامل مهمی درکاهش تولید صنایع دستی بومی گیلان است.
بازارچه‌های دائمی صنایع دستی گامی در جهت احیای این صنعت
وی برپایی نمایشگاه‌ها و بازارچه‌های صنایع دستی را اقدامی در جهت احیای صنایع دستی استان برشمرد و افزود: برپایی اینگونه نمایشگاه‌ها علاوه بر عرضه محصولات صنعت دستی موجب تشویق هنرمندان و رونق بازار صنایع دستی می‌شود.
معاون صنایع دستی استان با بیان اینکه در نوروز امسال 18بازارچه موقت و 42 ایستگاه و نمایشگاه صنعت دستی در سراسر استان دایر شده بود، تصریح کرد: از این حیث استان گیلان مقام نخست را در ایجاد بازارچه و نمایشگاه صنایع دستی در نوروز به خود اختصاص داد.
وی با اشاره به مزیت‌های برپایی اینگونه نمایشگاه‌ها ابراز کرد: شهرستان‌ها به توانایی هنرمندان خود پی برده و در آموزش‌ها جدی‌تر وارد میدان شدند.
ذاکری عرضه محصولات دستی را نیازمند احداث بازارچه دانست و تاکید کرد: زیرساخت‌های لازم برای ایجاد بازارچه در دو شهرستان انزلی و صومعه سرا ایجاد شده که در انزلی بعد از پیگیری مباحث حقوقی فضای نمایشگاهی در اختیار هنرمندان قرار می‌گیرد که می‌توانند محصولات دستی استان و کشور را عرضه کنند.
وی اضافه کرد: در صومعه سرا نیز با سرمایه گذاری کمیته امداد و پس از انعقاد تفاهم نامه بازارچه دائمی ایجاد می‌شود تا مددجویان کمیته امداد بتوانند با استفاده از این فرصت از چتر حمایتی کمیته امداد خارج شوند.
این مقام مسئول گفت: امسال با توجه به حمایت‌های استاندار و تاکیداتشان بر ایجاد بازارچه دائمی صنایع دستی، استارت خوبی زده شده و امیداواریم امسال شاهد تحقق این امر در سراسر استان باشیم.
وی با بیان اینکه دستگاه‌های اجرایی می‌توانند در تعامل سازنده با یکدیگر بستر فعالیت صنایع دستی را در استان گسترش داده و از هنرمندان حمایت کنند، اضافه کرد: دستگاه‌ها باید در این عرصه وارد شده و فضا را برای ایجاد اشتغال آماده کنند چراکه اگر می‌خواهیم روستا محور بوده و جوانان را توانمند کنیم باید بازارچه‌های صنایع دستی را در اولویت قرار دهیم.
ذاکری در ادامه به انعقاد تفاهم نامه با سایر دستگاه‌ها اشاره کرد و اذعان داشت: تفاهم نامه‌هایی با سازمان‌هایی مانند فنی و حرفه‌ای و اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی منعقد شده تا فضاهایی را در اختیار هنرمندان دستی گیلانی قرار دهند.
صنایع دستی بیانگر هویت خلق کنندگان آن است که در صورت توجه مسئولان به این صنعت و رفع موانع و مشکلات می‌تواند به یک منبع مهم ارزش افزوده و بهره وری اقتصادی تبدیل شده شود. بنابراین باید از این ظرفیت عظیم فرهنگی در تحقق سالی که به سال اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی نامگذاری شده است، برای ایجاد فرصت‌های جدید اشتغال در جامعه بهره گیری شود.
پایان پیام/
نظر شما