به گزارش خبرنگار گروه مسجد و کانون های مساجد خبرگزاری شبستان: ماه مبارک رمضان بهترین فرصت برای تکریم مسجد است و از آنجایی که مومنان در این ماه حضور بیشتری در مساجد دارند لذا بایدها و نبایدهایی در راستای تکریم و احترام هرچه بیشتر مساجد مطرح می شود که لازم است از سوی نمازگزاران رعایت شود که در این بین ائمه جماعات و هیئت امنای مساجد نقش بی بدیلی را در این فرهنگ سازی ایفا می کنند.
در راستای بررسی این مسئله با حجت الاسلام «رضا وطن دوست»، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم اسلامی رضوی و از ائمه جماعات برگزیده استان خراسان رضوی به گفت وگو نشسته ایم.
حجت الاسلام وطن دوست هجده سال امام جماعت مسجد امام رضا (علیه السلام) بود و به عنوان موسسان این مسجد به شمار می رود و در مراسم کلنگ زنی این مسجد حضور داشته است هرچند که اخیرا و به مدت سه سال است اما به دلیل مشغله های فراوان از جمله تدریس در دانشگاه و حضور در ایام حج به عنوان روحانی کاروان کمتر به عنوان امام جماعت در مسجد حضور دارد.
آنچه در ذیل می خوانید حاصل گفتگوی خبرنگار گروه مسجد و کانون های مساجد خبرگزاری شبستان با وی است.
- با توجه به اینکه در ماه «ربیع القرآن» قرار گرفته ایم فکر می کنید چگونه می توان طی ماه مبارک ارتباط میان قرآن و جنبه های عبادی مساجد را بیش از سایر ماه های سال تحکیم کرد؟
اساسا در قرآن هرجا سخن از مسجد به میان آمده است جنبه های عبادی آن به عنوان نقش بنیادین مورد تاکید قرار گرفته است. قرآن در آیه 29 سوره «اعراف» می فرماید: «قُلْ أَمَرَ رَبِّی بِالْقِسْطِ وَأَقِیمُواْ وُجُوهَکُمْ عِندَ کُلِّ مَسْجِدٍ وَادْعُوهُ مُخْلِصِینَ لَهُ الدِّینَ کَمَا بَدَأَکُمْ تَعُودُونَ » (بگو پروردگارم به دادگرى فرمان داده است و [اینکه] در هر مسجدى روى خود را مستقیم [به سوى قبله] کنید و در حالى که دین خود را براى او خالص گردانید هاید وى را بخوانید همان گونه که شما را پدید آورد [به سوى او] برمىگردید ».
در این آیه مسجد به روشنی به عنوان کانون پرستش مطرح شده است، همچنین در آیه 40 سوره «حج» می فرماید « ثُمَّ لْیَقْضُوا تَفَثَهُمْ وَلْیُوفُوا نُذُورَهُمْ وَلْیَطَّوَّفُوا بِالْبَیْتِ الْعَتِیقِ » (سپس باید آلودگى خود را بزدایند و به نذرهاى خود وفا کنند و بر گرد آن خانه کهن [=کعبه] طواف به جاى آورند).
همچنین در آیه 114 سوره «بقره» می فرماید « وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّن مَّنَعَ مَسَاجِدَ اللّهِ أَن یُذْکَرَ فِیهَا اسْمُهُ وَسَعَى فِی خَرَابِهَا أُوْلَئِکَ مَا کَانَ لَهُمْ أَن یَدْخُلُوهَا إِلاَّ خَآئِفِینَ لهُمْ فِی الدُّنْیَا خِزْیٌ وَلَهُمْ فِی الآخِرَةِ عَذَابٌ عَظِیمٌ » (و کیست بیدادگرتر از آن کس که نگذارد در مساجد خدا نام وى برده شود و در ویرانى آنها بکوشد آنان حق ندارند جز ترسانلرزان در آن [مسجد]ها درآیند در این دنیا ایشان را خوارى و در آخرت عذابى بزرگ است).
لذا با توجه به آیاتی که عنوان شد همچنین به دلیل اهمیت بعد عبادی مساجد و زمینه ای مناسب برای برقراری ارتباط معنایی با خداوند در آموزه های اسلامی است که جایگاه ویژه ای برای مساجد مطرح شده و بر جزئی ترین مسایل مساجد روایات متعددی داریم.
- اشاره ای به این جزئیات داشته باشید، اساسا فردی که در مسجد حاضر می شود باید چه مواردی را مدنظر قرار دهد؟
موارد بسیاری در روایات ما مطرح شده است که از جمله آنها می توان به حضور در مسجد با طهارت و پاکیزگی، زدودن بوی بد از دهان و بدن، منع ورود دیوانگان به مسجد، منع از آراستن مسجد با طلا، نقاشی کردن مسجد، خرید و فروش مساجد، منع از بلند کردن صدا، منع از بیان سخنان بیهوده، منع از اعلام اشیای گمشده در مسجد از جمله این موارد است.
- با توجه به اینکه در ماه رمضان قرار داریم و ماه مبارک بهترین فرصت برای تکریم مساجد محسوب می شود، فکر می کنید در راستای تحقق این امر چه اقداماتی باید صورت پذیرد؟
ماه رمضان در واقع زمان مناسبی است که مردم با مساجد ارتباط معنوی تنگانگی برقرار کنند چراکه این ماه، شهرالله است و از آنجایی که مساجد خانه خدا محسوب می شوند به طبع بهترین فرصت زمانی و مکانی برای حضور مومن در محضر خداوند فراهم می شود پس باید حداکثر استفاده از این ماه داشت. نکته بعد در راستای حفظ این فضای معنوی ایجاد شده در ماه رمضان تسری آن به سایر ماه های سال است که تحقق آن همان تکریم مساجد است.
البته این امر طبیعی است که در ماه رمضان شور خاصی نسبت به حضور مردم در مساجد ایجاد می شود اما فرهنگ سازی آن در سایر ایام سال وظیفه امام جماعت، هیئت امنا و حتی خادمان مساجد است یعنی باید به گونه ای عمل کرده و بستر مناسب را فراهم کنند که به لحاظ کمی و کیفی این فضا حفظ شود.
در راستای تفهیم بیشتر این مسئله نمونه ای ذکر می کنم، مثلا داریم که می فرماید وقتی حاجی از زیارت خانه خدا بر می گردد بوسیدن پیشانی او به منزله بوسیدن حجرالاسود است البته این در صورتی است که حاجی در این فاصله زمانی مرتکب گناه نشده باشد. پس حجاج باید حالت معنوی که در ایام حج بر او ایجاد شده است را حفظ کند.
این مثال را باید مورد توجه قرار دهیم، این حالت معنوی ایجاد شده در ماه رمضان و به ویژه حضور مردم در مسجد نیز از چنین جایگاهی برخودار است. پس باید نه تنها بعد از ماه رمضان که حتی تا پایان عمر تلاش بر حفظ این حالت روحانی و معنوی داشته باشیم و حضور در مسجد را در برنامه روزانه خود قرار دهیم.
- در چند سال اخیر علاوه بر جلسات تلاوت دسته جمعی تلاوت قرآن در ماه رمضان، بعضا جلسات قرائت قرآن با حضور قاریان بین المللی برگزار می شود، تا چه اندازه این رویکرد را در جذب جوانان به (قرآئت قرآن) در مساجد موثر می دانید؟
قطعا بی تاثیر نیست، بعد از وقوع انقلاب اسلامی جلسات قرآن رونق چندبرابر یافت و از این نظر جلسات متعددی با حضور قاریان مختلف در سطح مجالس رسمی و مساجد برگزار شد که رویکرد اخیر یعنی حضور قاریان بین المللی در مساجد که در چند سال اخیر به ویژه نمود چند برابری یافته است سبب می شود که این اقبال بیش از گذشته نمود یابد.
شنیدن قرآن از حنجره با صوت دلنشین است که سبب می شود تاثیر شگرف بر روح ایجاد شود. در واقع همین قرائت با صوت با حضور قاریان مختلف سبب نوعی تدبر ویژه نیز می شود. بنابراین فکر می کنم این رویکرد مثبت است و افراد حتی به بهانه استماع آیات قرآن جذب مساجد می شوند. معتقدم مناسب است که این رویکرد در طول سال ادامه یابد.
پایان پیام/
نظر شما