کانون های فرهنگی هنری مساجد را فراموش نکنیم

خبرگزاری شبستان: موضوع فرهنگ یکی از مباحث بسیار مهم در جامعه ما به شمار می آید در این میان مساجد و کانون های فرهنگی هنری مساجد هم در ترویج فرهنگ مطابق با آموزه های اسلامی_ ایرانی نقش قابل توجهی دارند. از طرفی مقام معظم رهبری در نوزدهم مهرماه سال 1391 در سفر به استان خراسان شمالی و در دیدار با روحانیون بر لزوم فراموش نشدن کانون های مساجد تاکید کردند در همین راستا و در خصوص نقش مهم کانون های مساجد در مقابله با هجمه های دشمنان که مورد تاکید رهبر معظم انقلاب نیز هست، خبرنگار حوزه مسجد و کانون های مساجد خبرگزاری شبستان دیدگاه ها و  نظرات جمعی از کارشناسان و متولیان فرهنگی کشور در خصوص کانون های مساجد را جویا شد که آنچه می خوانید حاصل این گفتگو هاست:

نقش کانون های مساجد در ارتقای فرهنگ جامعه

آیت الله سید هاشم حسینی بوشهری، مدیر حوزه‌های علمیه سراسر کشور با اشاره به نقش بی بدیل مساجد و کانون های فرهنگی هنری مساجد در گسترش فرهنگ دینی گفت: مساجد و کانون های فرهنگی هنری مساجد از جاذبه های معنوی برخوردارند و مردم به دلیل فطرتشان که گرایش به دین، دینداری و خداباوری دارند، ارتباط و علاقه خاصی به مساجد و کانون ها دارند و این بستر و ظرفیتی است برای برنامه ریزی هایی که در مساجد و کانون های فرهنگی هنری مساجد صورت می گیرد.

وی با اشاره به اینکه مساجد و کانون های فرهنگی هنری مساجد بستری مناسب برای ترویج و گسترش خداباوری است، ادامه داد: ائمه جماعات، دست اندرکاران کانون های فرهنگی هنری و مسئولان مساجد اگر بتوانند برنامه های پر جاذبه ای را برای همه گروه های سنی طراحی کنند، می توانند موفق باشند چراکه برای جلوگیری از گرایش نسل جوان به ناهنجاری های اخلاقی؛ آموزه های دینی و تعالیم الهی باید از روایات معصوم (ع) مطرح شود و در اختیار نسل جوان قرار گیرد.

امام جمعه موقت قم گفت: اگر دشمنان شبانه روز برای جذب جوانان ما به فرهنگ غربی تلاش می کنند مسئولان و متولیان فرهنگی جامعه دینی هم باید از ظرفیت هایی که دارند، استفاده کنند و فقط نظاره گر نباشند و تنها به آه و افسوس بسنده نکنند که نسل جوان از دست رفت. با افسوس خوردن کاری پیش نمی رود بلکه در هر نقطه ای که دشمن قدم می گذارد و برنامه ریزی می کند متناسب با آن لازم است برنامه های جذابی طراحی شود که با روح ایرانی و فرهنگ جوان سازگاری داشته باشد تا مساجد از حضور جوانان پر رنگ باشد.

وی افزود: سهم کانون های فرهنگی هنری مساجد در تحقق شعار سال که از سوی مقام معظم رهبری مطرح شده است بسیار بالا است چراکه کانون های فرهنگی هنری مساجد که برای تبیین و ترویج مسائل دینی ایجاد شده اند در صورتی که برنامه های جذاب داشته باشد با استقبال جوانان روبرو می شود و این استقبال موجب می شود که جوانان به دیگر مراکز سوق نیابند. تحقق این مسئله نیازمند شروطی همچون ابتکار، خلاقیت و نوآروی متناسب با گروه هدف و طراحی و برنامه ریزی است.

آیت الله حسینی بوشهری افزود: علما و مسئولان فرهنگی جامعه نباید تنها به اقامه نماز جماعت در مسجد بسنده کنند اگر چه نماز جماعت خود زمینه ساز، فرهنگ دینی می شود اما باید زمینه هایی را ایجاد کنیم که نسل جوان حضور دائمی در مسجد داشته باشند. کانون های فرهنگی هنری که در جوار مساجد فعالیت دارند خود عاملی برای جذب همیشگی جوان به مسجد هستند زیرا جوان وقتی ببیند که نیازها و انتظاراتش در زمینه های مختلف علمی، آموزشی، هنری، عقیدتی و... در مسجد تامین می شود دیگر به مراکز غیر مسجد راه پیدا نمی کند.

نقش بی بدیل کانون های مساجد در ایجاد حرکت های اثرگذار فرهنگی

آیت‌الله عباس کعبی، عضو مجلس خبرگان رهبری  هم در رابطه با سهم مساجد و کانون‌های فرهنگی هنری مساجد در مقابله با آسیب‌های فرهنگی جامعه گفت: مساجد خاستگاه فرهنگ اسلامی و نقطه کانونی جوشش ایمان، تقوا و عمل صالح به شمار می‌آیند و کانون‌های فرهنگی هنری مساجد هم که در کنار مساجد فعالیت دارند می توانند پایگاه سازماندهی‌ کننده در مسیر تعالی و رشد دینی باشند.

وی بیان کرد: به طور قطع وجود کانون‌های فرهنگی هنری فعال در کنار مساجد با حمایت امامان جماعت و پشتیبانی هیئت امنای مساجد و هسته ای از جوانان فعال در عرصه فرهنگ می‌تواند در محیط و فضای مسجد و محله زمینه ساز حرکت فرهنگی و جوششی اثرگذار باشد.

آیت الله کعبی خاطرنشان کرد: علاوه بر تقویت روحانیون مساجد و آموزش‌های سنتی که در مسجد برگزار می‌شود، لازم است آموزش قرآن و معارف اسلامی و برگزاری اردوهای فرهنگی و ساماندهی فعالیت‌های جانبی و تخلیه انرژی جوانان و نوجوانان به شکل مثبت به سمت تفریحات سالم در کنار محیط‌ های مذهبی همچون کانون های فرهنگی هنری مساجد مورد توجه باشد زیرا که این پایگاه ها می‌توانند در جذب جوانان و افزایش گرایش آنها به فعالیت‌های دینی در مساجد اثرگذار باشد.

محورهای ضروری مورد توجه کانون های مساجد

حجت الاسلام عبدالحسین خسرو پناه، محقق و پژوهشگر در حوزه فلسفه دین هم به ضرورت های روز جامعه که باید مورد توجه مساجد و کانون های فرهنگی هنری قرار گیرد، اشاره کرد، گفت: مسجد به عنوان یک نهاد بسیار مهم فرهنگی در اسلام کارکرد وسیعی داشته و دارد و علاوه بر مکان عبادت مکان قضاوت، تعلیم، آموزش و تصمیم گیری سیاسی و اجتماعی و مکان تهذیب نیز به شمار می آمده است.

وی بیان کرد: در سال های اخیر کارکرد مسجد کاهش یافته بود و این پایگاه الهی تنها مکان عبادت و نماز تلقی می شد اما در حال حاضر برخی از مساجد از برکت انقلاب اسلامی در کنارشان کانون های فرهنگی هنری شکل گرفته است که آموزش های دینی و کاربردی را به خواهران و برادران جوان ارایه می دهد و با روش های جدید مباحث نو و مورد نیاز جامعه را به نسل جوان انتقال می دهند و در واقع فراتر از یک مکان عبادی از مسجد استفاده می شود.

این پژوهشگر در حوزه دین با اشاره به اینکه فعالیت و برنامه ریزی در کانون های فرهنگی هنری یک نوع جهاد به شمار می آید، تصریح کرد: جهاد و آموزش در اسلام عبادت است و عبادت تنها منحصر به نماز و روزه نیست. البته نماز و روزه از مهم ترین عبادت ها است که اگر نماز پذیرفته شود سایر اعمال نیز پذیرفته می شود اما فعالیت های مذهبی در کانون های فرهنگی هنری مساجد هم از مصادیق جهاد است.

وی با تاکید بر بهره گیری از ابزارهای مدرن برای توسعه تفکر و فرهنگ اسلامی در کانون های فرهنگی هنری مساجد اظهار کرد: اگر به مسجد به عنوان کانون گسترده فرهنگی نگریسته شود بسیاری از آسیب های موجود فرهنگی برطرف می شود.

این استاد حوزه و دانشگاه ادامه داد: امام جماعت نباید در مسجد به منبر یک طرف اکتفا کند البته این به این معنا نیست که در حال حاضر منبر از اهمیت لازم برخوردار نیست بلکه منبر در حال حاضر کارکرد و جایگاه خود را دارد ولی در کنار منبر باید در مسجد زمینه پاسخگویی به سوالات مخاطبان و جوانان نیز فراهم شود و گفتگوی دو طرفه در مسجد شگل گیرد و فرهنگ اصیل اسلامی به مخاطبان منتقل و بین آنها توسعه یابد.

رئیس موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران خاطر نشان کرد: مساجد و کانون های فرهنگی هنری می توانند در برابر آسیب های فرهنگی که در عصر حاضر از طریق فضای مجازی یا از طریق فیلم ها و رسانه ها منتقل می شود، بایستند به شرط آنکه کارکرد مساجد را توسعه دهیم و فراتر از کارکرد فعلی به آن نگاه کنیم در آن صورت است که مساجد می توانند نهاد مهمی در مقابله با آسیب های فرهنگی به شمار آیند.

حجت الاسلام خسرو پناه در رابطه با محورها و مباحثی که در مساجد و کانون های فرهنگی هنری باید مورد توجه باشد، گفت: مباحثی که باید از سوی ائمه جماعات بیان شود، بیشتر مباحث اثباتی همچون تاریخ اسلام، معارف اسلامی، اعتقادات و اخلاقی باشد اما در کنار ارایه این مباحث لازم است به مباحث و مسائل جدید و شبهاتی که در حال حاضر جوانان با آن رویرو هستند نیز پرداخته شود. یکی دیگر از مواردی که باید مورد توجه مساجد باشد این است که مساجد واحد پاسخگویی به سوالات داشته باشند و نقد کتاب، رمان و فیلم های مطرح در جامعه باید مورد توجه کانون های مساجد باشد در واقع با زبان زمان به مسائل جدید نیز توجه شود.

 
وی تصریح کرد: علاوه بر مباحث معرفتی، امروز لازم است مباحث هنری نیز در کانون های مساجد مورد توجه باشد زیرا که امروز ارایه مباحث هنری در کانون های فرهنگی هنری مساجد می تواند بر مخاطب تاثیرگذار باشد. علاوه بر آن در حوزه معماری اسلامی و هنرهای تجسمی اسلامی هم باید در کانون های فرهنگی هنری مساجد برنامه و اقدام جدی صورت گیرد تا مساجد بتوانند مخاطبان مختلف را به مساجد جذب کنند.

لزوم تبیین موضوع دشمن شناسی و حفظ وحدت از تریبون کانون های مساجد

حجت‌الاسلام سیدرضا اکرمی، رئیس شورای فرهنگی نهاد ریاست جمهوری بر لزوم آگاه سازی مردم از طریق پایگاه مساجد و کانون های فرهنگی هنری مساجد تاکید کرد و گفت: در طول 35 سال گذشته بعد از پیروزی انقلاب اسلامی جایگاه مسجد در شرع و سند چشم‌انداز کاملا مشخص بوده است. وقتی امام خمینی (ره) فرمودند که مساجد سنگر هستند می توان به جایگاه و معنای واقعی مسجد پی برد.

وی بیان کرد: جنگ تحمیلی، تحریم و مقابله با تهاجم فرهنگی دشمن از مقاطعی است که کشور ما بعد از انقلاب اسلامی، آنها را پشت سر گذاشته و با آن روبرو است، مقام معظم رهبری نیز فرمودند: ما در حال حاضر در حال مبارزه با تهاجم فرهنگی دشمن هستیم. بنابراین باید در هر زمان و مکان آماده مقابله با دشمن باشیم و موضوع قانون، رفتار، گفتار و کردارهای مقام معظم رهبری باید معیار همگان درر فتار و عمل قرار گیرد.

حجت الاسلام اکرمی گفت: وقتی گفته می شود که مساجد سنگر هستند، منظور ظاهر و بنای مسجد نیست. بلکه شامل امام جماعت، کتابخانه و کانون‌های فرهنگی هنری هم می شود. آنچه که روشن است، این است که از همه این ارکان برای فعالیت های سیاسی، عبادی، فرهنگی، آموزشی و نیز پیشبرد اهداف مسجد بهره ببریم و با استفاده از همه این ابعاد به مردم خدمت رسانی می کنیم و مردم را آگاه‌ کنیم.

رئیس شورای فرهنگی نهاد ریاست جمهوری با اشاره به اینکه امروز دشمن‌شناسی و شناساندن دشمن به مردم باید مورد توجه مساجد و کانون های فرهنگی هنری مساجد قرار گیرد، تصریح کرد: از طرفی مسئولان و کارشناسان باید اهالی مسجد و ائمه جماعات را در جریان وضعیت کشور قرار دهند تا آنها مباحث مهم مطرح در کشور را برای مردم منتقل کنند.

حجت الاسلام اکرمی بیان کرد: موضوع اقتصاد، دشمن‌شناسی، وحدت و سیاست باید محور مورد توجه مساجد و کانون‌ فرهنگی هنری مساجد باشند.

 پایان پیام/