حبیبالله صادقی در گفتگو با خبرنگار شبستان، در خصوص هنر عاشورایی گفت: فرهنگ عاشورا یک فرهنگ پاپیولار و مردمی است. شما دیدید همه این چند میلیون نفری که به کربلا رفتند درحالی که از راه های دور و با پای برهنه و پیاده و مویهکنان، به سر و سینه میزدند؛ هر کس از نگاه و دید خودش احساس عاشقانهاش را نسبت فرزند حضرت علی(ع) و حضرت زهرا(س) و نوه پیامبر و شهدای کربلا ابراز میکرد و شاهد این هستید که اندیشه و بزرگداشت عاشورا در جهان اسلام در حال نضج و شکل گرفتن است.
این هنرمند نقاش افزود: این فرهنگ در ایران بسیار غنی بوده و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به آن توجه جدی شده است و هم اکنون میبینید که فرهنگ شیعی در جهان معاصر، به عنوان یک فرهنگ مهرورزی و زیبایی شناسانه و عاشقانه تعریف میشود.
این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه این عملکرد در نوع خودش بسیار ممتاز است، اظهار داشت: برخلاف دشمنان اسلام یعنی جریانات سلفی و داعش که رفتار و تلاشی برای مخدوش کردن چهره زیبای اسلام می کنند، عزاداری و مهرورزی و احساس عاشقانه برای عاشورا و بزرگداشت شهدا جزء کارهای شاعرانه و انسانی و خوبی است که در کشور ما و جهان اسلام انجام میشود.
رییس اسبق موزه هنرهای معاصر ادامه داد: در سطح شهر هم تعدادی از هنرمندان به طرق مختلف از قبیل دیوارنویسی، کتیبه نویسی، نقاشیهای دیواری و مانند اینها کارهایی را انجام میدهند. همه اینها خوب هستند همانطور که در نقاشی قهوهخانهای به گونهای هنر نقاشی که متعلق به خواص بود در خدمت مردم عام قرار میگیرد و هنرمندان موضوعات حماسی، سیاسی، مجلسی، قیام کربلا و عاشورا را در قهوهخانهها نقاشی میکنند و مکتب سقاخانه و هنرهای دیگر هم به گونهای ابداع میشوند.
صادقی افزود: همه اینها اتفاقاتی است که باید در آنها اجازه دهیم که مردم بازتاب تمنیات و تانیاتشان را در جلوههای تصویری روایت کنند.
این هنرمند انقلاب تصریح کرد: این که هر کسی وجهی از احساسش را بخواهد روایت کند، همانقدر که در نوع خودش زیباست ولی این احتیاج دارد که به نوعی ساماندهی شود چرا که بعضی از این آثار شاید تنها بتواند در حد یک نوحه، مدح یا احساس و کلمهای گفته شود و بروز پیدا کند و برداشته شود؛ ولی این فکر اشتباه است که میشود هر جملهای که در خصوص کربلا توسط هر کس و ترکیبی از کار بی وزن و ضعیف و خرافی باشد پشت تریبون گفته شود و یا به تصویر کشیدهشود و روی دیوار رود.
وی با تاکید بر لزوم ساماندهی کردن این آثار و برداشت هوشیارانه از آنها پیشنهاد کرد: من فکر میکنم که همه عاشقان و هرکسی که به سهم خودش برای امام حسین(ع) خدمت میکند فرصت دارند و میتوانند روایتگری کنند اما مدیریت کردن این فضاهای کالبدی جزو کارهایی است که باید یک سازمانی در اختیار باشد تا شیرازه و واژگان کلیدی از میان این سخنان مطرح شده برداشت و یادداشت شود و به تصویر درآید. یعنی درجایی ثبت شوند تا درآینده بتوانند به عنوان یک بخشی از فرهنگ دائرهالمعارف عاشورایی به آنها مراجعه شود.
این مدرس هنر اظهار داشت: همه آثاری که در سطح شهر در ایام محرم و صفر به روی دیوارها میرود شاید به لحاظ وزن، محیط و احساس آرمانی آنقدر زیبا نباشند که بتواند شانیت این را داشته باشد که ادعا کند جزو مبلغین امام حسین و فرهنگ عاشوراست.
حبیبالله صادقی با انتقاد از برخی از کارهای ضعیف و سخیف گفت: در حال حاضر شما می توانید تعدادی از آثار را ببینید که تصاویری روی بنرها کار می شوند که شخصیتهای فیلمهای شرق دور و هندی را لباسهایی تنشان کردهاند و با چهرههایی نازیبا و فضاهایی که در آن هیچ عمق و ژرفنگری دیده نمیشود.
وی افزود: به هرحال سوال من ایناست همانطور که ما هنرمندان با علاقه و عشق به حضرت مسیح(ع) دوست داریم که پیامبر خدا در زیباترین شکل باید باشد ولی آیا ما عاشقان امام حسین(ع) توانستیم این نازنین عالم را در حد تلاشی که جهان مسیحیت برای معرفی پیامبرشان کرده، معرفی کنیم؟
این هنرمند نقاش ادامه داد: جزو کارهای نکرده و ضعفهای جدی ماست که نتوانستیم آن چهره نازنین و قدسی و معرفتی پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) و جلوههای معرفتیشان را روایت کنیم و نیاز دارد که پروندهمان را بازخوانی کنیم و دانش تصویری فاخرتر و جامعتری داشته باشیم که بتوانیم نوکری امام حسین را در یک حد بزرگ و جهانی انجام بدهیم.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه بازخوانی پرونده هنرمندان معاصر یا هنرمندان قبلی و سنتی ما در خصوص فرهنگ عاشورا جزو کارهای زمین مانده کشور ماست که باید انجام شود، در خصوص مراکزی که باید به این ساماندهی بپردازند گفت: با توجه به این که فرهنگستان هنر، شورای عالی انقلاب فرهنگی و دپارتمانهای دانشکدههای هنری باید آسیبشناسی کارهای انجام شده و نشده را انجام دهند و پرونده کارهایی که انجام شده است را ببینند و کارهایی که باید انتظارش را داشته باشیم را در قالب سمینارها و جلسات ورکشاپ بحث و طرح کنند؛ و جلسات پژوهشی و آموزشی گذاشته شود.
وی اظهار داشت: قبل از همه خود من باید به بررسی عملکرد خود و سایرین بپردازم و ببینیم که آیا عاقلانه قضاوت و تحلیل کردهام؟ آیا من توانستهام آن اندیشه بزرگ عاشورا را به عنوان یک روایت جهانی مطرح کنم؟
صادقی تاکید کرد: این جمعیت میلیونی که به کربلا رفتهاند خود نشان علاقه به امام حسین (ع) و عجین بودن فرهنگ عاشورا با همه لحظات زندگی مردم کشور ما و این مسئله جزیی از فرهنگ اجتماعی ما است. بنابراین بر همه هنرمندان و روشنفکران ما است در یک جهد بزرگ یکبار پرونده کاری خود را یکبار بازخوانی کنیم و ببینیم عوامل و موانع رشد ما چیست؟ ضعف و کاستیهای ما کجاست تا بتوانیم این حس عاشقانه را هنرمندانه تر و علمی تر نسبت به امام حسین ابراز کنیم.
گفتگو: محمدصالح حجت الاسلامی
پایان پیام/
نظر شما