کتاب "عصر ظهور" دکتر کورانی تا چه اندازه مورد اعتماد است؟

خبرگزاری شبستان: دکتر علی کورانی در کتاب عصر ظهور، با گردآوری و بررسی احادیث مشترک میان شیعه و سنی درباره نشانه‌های ظهور حضرت مهدی(عج) به تفسیر و تحلیل این احادیث پرداخته و تصویری کلی از دوران پیش از ظهور حضرت مهدی(ع) ارائه می‌کند.

حجت الاسلام جواد جعفری، مدرس مرکز تخصصی مهدویت درخصوص این کتاب پاسخ می دهد:

تا چه اندازه کتاب "عصر ظهور" دکتر کورانی مورد اعتماد است؟

کتاب "عصر ظهور" دکتر کورانی یکی از کتاب هایی است که در حوزه مهدویت معروف است و بارها تجدید چاپ شده است، نویسنده کتاب دکتر علی کورانی نیز یکی از علمای اهل لبنان است که الان در ایران و قم اقامت دارد. این کتاب علی رغم بزرگواری نویسنده مشکلاتی دارد.

یکی از مشکلات کتاب این است که میان احادیث شیعه و سنی فرق نگذاشته و احادیثی شیعه که نقل شده و احادیث اهل سنت که حجیت ندارد را مخلوط هم بیان کرده است. بنابراین نمی توان تشخیص داد چه مقدار از مطالب را از منابع شیعه آورده و چه مقدار از احادیث از اهل سنت است.

این کتاب نیز به روایات ضعیف سند استناد کرده و حتی روایاتی که اهل سنت هم آن را قبول نکردند را بیان می کند، حتی روایاتی در این کتاب نقل شده که منبع حدیثی ندارد و در واقع مخلوطی از مطالب روایی و غیر روایی است.

دکتر کورانی در این کتاب برداشت های خاصی از روایات دارند. ایشان برداشت هایی دارند که فهم شخص ایشان است و برای دیگران مشخص نیست و ربط دادن روایات نیز در این کتاب ذوقی و سلیقه ای است و علمی نیست، همچنین تطبیق های ایشان در این کتاب با روایات، آسیب های خاص خود را دارد. درحالی که تطبیق مساله علمی و محتاطانه است.

مطالب ذکر شده در این کتاب هم به لحاظ اعتبار و سند و هم به لحاظ دلالت و معنای روایات مشکلاتی دارند و مستند به روایات معتبر نیستند. مثلا ربط دادن پرچم های سیاه به خراسانی از برداشت های ایشان است، بنابراین این کتاب، کتاب معتبری نیست.

امام زمان(ع) در عالم هستی به صورت نور هستند یا جسم؟

یکی از اعتقادات شیعیان این است که امام زمان(ع) با بدن طبیعی و عادی در روی زمین زندگی می کنند و همین بدن با همه ویژگی ها برای امام عصر(ع) نیز وجود دارد و روی همین کره خاکی به صورت عادی زندگی می کنند. در روایات است که اگر امام از روی زمین برداشته شود، زمین اهل خود را در خود فرو می برد.

در کتاب کافی، جلد اول امام باقر(ع) در روایتی فرمودند: اگر امام لحظه ای از روی رمین برداشته شود. زمین مواج می شود و اهلش را در موج های خود غرق می کند. همان طور که وقتی دریا مواج شود، اهلش را غرق می کند. بنابراین آرامش زمین به خاطر این است که امام بر روی زمین قرار دارد.

همچنین در کتاب کافی، جلد اول امام صادق(ع) در روایتی فرمودند: امام زمان(ع) صاحب این امر شباهتی به حضرت یوسف(ع) دارد. چرا این امت انگار می کنند اینکه خداوند همان کاری که با حضرت یوسف کرد، با حجت دیگرش که صاحب امر است، انجام دهد. اینکه امام در بازار آنها قدم بزند یعنی با بدن عادی راه برود و پا بگذارد بر فرش ها و بساط های آنها تا اینکه خدا اجازه دهد حضرت خود را معرفی کند. مانند حضرت یوسف که بعد از اجازه خدای متعال به بردارانش معرفی شد.

منظور از غیبت امام این نیست که امام بدنشان در میان ما نیست، بلکه حضرت در این عالم زندگی می کنند ولی به طور ناشناس در بین مردم هستند.

آیا ما هر روز امام زمان(ع) را می بینیم؟

یکی از نکات این است که اگر امام غایب با بدن عادی بین مردم حرکت می کند و در بازار راه می رود. معلوم است که افراد او را می بینند اما نمی شناسند. پس معنای این روایات این نیست که ما امام را هر روز می بینیم. اینطور نیست. ولی ممکن است که انسان در طول زندگی خود بارها امام را مشاهده کرده باشد ولی او را نشناخته باشد.

در کمال الدین شیخ صدوق نیز امام صادق(ع) در روایتی امام عصر(ع) را به حضرت یوسف تشبیه می کنند که اشاره کردیم. از این روایات استفاده می شود که وقتی حضرت ظهور می کنند، عده ای یادشان می افتد که این چهره را قبلا جایی دیده بودند. یا روایتی در کمال الدین است که امام صادق(ع) امام عصر(ع) را به حضرت یوسف تشبیه می کنند و می فرمایند شباهت بین امام عصر(ع) و حضرت یوسف(ع) حجابی بود بین آنها و مردم به این معنی که مردم آنها را می دیدند ولی نمی شناختند.

آیا از علائم ظهور تا به حال موردی اتفاق افتاده است؟

در رابطه با علائم باید گفت که علائم ظهور به حتمی که طبق روایات محتوم است و حتما واقف می شوند و علائمی که مشروط هستند که اگر اتفاقاتی بیفتد، این علائم هم اتفاق می افتد و اگر نیفتد این نشانه هم اتفاق نمی افتد، تقسیم می شوند. بنابراین همه نشانه ها در روایات به این معنا نیست که همه آنها باید رخ دهد. شاید بعضی از علائم به خاطر مردم و اجتماع رخ ندهد. عیر از علائم حتمی که باید رخ دهد.

علائم حتمی 5 نشانه ای هستند که 6 ماه قبل از ظهور رخ می دهند. به این معنا که تا 6 ماه قبل از ظهور نشانه حتمی نداریم، شورش سفیانی، قیام یمانی، ندای آسمانی، خسف بیدا و قتل نفس زکیه نشانه های حتمی هستند که تا به حال رخ نداده و اتفاقاتی که ادعا می شود، علائم ظهور است. چیزهایی است که ثابت شده نیست و علائم ظهور را با مباحث علمی نمی شود ثابت کرد.

بعضی از اتفاقات با توجه به روایات عام می توان گفت، علامت است. ولی تا به حال اتفاقی نیفتاده که بگوییم از نشانه های ظهور است.

پایان پیام/