حمیدرضا حاجی بابایی، وزیر اسبق آموزش و پرورش در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری شبستان و در پاسخ به این پرسش که «آموزش و پرورش از 6 سالگی یک نونهال را تحویل می‌گیرد و در نهایت او را تحویل آموزش عالی کشور می‌دهد، سوال اینجاست که این نونهال را چگونه می‌توانیم به یک چهره فرهیخته و تأثیرگذار در جامعه تبدیل کنیم؟»، اظهار داشت: سوال مهم، تعیین کننده و استراتژیکی است.
وی افزود: بحث تربیت و تربیت نونهالان یک بحث بسیار پیچیده است و شاید پیچیده‌ترین و تخصصی‌ترین بحثی است که در هستی وجود دارد.
حاجی بابایی به اهمیت فراوان تربیت اشاره و خاطرنشان کرد: مهمترین، پیچیده‌ترین، عظیم‌ترین و مقدس‌ترین تخصصی که در هستی وجود دارد، تربیت نونهالان است؛ بنابراین است که خداوند این تخصص را به پیامبر اسلام عنایت کرد.
وی با بیان اینکه تربیت فرآیندی دارد که از مولفه‌های گوناگون تشکیل شده است، عنوان کرد: تربیت کامل زمانی انجام می‌شود که این مولفه‌ها تأثیرگذار باشد و در کنار هم قرار گیرند.
وزیر اسبق آموزش و پرورش به خانواده که نخستین موضوعی است که در تربیت اهمیت دارد اشاره و گفت: خانواده نقش کلیدی، اساسی و اولیه بر اساس مکتب اسلام در تعلیم و تربیت دارد که این وظیفه قبل از تولد شروع می‌شود و تا زمانی که پدر و مادر بالای سر فرزند هستند، ادامه دارد.
وی افزود: نقش کلیدی در تعلیم و تربیت را خانواده ایفا می‌کند و به همین دلیل سبک زندگی خانواده، روند خانواده و نوع تعلیم و تربیتی که خانواده دارد، پر اهمیت است.
حاجی بابایی دومین رکن تأثیرگذار در تربیت را مدرسه عنوان و تصریح کرد: مدرسه از ارکان مهم تعلیم و تربیت در جامعه است؛ حال مدرسه جایی است که در آن عناصری مانند محیط آموزشی، معلمان، دانش‌آموزان و اولیا در یک همکاری همه جانبه باید بتوانند نقش ایفا کنند.
وی اضافه کرد: معلم به دلیل نقش اساسی و کلیدی و رکنی که در تعلیم و تربیت دارد باید بیشترین دقت درباره او مورد توجه قرار گیرد.
وزیر اسبق آموزش و پرورش با اشاره به اینکه باید انسانهایی را ویژه معلمی تربیت کرد، گفت: انسانهایی با استعداد، متدین، با هوش، افرادی که به معلمی عشق می‌ورزند و انسانهایی که محبت معلمی در دل آنها است را باید به عنوان معلم انتخاب کرد.
وی ادامه داد: هنگامی که از نقش آموزش و پرورش در تعلیم و تربیت صحبت می‌شود، آیا می‌توان بحث معلم را مطرح نکرد؟ کدام آموزش و پرورش؟ کدام مدرسه؟ مدرسه‌ای که آموزش و پرورش در آن معلمی مشغول تعلیم و تربیت است که دارای همه شرایط و ویژگی‌های معلمی است.
وی با تأکید بر نقش کلیدی و اساسی معلم، تصریح کرد: باید ببینیم که معلم را در جامعه چگونه ارج می‌نهیم؟ آیا معلم باید شرایط معلمی را داشته باشد و آیا جامعه این شرایط را برای معلم قبول دارد یا خیر.
حاجی بابایی افزود: اگر معلم را قبول دارد، معلم را در این حد و شأن و منزلت می‌نشاند؟ اینها سوالات کلیدی است؛ آیا جامعه قبول دارد که معلم حرف اول جامعه را می‌زند؟ اگر ندارد که تمام قضایا از ریشه منفی است و اگر قبول دارد، آیا قبول دارد که معلم باید صدرنشین باشد؟ زیرا تا زمانی که معلم صدرنشین و قله نشین نباشد نمی‌توانیم از او توقع داشته باشیم که دانش‌آموزان، نونهالان و نوجوانان را به قله برساند.
وی ادامه داد: آموزش و پرورش رکن رکین و مهم است و بعد از خانواده حرف نخست را می‌زند، اما آموزش و پرورشی که همه شرایط موجود را دارد و همه شرایط آن لحاظ شده است.
وزیر اسبق آموزش و پرورش نقش جامعه را در تربیت تأثیرگذار و مهم ارزیابی کرد و گفت: مولفه‌های تأثیرگذار تربیت در جامعه صداوسیما، رسانه‌ها، دوستان، NGO ها و گروه‌هایی که در جامعه هستند در تعلیم و تربیت تأثیرگذار هستند و نقش ایفا می‌کنند.
وی افزود: همچنین گروه‌های مرجع مانند روحانیون، افرادی که مرجعیت اجتماعی دارند، علما، بزرگان، دانشگاهیان، اساتید، هنرمندان و نخبگان در تعلیم و تربیت تأثیرگذار هستند.
حاجی بابایی در پاسخ به این پرسش که «چگونه می‌توانیم یک پل ارتباطی بین آموزش و پرروش و آموزش عالی ایجاد کنیم؟»، اظهار کرد: رابطه بین آموزش و پرورش و دانشگاه تحت عنوان راهبرد کلان آموزش در نقشه جامع علمی کشور دیده شده است.
وی اضافه کرد: نقشه جامع علمی کشور تعریفی دارد که آموزش و پرورش در این رابطه چه نقشی دارد و دانشگاه چه نقشی ایفا می‌کند.
وزیر اسبق آموزش و پرورش با بیان اینکه باید بدانیم آموزش و پرورش از کجا حرکت می‌کند و به کجا می‌رسد، خاطرنشان کرد: سند برنامه درسی ملی آموزش و پرورش این موضوع را روشن می‌کند که چگونه دانش‌آموز را تربیت کنیم و چگونه باید او را به جامعه تحویل دهیم.
وی ادامه داد: گروهی از دانش آموزان به دانشگاه می‌روند و گروهی هم در دیگر جایگاه‌های اجتماعی حضور پیدا می‌کنند، اعم از تخصص‌های اجتماعی و حرفه‌ای که در جامعه می‌آموزند و پس از آن شروع به زندگی می‌کنند.
حاجی بابایی به تعریفی که در آموزش و پرورش و سند برنامه درسی ملی وجود دارد اشاره و گفت: باید به سمتی حرکت کنیم که 50 درصد دانش‌آموزان با حداقل تفکر و تعقل به مباحث فنی و حرفه‌ای و کاردانش مراجعه کنند و در حد عالی این رقم 70 درصد باشد و 30 درصد از آنها نیز وارد دانشگاهها شوند.
وی افزود: اگر این تعریف را بین آموزش و پرورش و دانشگاه در سند تحول بنیادین، سند برنامه درسی ملی و نقشه جامع علمی کشورداریم حاکی از آن است تا زمانی که نتوانیم بین دانشگاه و آموزش و پرورش یک تعریف مشترک، هم جهت، هم سو، در امتداد هم و در طول هم را داشته باشیم خیلی از انرژی ما هدر می‌رود.
وزیر اسبق آموزش و پرورش به یکی دیگر از مصادیق موجود در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش اشاره و تصریح کرد: پیش دانشگاهی را برداشتیم و انتخاب رشته را در پایان سال نهم تعریف کردیم و تا آن زمان هنرستانها 2 سال درس فنی و حرفه‌ای و عملی داشتند که از این به بعد 3 سال می‌شود.
وی ادامه داد: دانش‌آموزان در مدرسه یک سال دروس عمومی را مطالعه می‌کردند که این موضوع از بین می‌رود و نیمه دوم مقطع متوسطه یا دبیرستان نیمه تخصصی می‌شود و پس از آن با وارد شدن به دانشگاه موضوعات را تخصصی دنبال می‌کنند.
حاجی بابایی با بیان اینکه یک دوره عمومی، یک دوره نیمه تخصصی و یک دوره تخصصی از مدرسه تا دانشگاه وجود دارد اظهار داشت: یک آموزش عمومی تا پایان کلاس نهم داریم، یک آموزش نیمه تخصصی در دوره دوم متوسطه داریم که در 3 سال آخر مدرسه است و یک آموزش تخصصی در دانشگاهها داریم.
وی گفت: سند تحول بنیادین در آموزش و پرورش نوشته شده است و باید اجرایی شود؛ در این راستا دانشگاهها هم باید سند خود را با وجود سند جامع علمی کشور آماده کنند و هدفمند رشته راه بیاندازند و هدفمند و مطابق با نیازهای جامعه، دانشجویان و فارغ التحصیلان را تربیت کنند.
وزیر اسبق آموزش و پرورش تصریح کرد: اندازه تحصیلات تکمیلی باید مطابق با نیازهای علمی و پژوهشی کشور انجام پذیرد و کمیت و کیفیت همراه یکدیگر تعریف شود که از راهبردهای کلانی است که نقشه آن آماده شده است و در مسیر اقدام برنامه‌های کشور است.
پایان پیام/
نظر شما