به گزارش خبرنگار قرآن و معارف خبرگزاری شبستان، آیین آغاز سال تحصیلی حوزه های علمیه استان تهران "خواهران و برادران" پیش از ظهر امروز با حضور آیت الله شبستری نماینده ولی فقیه در استان آذربایجان شرقی، آیت الله قرهی از اساتید اخلاق استان، آیت الله خسروشاهی، حجت الاسلام رشاد، ائمه مساجد، مقامات فرهنگی استان و مدیران و مدرسان و طلاب حوزه های علمیه استان تهران در مصلی حضرت عبدالعظیم الحسنی(ع) برگزار شد.
حجت الاسلام رشاد، رییس شورای عالی حوزه علمیه استان تهران در این مراسم با بیان وجود دو نظام آموزشی متفاوت در سطح کشور گفت: امروز دو نظام آموزشی امتحان محور و استعدادمحور در کشور جاری و ساری است که در یک نظام صرفا به ارایه علم و آموزش افراد توجه می شود و در مقابل آن در نظام استعدادمحور پرورش و بالندگی استعدادهای ذاتی و توانایی های افراد مدنظر است. همه سازمان های بزرگ دارای سه رکن هستند که عبارتند از عوامل انسانی، نرم افزار یعنی برنامه و مدیریت و رکن سخت افزار که در نهان حوزه های علمیه نیز همه این سه رکن وجود دارد.
وی با اشاره به منویات مقام معظم رهبری در رابطه با موضوع تحول حوزه ها تصریح کرد: تحول حوزه های علمیه می بایست در حد رکن اتفاق بیفتد هم در حوزه عوامل انسانی، هم در بخش نرم افزار یعنی برنامه ریزی و مدیریت و هم در بخش سخت افزار یعنی دروس، مدارس و فضاهای آموزشی اما در همه این ارکان عنصر طلبه مخاطب اصلی ما است. به عبارت دیگر مدیران، تولیت مدارس، مدرسان، کارگزاران و عوامل اجرایی همه تلاش می کنند تا طلبه طراز در حوزه پرورش داده شود هرچند نقش مدرسین مهم است اما همه این افراد در خدمت طلبه هستند.
حجت الاسلام رشاد تصریح کرد: آنچه در حوزه اتفاق می افتد پروردن و پرورش دادن استعدادها با توجه به همه ابعاد شخصیتی طلاب است. تنها ارایه علم و آموزش صرف مدنظر نیست بلکه بنا بر این است که در این آموزش ها و فراگیری ها مخاطبان به علم حضوری دست پیدا کنند و حضور طلبه تبدیل به علم شود. بنای ما در حوزه این نیست که به نام فراگیری الگو طلبه صرفا وقت خود را صرف کسب علم نماید بلکه علم باید در درون طلبه نهادینه شود و این امر با استفاده از روش های موثری که در سنت های هزارساله حوزه وجود دارد و متاسفانه امروز در معرض خطر قرار گرفته، میسر می شود. طلبه می‌بایست همه به لحاظ علمی هم از جهت معرفتی و هم به لحاظ تهذب اخلاق و ارزش های معنوی پرورده شود. همچنین باید به لحاظ کسب مهارت های مورد نیاز به عنوان یک عالم دینی طراز در عصر کنونی مهارت های لازم را کسب کند مهارت هایی که یک عالم اعزامی از ایران اسلامی به سایر نقاط جهان می‌بایست دارای آن باشد تا بتواند پیام‌رسان رهبر ایران یعنی حضرت امام (ره) و همچنین منویات مقام معظم رهبری به جهانیان باشد. طلبه طراز امروز باید جهان‌اندیش و معاصراندیش باشد، همچنین با اخلاق خود مردم را جذب کند.
رییس شورای عالی حوزه علمیه استان تهران در ادامه با اشاره به ویژگی های اخلاقی پیامبر عظیم الشان اسلام (ص) یادآور شد: برخی از متکلمان اخلاق پیامبر را معجزه نبوی می شمارند و این برداشتی کاملا درست است، اخلاق پیامبر (ص) یک معجزه بود. طلاب در حوزه های علمیه صرفا آموزش ببینند هرچند یکی از آفات امروز ما این است که علوم در رشته های مختلف حوزه کاهش یافته زمانی علوم متعدد در حوزه تدریس می شد و دهها رشته علمی وجود داشت که برخی از افراد در تمام این رشته ها و علوم سرآمد بودند هرچند ناگفته روشن است که فقه و اصول نقطه ثقل حوزه هستند چرا که در مهارت و ممارست با این دو علم است که ملکه اجتهاد حاصل می شود و این ملکه در سایر امور نیز نیاز است.
حجت الاسلام رشاد در بخش دیگری از سخنان خود محور همه فعالیت های حوزه را تقویت طلبه طراز عنوان کرد و افزود: هدف حوزه تربیت کردن و پرورش دادن طلبه امام زمان (عج) در ابعاد مختلف از جمله ابعاد علمی و معرفتی است. علومی که یک طلبه باید آموزش ببیند شامل عرصه های مختلفی از ادبیات، منطق، حکمت، فقه، اصول، تفسیر و با توجه به شرایط امروز به صورت خاص فلسفه دین است. ما در عالم امروز و در جامعه جهانی فقط با جهان اسلام و مناقشات فلسفه دینی مواجه هستیم. طلاب می بایست با فلسفه دین توحیدی آشنا باشند چرا که منحرفین و جریان های انحرافی به مبانی و مبادی و پیش فرض های دینی حمله می کنند. در همین راستا این نکته را نیز از نظر دور نداریم که علوم انسانی باید در حوزه های علمیه مقدم و مورد احترام باشد.
حجت الاسلام رشاد خاطرنشان کرد: ما امروز مدعی حکومت جهانی هستیم و امروز شیعه تمام قد در مقابل تمام کفر ایستاده است و جهان از ما برای پرسش های پیچیده خود در عرصه های مختلف پاسخ می خواهد. امروز اگر می خواهیم این انقلاب به جهان صادر شود و اگر بنا باشد الگوی اسلامی انسانی تهیه و به جهان صادر شود بدون پیشرفت در عرصه علوم انسانی اسلامی ممکن نیست. این مهم باید در حوزه های علمیه محقق شود چرا که حوزه مبانی این مسایل را در دست دارد.
حجت الاسلام رشاد در ادامه به بیان برخی از ویژگی های یک طلبه موفق اشاره کرد و افزود: طلبه باید مهذب و بااخلاق باشد، فضایل اخلاقی باید در طلبه نهادینه سازی شود. امروز متاسفانه طلاب ما حتی در شیوه های مطالعه و مباحثه دچار مشکل هستند و این سنت هزار ساله حوزه که به مثابه میراث گرانقدر بازمانده است تبدیل به ویرانه شده، متاسفانه امروز نظام آموزشی در برخی از حوزه شبیه دانشگاه شده است در حالی که تحصیل علم یک فرایند است که شامل چند مرحله می شود که در این فرایند باید پیش مطالعه، حضور در محضر استاد، تجمیع درس، مطالعه، مباحثه و رفع اشکال را جاری و ساری کرد.
رییس شورای سیاستگذاری استان تهران با اشاره به اهمیت و جایگاه مباحثه خاطرنشان کرد: موضوع مباحثه را جدی بگیرید و و مدیران و مسئولان حوزه های علمیه خواهران و برادران استان تلاش کنند تا متعلقات مباحثه در جدول درسی گنجانده شده و اساتیدی به عنوان استاد ناظر در حلقه های مباحثه نظارت داشته باشند.
وی در ادامه بزرگترین فاجعه در حال وقوع در حوزه های علمیه کشور را تبدیل شدن حوزه به دانشگاه عنوان کرد و گفت: حوزه باید با همه خصوصیات خود همچنان اصیل، ریشه دار، کهن و همان حوزه قدیمی باقی بماند. در بحث مهارت های مورد نیاز طلاب نیز باید هوش سیاسی و مهارت تحلیل سیاسی را به طلاب آموزش داد. یک طلبه مهارت تحلیل و ارایه آموزه های خود را داشته باشد چرا که ما ابتدا باید خود را تربیت کنیم و در مرحله بعد مردم و جامعه را.
حجت الاسلام رشاد نهاد مرجعیت را به عنوان سکان های کشتی حوزه برشمرد و خاطرنشان کرد: مراجع جامع الشرایط معصوم هستند و در طول تاریخ این مرجعیت بوده است که استقلال این کشور و کیان حوزه ها را حفظ کرده تولید معرفت و هدایت مردم نیز توسط مرجعیت عملی شده است. حکایت طلبه موفق حکایت یک فرزند صالح و موفق است همچنان که یک فرزند صالح و موفق تا زمانی که مادر مسیر صحیحی را طی نکرده باشد به بار نمی آید طلبه موفق نیز اگر مسیری را که ما در گزینش، نحوه ورود و انتخاب آنها و همچنین آموزش ها و نحوه خروج آنها طی می کنیم صحیح نباشد تربیت و پرورش نمی یابد. باید تلاش کرد تا روح طلبگی و اهداف و رسالت حوزه برای طلاب تدوین و به آنها آموزش داده شود. طلبه باید بداند که اینجا اردوگاه اهل بیت است باید اهل تهجد و تهذب نفس باشد.
وی در بخش دیگری از سخنان خود تصریح کرد: در برنامه جامع آموزشی حوزه های علمیه استان تهران بندی پیش بینی شده است که طلاب قبل از ورود به سطح خارج یک دوره کامل تفسیر و آشنایی با نهج البلاغه و صحیفه را طی کنند.
نظر شما