به گزارش خبرگزاری شبستان، استفان والت، یکی از 10 متفکر برتر جهان در سالهای 2009 و 2010 به انتخاب «پالس مدیا»، بر این باور است که باراک اوباما، رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا، پراگماتیستی است که به لزوم دشمنی همیشگی ایران و آمریکا معتقد نیست. صاحب کرسی پروفسوری روابط بین‌الملل رنه بلفر در مدرسه کندی دانشگاه هاروارد، در گفتگو با ماهنامه ایرانی «دیپلمات» همچنین اوباما را آمیزهای از «ایده آلیسم» و «رئالیسم» می‌داند که شیوه تعاملش با قدرت‌های منطقه‌ای مانند ایران با نحوه برخوردش با قدرت‌های جهانی تفاوت دارد.[i]
جایگاه ایران در سیاست خارجی آقای اوباما چیست؟ آیا او پیگیر عادی‌سازی کامل روابط با ایران است یا در واقع در تلاش برای مهار ایران است؟ پروژه او برای ایران چیست؟
من فکر می‌کنم که رئیس‌جمهور اوباما معتقد نیست که ایالات‌متحده و ایران مقدر است دشمن بمانند و دشمنی تنها رابطه ممکن بین این دو کشور است. او از اوائل ریاست‌جمهوری خود می‌خواسته که امکان برقراری روابطی متفاوت بین ایالات‌متحده و ایران را بررسی کند. این امر عمدتا بر برنامه هستهای ایران متمرکز بود و ما اکنون توافقی داریم که می‌تواند این مشکل را به کناری بگذارد. و من فکر می‌کنم که اوباما دوست دارد ببیند آیا پایه‌ریزی روابطی سازنده‌تر بین دو کشور ممکن است یا نه. اینکه این اقدام ممکن باشد یا نه به آنچه ایران و همچنین آمریکا خواهند کرد بستگی دارد، اما به نظر من او پذیرای امکان روابط بهتر با ایران است و باور دارد که چنین موضوعی برای ایالات‌متحده و همچنین ایران و همین طور برای دیگر کشورهای منطقه بهتر است.
یعنی توافق هستهای چنان که برخی از کارشناسان می‌گویند برای مهار ایران در درازمدت نیست؟
من فکر نمی‌کنم که توافق هستهای بخشی از یک برنامه مهار باشد، بلکه فکر می‌کنم این توافق برای محدود کردن یکی از جنبه‌های قدرت بالقوه ایران طراحی شده است. توافق هستهای با حذف احتمال دستیابی سریع ایران به سلاح هستهای در صورتی که ایران در مقطعی در آینده چنین تصمیمی بگیرد، این احتمال را کنار می‌گذارد. بنابراین من معتقد نیستم که مهار ایران در وجوه دیگر ، هدف درازمدت آمریکا یا دست کم خواسته دولت آمریکا باشد. آنها می‌خواهند مطمئن شوند که ایران بر کل منطقه خاورمیانه غلبه پیدا نمی‌کند. دیدگاه من این است- و این لزوما نظر اوباما نیست- که ایران قادر نخواهد بود بر کل منطقه غلبه پیدا کند و بنابراین ما باید قادر باشیم روابطی سازنده‌تر با ایران برقرار کنیم.
تهران و واشنگتن ممکن است در موضوعاتی مانند مقابله با داعش نگاه مشترک داشته باشند، اما در موضوعاتی مانند سوریه تفاوت دیدگاه‌های مهمی وجود دارد. به نظر شما اوباما چگونه می‌تواند توازنی میان این موضوعات برقرار کند؟
بازسازی نظمی پایدار در خاورمیانه اقدامی نیست که یک کشور، بتواند انجام دهد. نه ایالات‌متحده و نه عراق، ایران، عربستان سعودی و … هیچ کدام به تنهایی نمی‌توانند چنین کنند. چنین امری با خارج کردن هر کدام از بازیگران مهم منطقه از دور و بی توجهی به منافع آنها هم ممکن نیست. اگر ما یا دیگران چنین کنند، کسانی که محروم شده اند، هر کاری می‌کنند تا مانع این اقدام شوند و جلوی آنچه را در حال روی دادن است بگیرند. به نظرم اکنون فرصتی برای تمام کشورهای منطقه به وجود آمده است که کار کردن با هم را شروع کنند تا بعضی از کشمکش‌های موجود را پایان دهند و نظمی پایدارتر را بازسازی کنند. اگر چنین نکنیم، باید با چالش‌هایی در تمام منطقه سروکله بزنیم. باید اضافه کنم که در این شرایط، ایران کشور بسیار باثبات تری از برخی از همسایگان خود به نظر می‌رسد، بنابراین من امیدوارم-این امید من است و نمی‌توانم چنین چیزی را تضمین کنم- که توافق هستهای در را به روی همکاری بر سر دیگر موضوعات نیز باز کند.
به نظر شما آیا لابی اسرائیل هم اکنون قدرت به چالش کشیدن توافق هستهای را دارد؟
آشکار است که رئیس‌جمهور اوباما در سنا از حمایت کافی برای به سرانجام رساندن توافق برخوردار است. شاید تلاشی برای منحرف کردن توافق با اشکال دیگری از قانون گذاری در کار باشد، اما اگر ایران و ایالات‌متحده آرام بمانند و تنها پیگیر اجرای توافق باشند، توافق به سرانجام خواهد رسید و هر دو طرف نفع خواهند برد.
[i] . http://thediplomat.ir/377
نظر شما