به گزارش گروه اندیشه خبرگزاری شبستان، به مناسبت فرا رسیدن ۱۳ آبان ماه، روز ملی مبارزه با استکبار جهانی و با توجه به ضرورت بررسی رابطه استکبار جهانی با پروسه اسلام هراسی با تنی چند از کارشناسان به گفت و گو پرداخته ایم که مشروح آن از نظرتان می گذرد:
نظام سلطه از موانع رسیدن به کمال انسانی و اقامه برپایی عدالت
حجت الاسلام والمسلمین نجف لک زایی، رییس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در گفت و گو با خبرنگار اندیشه خبرگزاری شبستان در پاسخ به این سوال که چه ارتباطی می توان میان استکبارستیزی و نفی اسلام هراسی در دنیا متصور شد، گفت: بحث استکبار ستیزی در سه سطح فردی، اجتماعی و بین المللی قابل طرح است.
وی ادامه داد: البته آنچه در فرهنگ سیاسی امروز مطرح است همان بُعد بین المللی است به عبارت دیگر زمانی که بحث استکبارستیزی مطرح می شود، در حقیقت مبارزه با نظام سلطه به ذهن متبادر می شود.
وی تصریح کرد: اما در فرهنگ قرآنی و اسلامی ریشه های این استکبارستیزی به بحث فردی و درونی بازمی گردد یعنی به دلیل این که این مساله در اخلاق اسلامی مذمت شده و به عنوان یک خصلت شیطانی در قرآن محکوم شده، ما معتقدیم در هر سطحی که این رذیله پدید آمد، باید با آن مبارزه کرد.
حجت الاسلام لکزایی در همین راستا فرد فرد معتقدان به قرآن را موظف به مبارزه با استکبار دانست و گفت: لذا مسلمانان در وهله اول باید با شیطان مبارزه کرده و از صفت استکبارطلبانه فاصله بگیرند و در مرتبه بعد در سطح جامعه خود و سپس جهانی، هر فردی که به رذیله استکبار نزدیک شد با او مبارزه کنند به دلیل آن که فلسفه آفرینش انسان این است که به کمال برسد لذا هر آن چه که مانع رسیدن به کمال است، دشمن انسان محسوب می شود.
وی در ادامه موانع کمال را دو دسته خواند و تاکید کرد: برخی از این موانع درونِ خود ماست که همان رذایل اخلاقی است و از جمله رذایل اخلاقی تکبر و استکبار است و بخشی از موانع کمال هم در بیرون و سطح جامعه بوده و عبارت است از استبداد و استکبار که در تعبیر قرآنی از آن به عنوان طاغوت هم یاد شده و پیام مشترک همه انبیاء دوری از طاغوت است همان طور که در سوره مبارکه النحل آیه ۳۶، خداوند می فرماید: «وَلَقَدْ بَعَثْنَا فِی کُلِّ أُمَّهٍ رَّسُولًا أَنِ اعْبُدُواْ اللّهَ وَاجْتَنِبُواْ الطَّاغُوتَ؛ ما در هر امتى رسولى فرستادیم که خداى یکتا را بپرستید و از طاغوت اجتناب کنید.»
رییس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با تاکید بر اینکه امروز اجتناب از طاغوت، اجتناب از سلطه است، تصریح کرد: اگر نظام بین الملل، استکبارستیزی را با ریشه کن کردن رذیله اخلاقی توام کند و زمینه های این موضوع را فراهم کند، عدالت خواهی در انسان ها به وجود می آید.
وی وجهه بیرونی عدالت خواهی را مبارزه با ظالمان و ستمگران برشمرد و ابراز کرد: در این صورت زمینه اسلام ستیزی و اسلام هراسی نیز از بین می رود به دلیل آن که افرادِ اسلام ستیز دو دسته اند نخست کسانی که با اسلام اصیل آشنا نبوده و ابعاد انحرافی آن را تنها مشاهده کرده اند و لذا اسلام ستیز شده اند.
حجت الاسلام لکزایی در ادامه یادآور شد: این افراد زمانی که مشاهده می کنند مسلمانان افرادی ظلم ستیز هستند و صلح دوست، و با چهره واقعی اسلام آشنا می شوند، مجذوب آن شده و ایمان می آورند.
حجت الاسلام لکزایی گروه دوم را همان مستکبران و ظالمان و طرفداران نظام سلطه معرفی کرد و افزود: این افراد نیز قطعا دست از خوی استکباری خود برنمی دارند و بنابراین باید با آن ها به دیده افرادی که مانع تحقق عدالت و رسیدن به کمال هستند مبارزه کرد و از این طریق عدالت و امنیت را در جهان گسترش داد.
رییس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در پایان خاطرنشان کرد: لذا استکبارستیزی از طریق کمک به تحقق عدالت و امنیت در سطح جهان به کاهش اسلام هراسی و اسلام ستیزی کمک بسیاری می کند.
جریان تکفیریِ کبر نقاب دارِ قرون وسطا در عصر آگاهی های مدنی است
این گزارش می افزاید: مهدی مطهرنیا، کارشناس امور بین الملل نیز در گفت و گو با خبرنگار اندیشه خبرگزاری شبستان در خصوص ارتباط استکبار با جریان تکفیر در جهان اسلام اظهار کرد: پیش از پاسخ به این سوال باید گفت کبر دانش واژه ای لغزان و از نظر فلسفی فقیر پنداشته می شود، دانش واژگان فقیر واژه هایی هستند که سیال بوده و دال هایی هستند که مدلول های فراوانی می پذیرند.
وی با بیان این که گستره کبر از درون فرد به عنوان کوچکترین هسته حیات اجتماعی شروع می شود و به باند پُرپهنای نظام بین الملل و ارتباطات جهانی تسری پیدا می کند، ادامه داد: از این جهت است که می گویند کبر دانش واژه ای است فقیر؛ از این رو مبارزه با استکبار نیز از باند پُرپهنای معنادار و ترتب پذیری برخوردار است.
این کارشناس امور بین الملل افزود: به دلیل آن که اگر بخواهیم استکبار را در باب استفعال به کار ببریم، از فرد گرفته تا جامعه جهانی استعداد پذیرش آن را در خود دارا هستیم و به پیروی از آن در مبارزه با استکبار باید زمینه عدم پذیرش کبر از درون به بیرون را فراهم کنیم و اگر این معنا نباشد نمی توان با کبرِ روحیات استکباری، رفتارهای خارج از قواعد پذیرفته شده کبرستیزانه در خود، با کبر برونی، ملی، منطقه ای و بین المللی، مدعی ستیز باشیم.
وی با توضیح این مطلب که در مبارزه با استکبار به عنوان یک رفتار ضد فرهنگی و کنش ضد انسانی باید همواره نقشه راهی مشخص با گرانی گاه های معینی مورد توجه قرار گیرد، تصریح کرد: تکفیری ها در جهان اسلام جریان هایی هستند که در زیر پوشش یک دگماتیسم نقاب دار یعنی تحجرگرایی دینی خود را بحق و در جایگاه ستیزی مطلق مفروض می دارند و تمام انگاره های غیر خود را در سیاهی مطلق و در نقطه مقابل خوبی ترسیم پذیر می کنند.
رییس پژوهشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران با بیان اینکه این یک کبر نقاب دارِ قرون وسطایی است که در عصر آگاهی های مدنی، دانایی هایی سیاسی و درک شعور متعارف بالای جهانی نمود پیدا می کند، ابراز کرد: لذا یکی از نمادهای اساسی کبر پنهان در دنیای امروز جریان تکفیری هاست از این رو نمی تواند در مبارزه با آن چه خود استکبار می نامد باوری بنیادین ایجاد کند و مجبور است به سمت یک تندروی مذهبی یا رادیکالیسم روی آورد.
این کارشناس امور بین الملل با بیان اینکه نمی توان با یک ادله متقن ارتباط معناداری میان استکبار جهانی و تکفیری ها از نظر استنادات غیر تحلیلی پیدا کرد، خاطر نشان کرد: اما در چارچوب تحلیل باید گفت که استکبار در لایه های گوناگون حرکت خود برای تثبیت جایگاه فرادستی خود بر آن می شود که از تمام لایه های کبر بهره برد و در لایه بندی سلسله مراتب تکبر، هر کبری را و هر غرور و نخوتی را در مسیر هدف خویش به استخدام در آورد لذا نوعی مکانیسم طبیعی لایه بندی در استفاده از کبر برای شکل دادن سلسله مراتب تکبر خود به خود به وجود می آید چرا که استفاده از هر ابزاری برای رسیدن به هدف مشروع تلقی می شود.
نظر شما