صنعت و انرژی؛ افق پیش روی ایران و اسلواکی برای همکاری

خبرگزاری شبستان – گروه سیاسی: اسلواکی کشوری محصور به خشکی در اروپای مرکزی است. جمعیت آن حدود ۵٫۴ میلیون نفر و پایتخت آن براتیسلاوا است. شهر براتیسلاوا ۴۱۳ هزار نفر جمعیت دارد. واحد پول این کشور یورو است. این کشور از غرب با جمهوری چک و اتریش، از شمال با لهستان، از شرق با اوکراین و از جنوب با مجارستان هم‌مرز است. تاریخ استقلال این کشور ۱ ژانویه ۱۹۹۳، از چکسلواکی است. اسلواکی در سال ۲۰۰۴ به اتحادیه اروپا و در ۱ ژانویه ۲۰۰۹ به منطقه یورو پیوست. اسلواکی به همراه اسلوونی و استونی تنها کشورهای کمونیست سابق هستند که اکنون هم‌زمان عضو اتحادیه اروپا، حوزه یورو، منطقه شنگن، و سازمان ناتو می‌باشند. حدود ۸۱ درصد از جمعیت این کشور از اسلواکی‌تباران، ۸٫۵ درصد از مجاری‌تباران و دو درصد از مردمان روما (کولیان) تشکیل شده‌است. حدود ۱۳ درصد از مردم اسلواکی بی‌دین هستند و حدود ۱۰ درصد نیز در نظرسنجی‌ها دین و باور خود را اعلام نکرده‌اند. بقیه جمعیت این کشور مسیحی هستند که بیشتر آن را پیروان شاخه کاتولیک رومی تشکیل می‌دهند.

بنابراین گزارش، ایران و اسلواکی دارای روابط به نسبت خوبی است که این روابط را می توان به چهار بخش تقسیم کرد.

1) روابط سياسي

پس از استقلال جمهوري اسلواك در سال 1371 ، مناسبات ميان دوكشور بويژه در بعد سياسي از روند خوبي برخوردار بوده است. در اين مدت طرف اسلواكي ضمن گشايش سفارت در تهران، در سال 1378 سطح آن را از كاردار به سفير ارتقاء داد. در حاليكه سفير ج.ا.ايران در وين به عنوان سفير آكرديته در آن كشور انجام وظيفه مي نمايد.

2) همكاري هاي اقتصادي

ميزان مبادلات تجاري فيمابين دو كشور در سال 2004 درحدود 30 ميليون دلار بوده كه نسبت به سال قبل بيش از دو برابر افزايش داشته است (ميزان مبادلات دو كشور در سال هاي 2002 و 2003 به ترتيب 7 و 13 ميليون دلار بوده است). سومين اجلاس كميسيون مشترك ميان دو كشور (پس از 5/6 سال) در شهريور 1383 در تهران برگزار گرديد و برخي از زمينه هاي همكاري از سوي طرفين در حال بررسي و پيگيري مي باشد.

3) وضعيت موافقتنامه ها

تاكنون موافقتنامه هاي حمل و نقل جاده اي و هوايي و تفاهمنامه هاي همكاري هاي بانكي، همكاري ميان وزارت خارجه هاي دو كشور و جانشيني اسلواكي در معاهدات سابق به امضاء و تصويب طرفين رسيده است. موافقتنامه هاي حمايت متقابل از سرمايه گذاري مشترك ـ اجتناب از اخذ ماليات مضاعف ـ برنامه همكاري هاي فرهنگي، علمي و آموزشي _ تفاهمنامه ارائه تسهيلات در امور نمايشگاههاي بازرگاني _ يادداشت تفاهم هاي همكاري ميان راديو و تلويزيون هاي دو كشور _ تفاهمنامه همكاري علمي و تكنولوژيك و برنامه همكاري هاي بهداشتي در دست بررسي و پيگيري مي باشد.

4 ) همكاري هاي فرهنگي، علمي و آموزشي

موضوع امضاي يادداشت تفاهم همكاري در بخش هاي مختلف فرهنگي، هنري، علمي و آموزشي ميان دو كشور در دست بررسي مي باشد.همچنين در زمينه گردشگري نيز متن پيشنهادي طرف اسلواكي به سازمان ايرانگردي و جهانگردي تحويل داده شده است و قرار است اين همكاري ها در چارچوب كميسيون مشترك اقتصادي ( باتوجه باينكه وزارت اقتصاد اسلواك متولي اين امر مي باشد ) پيگيري گردد. در بخش علمي نيز همكاري هايي از جمله اعطاي بورس تحصيلي از سوي دولت اسلواكي وجود دارد. همچنين موضوع ارزشيابي مدارك تحصيلي دانشگاه هاي اسلواكي در ايران، از سوي طرف اسلواكي پيگيري مي شود. عليرغم عدم وجود موافقتنامه اي براي مبادلات فرهنگي، مبادلات در اين بخش وجود دارد. حضور طرفين در جشنواره ها و نمايشگاه هاي فيلم، موسيقي، عكس و نقاشي، برگزاري نمايشگاه تاريخ هفت هزار ساله ايران در براتيسلاوا ، اعزام تيم هاي مختلف ورزشي از جمله موارد اين همكاري ها مي باشد.

این گزارش می افزاید در این راستا اخیرا مجتبی خسروتاج، قائم مقام وزیر صنعت، معدن و تجارت جمهوری اسلامی ایران در دیدار با خوواندس، قائم مقام وزیر اقتصاد اسلواکی بر اهمیت توسعه و تقویت همکاری های دو کشور در زمینه های صنعت خودروسازی، قطعه سازی و انرژی تاکید کرد. ایرنا خبر داده که خسروتاج در سمیناری درباره چشم انداز روابط اقتصادی ایران و اسلواکی حضور یافت و در خصوص توانمندی ها و فرصت های صنعتی، تجاری و سرمایه گذاری کشورمان و نیز زمینه های همکاری اقتصادی ایران و اسلواکی سخنرانی و به سوالات شرکت کنندگان پاسخ داد. در این سمینار صاحبان صنایع و نمایندگان شرکت های مهم اسلواکی نیز ضمن استقبال از حضور قائم مقام وزیر صنعت، معدن و تجارت جمهوری اسلامی ایران، خواستار سهولت در روابط تجاری تهران- براتیسلاوا شدند. همچنین قائم مقام وزیر صنعت، معدن و تجارت ایران روز جمعه با «کاژیمیر» معاون نخست وزیر و وزیر دارایی اسلواکی ملاقات و درباره زمینه های همکاری های اقتصادی دو کشور تبادل نظر کرد. وزیر دارایی اسلواکی در این دیدار ضمن اظهار رضایت از نتایج سفر اخیر خود به تهران و مشهد، اقتصاد ایران را بسیار قوی و در ردیف اقتصادهای برتر دنیا توصیف کرد و علاقه مندی کشورش را برای پیگیری و اجرای تفاهمات صورت گرفته در این سفر یادآور شد. وزیر اقتصاد اسلواکی قرار است در دهه اول مارس و یا دهه اول آوریل در راس یک هیات تجاری و اقتصادی مهم عازم تهران شود.

یادآور می شود: دی ماه سال جاری وزیر دارایی و معاون نخست‌وزیر جمهوری اسلواکی در راس هیاتی 40 نفره به اتاق تهران آمدند. این دومین هیاتی بود که ظرف یک سال گذشته از کشور اسلواکی به اتاق تهران آمده و درباره فرصت‌ها و نیز راه‌های توسعه مناسبات اقتصادی میان دو کشور با مقامات اتاق تهران و فعالان اقتصادی عضو این اتاق به گفت‌وگو نشسته است. روزنامه دنیای اقتصاد درباره این نشست به نقل از مسعود خوانساری، رئیس اتاق تهران نوشته بود: "مبادلات تجاری ایران، بیشتر به سمت کشور چک متمایل بوده است. به‌طور حتم اگر تجار ایران و اسلواکی از یکدیگر شناخت کافی نداشته باشند، نمی‌توانند از ظرفیت‌های موجود به نحو شایسته استفاده کنند و این مسئولیت بر دوش اتاق‌های بازرگانی و تشکل‌های بخش خصوصی است که با تدارک هیات‌های تجاری و ملاقات‌های بیشتر پتانسیل‌های اقتصادی دو کشور را به تجار و صنعتگران بشناسانند. اقتصاد ایران درحال گذار از دولتی به خصوصی است و بخش خصوصی ایران اکنون نیازمند سرمایه‌گذاری، انتقال تکنولوژی و خدمات فنی و مهندسی است. آنگونه که برآوردها نشان می‌دهد سرمایه مورد نیاز ایران ظرف پنج سال آینده به 500 میلیارد دلار می‌رسد که این حجم سرمایه از منابع داخلی قابل تامین نیست. غرب به این نتیجه رسید که باید رویکرد خود را در قبال ایران تغییر دهد؛ چرا که تحریم‌ها ارزش مبادلات ایران و غرب را از40 میلیارد دلار به حدود 5 میلیارد دلار تقلیل داد. حجم تجارت ایران و اسلواکی اکنون به 8 میلیون دلار می‌رسد و با توجه به تجارت 162 میلیارد دلاری اسلواکی با جهان، سهم ایران از این تجارت ناچیز به نظر می‌رسد. در حالی که زمینه‌های بسیاری از جمله، صنایع آلومینیوم، نساجی، چوب و کاغذ، دارو، خودرو و ماشین‌سازی و تولید لاستیک برای همکاری 2 کشور وجود دارد."

همچنین پیتر کاژیمیر، معاون نخست‌وزیر و وزیر دارایی جمهوری اسلواکی نیز گفته بود: "دور تازه‌ای از روابط اقتصادی دوجانبه میان دو کشور آغاز شده است و از این‌رو، دولت جمهوری اسلواکی با اعزام یک هیات 40 نفره از نمایندگان بنگاه‌های صنعتی و اقتصادی این کشور به ایران، علاقه‌مندی خود را برای گسترش همکاری‌ها با کشور شما نشان داده است. موافقت‌نامه برقراری معافیت مضاعف میان دو کشور به امضا رسیده است و این اقدامات به افزایش سرمایه‌گذاری‌های مشترک کمک خواهد کرد. همکاری‌های اقتصادی دو کشور نباید به تجارت محدود شود. در حوزه آموزشی نیز دو کشور ایران و جمهوری اسلواکی می‌توانند همکاری‌های جدی داشته باشند؛ علاوه بر آنکه اقتصاد گردشگری را نیز می‌توانیم به‌عنوان گزینه مناسبی برای افزایش سطح همکاری‌ها درنظر بگیریم."