نماز عید حسرت غیبت را به یادمان می آورد/راز ندبه خوانی در عید فطر!

حجت الاسلام هادی عجمی، عضو مرکز تخصصی نماز در گفت و گو با خبرنگار مهدویت خبرگزاری شبستان ضمن اشاره به فلسفه توصیه به قرائت دعای ندبه در روز عید فطر و توضیح این که ندبه خوانی و شادی روز عید چگونه با هم جمع می شوند، تصریح کرد: طبق آنچه که در روایات ما آمده است اسلام بر پنج بنا نهاده شده است که عبارتند از «صوم»، «صلاه»، «زکاه»، «حج » و «ولایت» و فرمودند که هیچ یک از این پنج اصل به اندازه موضوع «ولایت» مورد تاکید نیست.

وی افزود: «ولایت» عنصر اصلی تمام اعمال، به خصوص این چهار اصل اسلامی است. در زمان ظهور حضرت بقیه الله عجل الله تعالی فرجه که مسئله «ولایت» تام و کامل می شود، همه ارکان مانند نماز و زکات و حج و ... به جایگاه واقعی خود می رسند و با توجه به برپایی حکومت اسلامی، تمام حدود الهی رعایت می شود که در رأس همه امور نماز است.

این کارشناس مهدوی گفت: نماز در آن دوره، نمود واقعی خود را پیدا می کند به عنوان مثال احکام نمازها در آن دوره کامل تر می شود؛ از جمله این که نماز جمعه و نماز عید فطر و قربان در آن زمان واجب می شود.

وی افزود: اصولا ابزار دعوت به دین در زمان حضرت حجت(عج) همین اعمال است، امام مهدی علیه السلام برای کشتن مردم نمی آیند بلکه برای هدایت آنها می آیند و این هدایت از مسیر «جذبه» اتفاق می افتد. مردم وقتی شیرینی نماز خواندن با حضرت(عج) در روزهای جمعه و نمازهای عیدین را می چشند خود به خود جذب دین خواهند شد.

عضو هیئت علمی مرکز تخصصی نماز ادامه داد: وقتی امام معصوم (ع) می فرمایند اسلام بر پنج اصل بنا شده یعنی همه این 5پنج اصل به هم ربط دارند و به مثابه ستون هایی هستند که به هم تنیده شده و با هم ساختمان اسلام را بالا برده اند و در رأس آنها ولایت قرار دارد که اتفاقا بیشترین ارتباط آنها نیز با ولایت است. زمانی که ولایت ظهور کامل پیدا کند (که البته در حال حاضر نیز برخی مراتب آن وجود دارد به عنوان مثال در حوزه مدیریت بر جهان که این اتفاق در شب های قدر روی می دهد) اما وقتی ولایت به معنای واقعی خود در زمان ظهور بروز پیدا می کند این چهار اصل نیز در آن زمان با ویژگی های خاص و شئونی ویژه متبلور می شود.

حجت الاسلام عجمی تصریح کرد: نماز جمعه و نماز عیدین (فطر و قربان) نیز شرایط خاص خود را در زمان ظهور می یابند. اما نکته ای که می توان در این حاشیه بدان اشاره کرد این است که همین که مومنان متوجه این حقیقت باشند که از برکات کامل نماز جمعه و عیدین محروم هستند باعث می شود که یک نوع آمادگی و گوشزد برای زندگی منتظرانه در آنها ایجاد شود. یعنی وقتی من در نماز جمعه یا نماز عید فطر شرکت می کنم اما می دانم که آن شرایط کامل که در زمان ظهور ایجاد می شود امروز وجود ندارد، تاسف می خورم که آن شکوه و عظمت و لذت واقعی را درک نمی کنم.

وی تاکید کرد: این نماز در عین اینکه یک شیرینی ای دارد، تلخی ای نیز به همراه خود دارد چرا که ما لذت واقعی آن را درک نمی کنیم. به عبارت دیگر همراه با بهجت نماز، «حسرت نبودن امام» نیز متبلور می شود. اگر کسی این احساس را ندارد یا متوجه آن نیست می توان گفت که وی غافل است چرا که امروز در دنیا این همه نماز، حتی نماز عید خوانده می شود و چه بسا که شکوه ظاهری نیز داشته باشند. اما چه از نظر شکوه ظاهری و چه شکوه باطنی آنچه که در زمان حضرت بقیه الله علیه السلام باید باشد، نیست.

وی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: البته افراد بسیاری نیز هستند که حتی حسرت چنین نمازی را نیز نمی خورند و این نشانه کم توجهی آنهاست. شاید یکی از فلسفه های توصیه به برخی اعمال در زمان غیبت این است که انسان را متوجه امام معصوم زمان خود کند تا با آماده سازی و ارتباط با حضرت حجت(عج) به سوی رشد و کمال حرکت کند.

حجت الاسلام عجمی خاطرنشان کرد: از جمله اعمالی که در روز عید فطر وارد شده دعای ندبه است. این دعا ویژه روزهای عید است و دلیل اینکه در روز جمعه نیز خوانده می شود آن است که جمعه در نگاه اسلام عید محسوب می شود. «عید» در ادبیات الهی روزی است که در آن گناه نشود و چون در این روزها یا شب های قبل این روزها، بسیاری از بندگان خدا آمرزیده می شوند روز آن را عید نامیده اند. مانند شب جمعه که شب غفران است و روز آن یعنی روز جمعه به عنوان «عید» نامیده شده است وگرنه منظور اسلام از عید مسلما امور لهو و لعب نیست.

این کارشناس مهدوی ابراز کرد: ماه رمضان نیز ماه غفران الهی است که مردم در پایان این ماه، جشن بندگی و آزادی از آتش جهنم می گیرند و پایان ماه مبارک رمضان به همین دلیل عید شمرده می شود. بنابراین، جنس عید در اسلام جنس لهو و لعب و دوری از خدا نیست بلکه از جنس بندگی و شکر خداوند است که در آن بندگان در برابر غفران و بخشش الهی شکرگزاری می کنند.

وی افزود: با کنار هم قرار دادن «فلسفه عید» و وارد شدن دعای ندبه در این روز به این نتیجه می رسیم که انسان منتظر در روز عید فطر در عین شکرگزاری، «ندبه» نیز می کند؛ یعنی شادی همراه با غم. این شادی از آن جهت است که خداوند او را بخشیده است اما او با خود می گوید ای کاش این بخشش و غفران با حضور امام (عج)، کامل و تمام می شد.

حجت الاسلام عجمی در توضیح حال مومن در روز عید فطر و شادی همراه با حزن او گفت: طبیعی است که وقتی به شما حتی یک هدیه مادی داده می شود اگر بدانید که خیلی بهتر از آن را می توانستید کسب کنید و امکان دادن آن به شما وجود داشت، در عین اینکه از دریافت آن هدیه خوشحال می شوید اما در عین حال غمگین نیز خواهید شد و تاسف می خورید که چرا آن بهترین به شما نرسید.

وی خاطرنشان کرد: همراهی شکر و ندبه و همراهی سرور و ابراز تاسف در روز عید فطر از این جهت است که ما نسبت به نعمت الهی شکر می کنیم و همزمان به درگاه خداوند ندبه می خوانیم که چرا این نعمت و غفران با حضور حضرت بقیه الله (عج)‌ کامل و تام نمی شود؟