ابن سینا توانست «تفکر» و «عشق» را با هم جمع کند

به گزارش خبرنگار شبستان، آیت الله دکتر احمد بهشتی، رییس دانشگاه قم، در دومین همایش در محضر شیخ الرییس، که با عنوان "عشق در اندیشه بو علی سینا" برگزار شد با بیان اینکه عنوان همایش گویی حق مطلب را ادا نکرده است، اظهار داشت: این عنوان این مطلب را به ذهن می آورد که گویی ابن سینا عالم اندیشه را از عالم عشق جدا کرده است و این همان خط فاصل میان مشایین و ابن سیناست.

مولف کتاب "فلسفه دین" مدعی بود که ابن سینا مشایی نیست، رییس مشایین هم نیست و شاگرد ایشان هم نبوده و در موارد بسیاری در آثار برخوردهای تندی با تفکر مشایی دارد و بر این باور است که ایشان صرفا غور در تفکر محض می کنند.

وی در همین باره افزود: مثلا در نمط دهم اشارات، فصل نهم، یک نظری را طرح می کند و مدعی می شود که این نظر برای حضرات مشایین مستور است و می فرماید که "مستورا الا علی الراسخین فی الحکمة المتعالیه" و معتقد است که این نظر فقط برای کسانی که حکمت متعالیه می دانند، قابل فهم است.

مولف کتاب "تجرید" که بر این باور است صدرالمتالیه حکمت متعالیه را از ابن سینا الهام گرفته است، در ادامه افزود: ابن سینا بر این باور بود که باید حکمتی تاسیس کند و دنبال حکمت و روشی دیگر باشد. ابن سینا هم برای شیخ اشراق و هم صدرالامتالهین پیشوایی کرده است.

وی با اشاره به اینکه ابن سینا در فلسفه از نقطه ای آغاز کرد که سابقه نداشته است، گفت: خواجه طوسی بیان می دارد که منظور شیخ از راسخین در کلامش، کسانی است که هم در بحث و هم در ذوق، واردند.

نماینده پیشین مجلس خبرگان رهبری فلسفه راستین و راسخ را در دیدگاه ابن سینا، فلسفه ای معرفی کرد که هم بحثی و هم ذوقی است و در این باره افزود: آنجا که ابن سینا درباره حرکت عارف، به عنوان کسی که هر دوی این حکمت ها را در خود دارد، سخن می گوید، اول درجه حرکات عارفان را اراده می داند.

وی در ادامه سخنانش به روش و راه رسیدن به این عرفان اشاره کرد و گفت: این حرکت به ریاضت و تمرینی نیازمند بوده و ریاضت عارف عالی ترین درجه ریاضت است؛ چرا که او می خواهد به درجه ای برسد که جز خدا هیچ چیز دیگری را نبیند و در نظر نگیرد.

رئیس کرسی علمی "فلسفه و معرفت شناسی و عضو کرسی علمی اخلاق" در هیئت حمایت از کرسی های نظریه پردازی، ریاضت عارف را دارای سه هدف عالی دانست و درباره اولین این اهداف گفت: عارف باید ما سوای حق را از راه خودش به طور کلی دور کند.

وی مطیع ساختن نفس اماره توسط نفس مطمئنه را دومین هدف عارف بیان کرد و گفت: در این راه عارف به واسطه عبادت می تواند به این مهم نایل آید. از سوی دیگر عبادت با فکر نیز توام است و عبادتی که لقلقه زبان باشد، اثری ندارد.

مولف کتاب "واجب الوجود در حکمت سینوی"، "تلطیف السر" را سومین هدف برای عارف دانست و گفت: سر که همان باطن و قلب انسان است باید تلطیف شود و لطافت پیدا کند و این عالی ترین هدف اوست.

وی که بر این باور است که "تلطیف السر" تنها از راه فکر لطیف و عشق عفیف ممکن است، ادامه داد: اگر یکی از این دو، یعنی فکر لطیف یا عشق عفیف نباشد، این تلطیف السر محقق نخواهد شد.

مولف کتاب "قاعده بسط الحقیقه" که مدعی بود ابن سینا بین فکر و عشق را جمع کرده است، اظهار داشت: او بین فکر لطیف و عشق خفیف جمع کرده است و حکمت سینوی به درد کسی که فکر لطیف ندارد، نمی خورد و نمی تواند از حکمت سینوی چیزی بفهمد.

گفتنی است، دومین همایش در محضر شیخ الرییس، با عنوان "عشق در اندیشه ابن سینا"، دوم شهریورماه، با حضور اندیشمندان حوزه های مختلف علمی و فلسفی و به همت بنیاد بو علی سینا و فرهنگسرای ابن سینا در سالن سعدی برج میلاد برگزار شد و در پایان مراسم از فعالیت‌های علمی غلامرضا اعوانی، عضو هیئت امنای بنیاد علمی و فرهنگی بوعلی‌سینا و دبیر علمی جشنواره حکمت سینوی در سال 1388 تقدیر به عمل آمد.

پایان پیام/