حجت الاسلام محمدمهدی تسخیری، رئیس مرکز گفت وگوی ادیان سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در گفت وگو با خبرنگار گروه اندیشه خبرگزاری شبستان، با بیان اینکه اربعین را باید در راستای واقعه کربلا ببینیم، اظهار کرد: ما حضور مردمی در پیاده روی اربعین را از آن جهت تشویق می کنیم که احیاگر واقعه کربلا است. آنجا نمادهایی از بخشش، ایثار، محبت، برادری، انسجام و وحدت دیده می شود یعنی مولفه هایی که در جریان واقعه کربلا به شکل تام جلوه داشت.
وی ادامه داد: اربعین همایش بین المللی درون مذهبی است، البته ممکن است بیرون از مذهب و دین هم عده ای شرکت کنند اما تعدادشان کم است. این همایشی است که نشان دهنده انسجام پیروان مکتبی در دنیا است. اگر کشورها بخواهند این همایش را به تنهایی برگزار کنند هزینه گزافی را نیاز دارد، هماهنگی موسسات و گروه های مختلف مردم نهاد را می طلبد اما می بینیم که در پیاده روی اربعین چنین چیزی وجود ندارد و یک حرکت خودجوش شکل گرفته است.
تسخیری افزود: البته تلاش های درون مذهبی فراوانی از سوی علما و اندیشمندان صورت می گیرد ولی این فعالیت ها در راستای ترویج و نشر معارف و مفاهیم حسینی است. معتقدم پیاده روی اربعین در سال های آینده بهتر می شود و در عین حال بسیار بهتر هم از ظرفیت آن استفاده خواهد شد.
رئیس مرکز گفت وگوی ادیان سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی گفت: بحث این است که حرکتی که الان دارد صورت می گیرد حضور مردمی به شکل فعال است که عشق و محبت و برادری و همکاری و ایثار و نوع دوستی در آن موج می زند. گاهی دولت ها برنامه های مختلفی را ترتیب می دهند و با وجود هزینه های گزافی که می کنند نتیجه ای مثبت هم برایشان ندارد ولی پیاده روی اربعین به گونه ای است که اتفاقا هرچه که مردمی تر بماند بهتر است.
تسخیری تاکید کرد: حضور دولت ها نهایتا باید در این حد باشد که مردم را پشتیبانی کنند و کارهای سخت افزاری خوبی انجام دهند. اگر دولت ها جایگزین این حرکت مردمی شوند چه بسا ضربه وارد شود.
وی در بخش دیگری از مباحث خود در رابطه با واقعه عاشورا به بیان مباحثی پرداخت و گفت: باید در دو جهت در جریان پیاده روی اربعین حرکت کنیم،این دو جهت محتوایی و ظاهری است؛ اسلام دینی است که تجلیاتی دارد. میلیون ها انسان سالیانه دور کعبه می چرخند و طواف می کنند. هر روزه پنج نوبت نماز می خوانند. این ظاهر دین است.
وی ادامه داد: اما همین ظاهر نیز شرایطی دارد یک شرط قبول است و یک شرط تکلیف، معلوم نیست خیلی از نمازهایی که می خوانیم درست باشد ولی این بدان معنا هم نیست که بگوییم که حالا که شک کردم که نمازم درست باشد یا نباشد پس آن رها را کنم.
رئیس مرکز گفت وگوی ادیان سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی تاکید کرد: بنابراین، ظاهر دین همان شور اما محتوایش اندیشه است. ثبات و مقاومت و عشق و محبت و برادری محتوای واقعی عاشورا است. ما یک منبر حسینی داریم که صدها سال است که وجود دارد و واعظ می آید و بحث محتوایی می کند، مداح قصیده می خواند و مردم در هر دو برنامه شرکت می کنند. در جریان پیاده روی اربعین باید شور و شعور را به هم پیوند زد.
وی با اشاره به تلفیق شور و شعور در ذیل عزاداری های حسینی در ایام ماه محرم و صفر و اربعین گفت: غفلت از محتوا یعنی قشری گرایی و سطح گرایی و رها کردن حرکت های حماسی نیز سبب می شود کسی که روحیه حماسی دارد از محتوا محروم شود. پس شور و شعور در عزاداری ها باید مکمل یکدیگر باشند.
تسخیری تصریح کرد: اما آنچه که برخی اوقات سبب خرافات می شود مطالبی است دور از واقعیت که وارد مباحث دینی می شود و در طول تاریح و در همه ادیان و مکاتب آسمانی و زمینی وارد شده است و فرهیختگان و رهبران دینی هستند که باید این موارد را غربال و به گونه ای حرکت کنند که زائر سنتی برنامه خود را داشته باشد و محتوای این مجلس عزا برای او تقویت شود که لازمه این امر آن است که مطالعات ما بیشتر شود و مثال های به روز بزنیم نه اینکه ماجرایی که مردم هزاران بار شنیده اند را به همان سبک تعریف کنیم.
رئیس مرکز گفت وگوی ادیان سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی گفت: برای مثال مرحوم شهید مطهری وقتی از بزید عصر صحبت می کرد می گفت فلانی یزید عصر است. پس باید تقریب به ذهن کرد تا مردم مساله را لمس کنند. امام حسین(ع) برای اصلاح امت جدشان و امر به معروف و نهی از منکر قیام کردند. یزید هیچ وقت خلیفه رسول الله(ص) نیست. او هیچ وقت نمی تواند به عنوان رهبر جامعه اسلامی الگویی برای غیر مسلمانان و مسلمان ها باشد، لذا سیدالشهدا(ع) ضرورت دیدند که حق را بیان کنند و هرگز هم اولین قدم را برای جنگ برنداشتند بلکه با گفت وگو و با هدف اصلاح جلو آمدند و طرف مقابل ایشان را به سوی جنگ کشاند.
وی در پاسخ به شبهه ای که برخی مستشرقان در مورد هدف قیام امام حسین(ع) مبنی بر اینکه قیام امام حسین(ع) برای در دست گرفتن قدرت بوده است، مطرح می کنند، گفت: اگر منظور از این قیام حکومت به دست گرفتن بود که حضرت(ع) آن گونه وارد عمل نمی شدند. حرکت امام حسین(ع) مردمی بود، از اول تا اخر مردمی و به تعبیر امروز دموکراسی بود. مردم هفتاد هزار نامه نوشتند که بیایید ما شما را قبول داریم. نه امام حسین(ع) نه جدشان و نه پدرشان هرگز شروع کننده جنگ نبودند. بنابراین اگر منظور مستشرقان حاکمیت به زور باشد ما قبول نداریم. چراکه مردم امام(ع) را دعوت کردند.
تسخیری با اشاره به ضرورت احیای فرهنگ عاشورایی تاکید کرد: احیای این حرکت از آن طریق ممکن می شود که محتوا را قوی و زواید را از میان برداریم. نباید فکر کنیم که اگر برخی خرافات گذشته را حذف نکردیم چیزی وارد نمی شود، اتفاقا وارد می شود. مقام معظم رهبری نسبت به این مساله اشاره ای داشتند و فرمودند: مواظب این لحن ها و عبارات باشید و عباراتی نگویید که در آن غلو باشد و گاهی نیت گوینده خوب است و این شنونده است که باید به درستی برداشت کند. پس باید خرافات را از ذیل عزاداری ها حذف کنیم. این گونه است که ائمه اطهار(ع) توصیه کردند که زینت بخش ما باشید و موجب شرمساری ما نشوید.
نظر شما