حجت الاسلام والسملیمن قاسم ترخان، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در گفت وگو با خبرنگار گروه اندیشه خبرگزاری شبستان، در مورد اهمیت تولید علم بر مبنای پژوهش های بومی، اظهار کرد: حمایت از محققان بومی و فراهم سازی بستر مناسبت جهت تولید علم از مهمترین مسایلی است که می تواند مسیر را برای رشد و شکوفایی کشور هموار سازد، اساسا تا زمانی که محقق بومی احساس نکند که در فضای کشور خود حمایت می شود به نتیجه مطلوب نمی رسد، چراکه همواره مسائلی جز پژوهش از جمله موضوع معیشت و گذران زندگی برای او مطرح می شود.
وی با بیان اینکه امروز نیازمند یک حرکت جدی و به قول معروف جهاد در عرصه علم و دانش هستیم گفت: جهاد در عرصه علم همان «جهاد اکبر» است و با پیشتازی در عرصه علم محقق می شود، اگر جوامع از حیث علمی و اقتصادی، قدرتمند نبوده و محتاج به دیگران باشند یقیناً از کفار اطاعت می کنند.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: بارها در بیانات مقام معظم رهبری(مدظله العالی) شنیده ایم که این روایت را از شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید بیان می کنند: «العِلمُ سُلطانٌ، مَن وَجَدَهُ صالَ بِهِ، ومَن لَم يَجِدهُ صيلَ عَلَيه؛ دانش، سلطنت و قدرت است، هر كه آن را بيابد با آن يورش برد و هر كه آن را از دست بدهد بر او يورش برند.»
ترخان اظهار کرد: امروز باید ابزار تحصیل علم را فراهم کنیم و جو حاکم بر تولیدات علمی را سیاسی نکنیم بلکه با تکیه بر آزاداندیشی و توجه بر روحیه نخبه پروری بتوانیم قدمی برای رفع مشکلات کشور برداریم، ما باید یک علم کارآمد تولید کنیم که قادر به حل مسایل جامعه مان باشد. در نیل به این هدف باورهای کلامی اسلامی موثرند چراکه در فضای علم دینی نیز گاها اندیشه سکولار دیده می شود اما رویکرد کلامی اسلامی این فضا را پالایش می کند.
مدیر گروه کلام پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی افزود: مباحث آزاداندیشی و نخبه پروری و توجه به نخبگان از اقتضائات تولید علم است، اگر این رویکرد را داشته باشیم شاهد شکل گیری یک علمی خواهیم بود.
ترخان با اشاره به نقش تولید علوم انسانی اسلامی در تولید علم بومی، گفت: نشان اصلی مکتب ما خردورزی است لذا باید تلاش کنیم که این ظرفیت را شکوفا کنیم. امروز اگر سخن از تحول علوم انسانی به میان می آید مقصود نفی دستاوردهای گذشته نیست، بلکه توجه به مبنای معرفت شناختی اسلام در مورد انسان است. اینکه بحران ها و مسائل امروز جامعه را با تکیه بر این معرفت شناختی اسلامی به حداقل برسانیم.
وی ادامه داد: مشکل اساسی در علوم انسانی امروز ما این نیست که این علوم در غرب متولد شده و شکل گرفته بلکه مشکل اساسی عدم کارآمدی علوم انسانی کنونی است؛ یعنی اگر مبانی علوم انسانی جهان امروز مبانی درستی می بود و می توانست مشکلات جامعه بشری را حل کند، ما نیز از آن بهره برداری می کردیم ولی واقعیت آن است که غرب در حل مشکلات بشر در نهایت به بن بستی رسیده است که هیچ راهی هم برای بازگشت از آن نیست.
این پژوهشگر خاطرنشان کرد: امروز باید به دنبال شاکله نوینی از تولیدات علمی و پژوهشی بر اساس سابقه تمدنی و اسلامی خود باشیم. از مهمترین مسائل دین ما توجه و اهتمام به علم ورزی است. اگر دین ما چنین خواسته ای دارد که در طول زندگی خود از علم غافل نشویم پس بر ماست که تمام تلاش خود را معطوف به این مهم کنیم که بر اساس نیازهای جامعه به پژوهش، تلاش و تحقیق بپردازیم و گره ای از گره های این جامعه را باز کنیم.
نظر شما