به گزارش خبرنگار سیاست خارجی خبرگزاری شبستان، پادشاه سعودی روز پنجشنبه 6 دی فرمان پادشاهی مبنی بر ترمیم کابینه سعودی صادر کرد که برکناری «عادل الجبیر» از وزارت خارجه در این چارچوب صورت گرفت.
الجبیر مسئولیت وزارت خارجه رژیم را 29 آوریل 2015 برعهده گرفت، ابراهیم العساف وزیر دارایی سابق و بازرگان مشهور سعودی جای الجبیر را به عنوان وزیر خارجه جدید گرفته است.
الجبیر نیز یک پست تشریفاتی جدید با عنوان وزیر مشاور در امور خارجی گرفته تا اولین فردی در سعودی باشد که این پست را به عهده می‌گیرد.
برکناری وزیر خارجه عربستان در حالی صورت می گیرد که این کشور پس از بحران قتل خاشقجی در تلاش است تا تغییراتی در رویکردهای سیاسی خود ایجاد کند.
نگرش جدید ریاض به سیاست های منطقه ای موجب شده تا وزیری کارآمدتر به دستگاه دیپلماسی بیاورد.
اما در مورد مواجه سیاسی عربستان با ایران نیز با توجه به ساختار دیکتاتوری رژیم آل سعود به نظر می رسد تغییر وزیر خارجه این کشور تاثیری بر روابط آن با ایران نداشته باشد.
در این رابطه، «صابر گل‌عنبری» کارشناس مسائل غرب آسیا معتقد است: در مورد سیاست عربستان درباره ایران با تغییر جبیر چرخشی اتفاق نخواهد افتاد.
همچنین «صباح زنگنه» کارشناس تحولات غرب آسیا و نماینده اسبق ایران در سازمان کنفرانس اسلامی در جده به تسنیم گفته که «تا زمانی که صحنه های مختلف شاهد یک تغییر عملی در سیاست های عربستان نباشد، تغییر چهره به معنای تغییر سیاست تلقی نخواهد شد. ممکن است ظاهر حضور شخص با تجربه تری مثل " ابراهیم العساف " در وهله اول تصوری روشن تری القا کند اما تا زمانی که سیاست ها از مرکز تصمیم گیری تغییری پیدا نکند و نمونه های آن را در لبنان ، سوریه ، عراق، یمن و سراسر غرب آسیا مشاهده نکنیم، نمی توان پذیرفت که تغییر شخص به معنای تغییر سیاست هاست.»
علاوه براین، «حسن رستمی» کارشناس غرب آسیا هم در یادداشتی تاکید کرده که «عادل الجبیر در هر مناسبتی تلاش می‌کرد که ایران را دشمن اصلی کشورهای عربی مطرح کند و ایران‌هراسی را در دستور کار خود قرار داده بود و روزی نبود که از ایران و سیاست‌های ایران در منطقه انتقاد نکند و ایران را به دخالت در امور کشورهای عربی متهم نکند ولی در مقابل بیشتر کشورهای عربی سعی کردند که خط‌مشی مستقلی را نسبت به سیاست‌های عربستان در قبال ایران در پیش بگیرند که در این زمینه می‌توان به عمان و کویت و حتی قطر اشاره کرد که با عدم پیروی از سیاست‌های عربستان در مناسبات خود با ایران روابط خود را با تهران را گسترش دادند.»
او معتقد است که «انتخاب ابراهیم العساف به‌جای الجبیر نشان می‌دهد که عربستان سعودی درصدد تغییر سیاست‌های منطقه‌ای خود در برخی از حوزه‌هاست که هم‌اکنون این تغییر را می‌توان در قبال پرونده سوریه مشاهده کرد. با توجه به سابقه وزیر خارجه جدید عربستان که رویکرد اقتصادی دارد، می‌توان نشانه‌های عربستان برای ایجاد تغییرات در سیاست‌های منطقه‌ای این کشور را مشاهده کرد به‌نظر می‌رسد که ریاض قصد دارد با این تغییر با تمرکز روی مسائل اقتصادی سند چشم‌انداز 2030 موردنظر بن‌سلمان را محقق کند.»
یادآور می شود، «عادل الجبیر» از زمان آغاز به کارش همواره در مواضع خود تاخت و تازهای زیادی به ایران داشت و حتی تهران را در بسیاری از موارد به دخالت در امور کشورهای عربی محکوم کرد.
اما وزیر خارجه برکنار شده عربستان نسبت به این برکناری اش واکنش از خود نشان داده است.
الجبیر با وجود برکناری از پست مهم وزارت خارجه سعودی گفته است بی‌نهایت از ملک سلمان بن عبدالعزیز و شاهزاده محمد بن سلمان ولیعهد وی به خاطر صدور فرمان ملوکانه مبنی بر انتصابش به عنوان وزیر مشاور در امور خارجی و عضوی در کابینه تشکر می‌کند.
وی مدعی شده است فرمان‌های ملوکانه بیانگر عزم جدید برای ادامه نوآوری‌ها و پیشرفت و توسعه کشورمان است.
الجبیر گفته است دیپلماسی سعودی مورد توجه رهبران به توسعه ابزارها و امکانات خود و تقویت حضور موثر در صحنه بین المللی ادامه می‌دهد.
وی برای ابراهیم العساف جانشین خود و وزیر خارجه جدید سعودی آرزوی موفقیت کرده است./
نظر شما