محسن جهانگیری :دکتر خوانساری تأثیر فراوانی بر فرهنگ زمان خود گذاشت

به گزارش خبرنگار شبستان:، در آیین بزرگداشت، دکتر محمد خوانساری، که به مناسبت نخستین سالروز درگذشت ایشان عصر دیروز، سه شنبه، 26 مهرماه در محل پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد، دکتر محسن جهانگیری، از همکاران و دوستان استاد خوانساری، ضمن بیان مطلب فوق افزود: استاد خوانساری مردی دین دار، عاقل و مهین پرست بود.
وی ادامه داد: دکتر خوانساری فردی بود که وقتی انسان در محضرش حضور می یافت، گرفتاری های شخصی اش را از خاطر می برد، چراکه استاد، انسانی خوش خلق بود که انسان از هم نشینی با او لذت می برد.
دکتر جهانگیری با اشاره به آشنایی 30 ساله‌اش با دکتر خوانساری گفت: او تاثیر فراوانی در فرهنگ زمان خود گذاشت. کتاب‌های «منطق صوری» و همچنین کتاب عربی که برای تدریس در سال ششم ادبی نوشته بود، تاثیر به‌سزایی در آموزش آن دوره داشتند.

وی استاد خوانساری را مردی دین‌دار و حکیم دانست و گفت: در تمام سال‌های آشنایی‌ام با وی، هیچ‌گاه گله و شکایتی از او نشنیدم. او استاد برجسته‌ای بود و حرفه معلمی را به نحو احسن انجام می‌داد.
همچنین در ادامه این مراسم که با حضور خانواده استاد خوانساری و جمعی از استادان فلسفه وصاحب نظران برگزار شد، رضا داوری اردکانی، از شاگردان استاد خوانساری، با اشاره به تالیف ارزشمند استاد، « منطق صوری»، اظهار کرد: این کتاب نخستین بار در کلاسی تدریس شد که من نیز جرو شاگردان آن بودم .
وی ادامه داد: زمانی که ما تلمذ استاد خوانساری را می کردیم، ایشان به لحاظ ظاهری در هیئتی بودند که با وجود آنکه از ما بزرگ تر بودند، اما چندین سال جوان تر می نمایاندند هرچند که فاصله سنی ما چندان زیاد هم نبود.
داوری اردکانی، خوانساری را مرد اخلاق خواند و گفت: من هیچ سخن غیراخلاقی از او نشنیدم. با وجود سهو و خطاهایی که همه ما داریم، دکتر خوانساری در قول و عمل، انسانی اخلاقی بود.
وی ادامه داد: استاد خوانساری یک ادیب بود و چون انسانی اخلاقی بود اشعار اخلاقی نیز می خواند و او هرگز در طول زندگی پربارش رفتاری نکرد که کارش به ضرورت و اضطرار برسد و آزاد زیست.
همچنین در ادامه این مراسم، دکتر غلامعلی حداد عادل، که به واسطه برپایی این مراسم، اداره ادامه جلسه کمیسون فرهنگی مجلس را به دیگران داده بود تا در این آیین بزرگداشت به عنوان یکی از شاگردان استاد خوانساری شرکت کند، گفت: جمال زاده داستانی دارد به نام «مرکب محو» که پیام این داستان آن است که زمان مرکب محو است یعنی به طور طبیعی گذشت زمان آثار گذشتگان را محو می کند و به بیان دیگر هر یادی به دست این مرکب محو نابود می شود.
وی در راستای مطلب فوق افزود: انسان تا خودش هست فکر می کند اوضاع همیشه همین طور خواهد ماند اما حقیقت آن است که گذشت زمان کاری می کند که نه از تاک نشان می ماند و نه از تاکنشان، و البته این مطالب را بدان دلیل گفتم که اقدام جهت گردآوری آثار این استاد گرانقدر، دکتر خوانساری، در فاصله نه چندان طولانی از مرگ ایشان، اقدام و کاری شایسته بود چراکه اگر به آن زمان میخورد و به تأخیر می افتاد شاید تا 20سال دیگر کسی به یاد نمی آورد که چنین مجموعه ای از استاد به جای مانده و حقیقتا دسترسی استادان و دانشجویان به مقالات دکتر خوانساری یا سخت می شد و یا اصلا به علت همان مسئله مرکب زمان ممکن نمی شد.
حدادعادل در ادامه گفت: باید بگویم اگر دکتر خوانساری فرزند سلبی نداشت اما دکتر احمد کتابی با جمع آوری آثار ایشان، کاری کرد که این فقدان فرزند جبران شد و در حقیقت کاری که یک فرزند در حق پدر می کند را دکتر کتابی در حق این استاد بزرگوار کرد.
وی با اشاره به دوران تحصیل خود تصریح کرد: من از شاگردان استاد خوانساری بودم و در سال 1349 که وارد رشته فلسفه دانشگاه تهران شدم، با وجود آنکه دانشجوی فوق لیسانس بودم ؛ چون قبلا در رشته فلسفه تحصیل نمی کردم، باید برخی دروس دوره لیسانس این رشته را می گذراندم از جمله درس منطق صوری، که من این درس را با دکتر خوانساری گذراندم.
رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی افزود: دکتر خوانساری جزو تحصیل‌کردگانی بود که کسب دانش در مدارس قدیم و دانشگاه‌های اروپا را توامان دارا بود.
وی در ادامه با اشاره به اینکه شاگردی و ارتباطش با استاد خوانساری محدود به دوره تحصیل نشد، گفت: مقدر بود که من و ایشان از سال 1369 به عضویت فرهنگستان زبان و ادب فارسی در بیاییم و باز مقدر این بود که از سال 1374 اداره فرهنگستان بر عهده من گزارده شد و برایم مایه مباهات و افتخار بود که وقتی جلسات شورای فرهنگستان را اداره می کردم یکی از حاضرین و اعضا استاد خوانساری بود.
حداد عادل در ادامه با اشاره به ویژگی های اخلاقی استاد خوانساری گفت: ایشان اهل سطحی نگری و بی دقتی نبود و واجد خصوصیات اخلاقی قابل ذکری بود، کثیرالتألیف نبود اما هر تألیفی که داشت و از او به یادگار ماند، یک تألیف نمونه بود و هرچه می نوشت معتبر بوده و برای دیگران سند می شد و شاهد بنده نیز همین مقالاتی است که از ایشان در کتاب خوانساری نامه چاپ شده است.
وی در ادامه با بیان اینکه ایشان یک شخصیت علمی بود، به بیان خاطره ای از استاد خوانساری پرداخت و گفت: یکبار پایان نامه یکی از دانشجویان فلسفه کانت بود و من نیز در آن پایان نامه سهمی داشتم و جلسه دفاعیه باید با حضور استاد مدعو برگزار می شد، ما از استاد خوانساری خواستیم به عنوان استاد مدعو بیایند و البته ایشان پذیرفتند و در جلسه دفاعیه استاد راهنما توضیحاتی را ارائه کرد وبعد نوبت به استاد خوانساری رسید. با توجه به آنکه توضیحات مفصلی ارائه شده بود جلسه رو به اتمام بود اما هنگام سخنرانی استاد خوانساری، ایشان با متانت و پدرانه بی آنکه به کسی بر بخورد به آرامی مشکلات رساله را گفتند و حضار آرام آرام هم متعجب شدند و هم متاسف. متعجب از  وجدان علمی و کاری دکتر خوانساری با توجه به آن که رساله چند روز در دست ایشان بود و متاسف از اینکه دیدند استاد راهنما اصلا رساله را نخوانده بود تا اشکالاتی که دکتر خوانساری دیده بود را ببیند و تذکر بدهد.
حداد عادل در ادامه با اشاره به تالیفات و ویژگی های دیگر استاد خوانساری و شاگردانی که وی تربیت کرده بود، او را چهره ای علمی و ممتاز معرفی کرد.
گفتنی است در این مراسم از کتاب خوانساری نامه که به کوشش دکتر احمد کتابی عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی تدوین شده بود رونمایی شد.
خاطر نشان می شود کتاب خوانساری نامه شامل دو بخش است که بخش نخست شامل شرح مفصل احوال، سوابق تحصیلی، تقدیرنامه ها، شرح تفصیلی آثار اعم از کتاب و مقاله و تصاویری گویا از مراحل مختلف زندگی و حیات علمی و دانشگاهی استاد می شود.
همچنین بخش دوم کتاب نیز مشتمل بر 40 مقاله از استاد است که در سال های 1352 تا 1384 نگاشته شده و در مجلات مختلف به چاپ رسیده است.

پایان پیام/